جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی در حقوق ایران کنوانسیون بیع بین المللی و اصول UNIDROIT

جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی در حقوق ایران کنوانسیون بیع بین المللی و اصول UNIDROIT عنوان رساله ای است که توسط جعفر زنگنه شهرکی، با راهنمایی امیر وطنی و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع دکتری دانشگاه خوارزمی دفاع گردید.

عنوان	جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی در حقوق ایران کنوانسیون بیع بین المللی و اصول UNIDROIT
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	جعفر زنگنه شهرکی
استاد راهنما	امیر وطنی
استاد مشاور	سیدقاسم زمانی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه خوارزمی

چکیده

جبران خسارت، ضمانت اجرایی مهم و مستقل، در مورد تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی محسوب می شود. از منظر کنوانسیون بیع بین المللی کالا و اصول قراردادهای تجاری بین المللی، هدفِ جبران خسارت، قرارگرفتن زیاندیده در موقعیت اجرای قرارداد است و بر این مبنا نظریه جبران کامل خسارت پذیرفته شده که بر اساس آن، زیاندیده علاوه بر زیان های وارده، هرگونه نفعی که از آن محروم شده را نیز می تواند مطالبه نماید. این نظریه در حقوق ایران با توجه به قوانین فعلی که عدم النفع را غیر قابل مطالبه می داند، با چالش مواجه است. از منظر عدالت، مصالح اقتصادی و هماهنگ سازی قانون ایران با قواعد تجاری بین المللی و نیز با توجه به وجود مبانی فقهی موافق، اصلاح قانون ایران بر مبنای قابل مطالبه بودن منافع مسلم پیشنهاد شده است. نقض قرارداد؛ ورود ضرر؛ رابطه سببیت بین نقض قرارداد و ضرر؛ تقصیر و نیز قابلیت پیش بینی خسارت، مهمترین شرایط مطالبه جبران خسارت است. در اینکه، تاخیر در اجرای تعهدات، نقض قرارداد محسوب می شود، اشتراک نظر وجود دارد. در مورد شرط ورود ضرر؛ غیر از عدم النفع که محل اختلاف نظر است، در سایر خسارات مادی نیز اشتراک نظر بر امکان مطالبه وجود دارد. خسارات معنوی، طبق مبانی حقوق ایران قابل مطالبه بوده و در اصول قراردادهای تجاری بین المللی بر آن تصریح شده اما کنوانسیون بیع در این خصوص ساکت است. وجود رابطه سببیت بین نقض قرارداد و ورود ضرر به عنوان یک شرط مورد اتفاق است. در مورد شرط تقصیر نیز اشتراک نظر وجود دارد که در تعهدات به نتیجه؛ صِرفِ عدم دستیابی به نتیجه، برای ایجاد مسیولیت مدنی کافی است اما در تعهدات به وسیله، عدم دستیابی به نتیجه دلیل بر تخلف در انجام تعهد نیست بلکه باید تقصیر متعهد در معنای خاص آن(بی احتیاطی، مسامحه و...) اثبات شود. در مورد شرط قابلیت پیش بینی خسارت، در دو سند بین المللی بر آن تصریح شده اما در حقوق ایران تصریحی وجود ندارد وآن را می توان از توابع شرط وجود رابطه سببیت عرفی، بین تاخیر در قرارداد و ایجاد خسارت دانست.

ساختار و فهرست رساله

فصل اول: مقدمه ۱

فصل دوم: مفاهیم و کلیات ۹

مبحث اول: تعهد، عقد و قرارداد ۱۱

مبحث دوم: مسیولیت و اقسام آن ۲۷

مبحث سوم: مفهوم شناسی مسیولیت مدنی در فقه ۳۲

مبحث چهارم: جبران خسارت ۴۲

جمع بندی فصل دوم ۵۲

فصل سوم: اهداف و مبانی فقهی و حقوقی جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی ۵۵

مبحث اول: اهداف جبران خسارت ۵۷

مبحث دوم: وحدت یا تعدد مبنای مسیولیت قراردادی و قهری ۶۴

مبحث سوم: مبانی فقهی مسیولیت قراردادی ۷۰

جمع بندی فصل سوم ۱۲۳

فصل چهارم: شرایط مطالبه جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی ۱۲۷

مبحث اول: شرط عهد شکنی و نقض تعهد ۱۲۹

مبحث دوم: شرط تقصیر ۱۵۸

مبحث سوم: شرط وارد شدن ضرر و خسارت ۱۸۲

مبحث چهارم: شرط وجود رابطه سببیت بین نقض تعهد و ایجاد ضرر ۲۵۴

مبحث پنجم: شرط قابلیت پیش بینی خسارت ۲۵۹

جمع بندی فصل چهارم ۲۷۶

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات ۲۸۱

نتیجه گیری ۲۸۳

پیشنهادات ۲۸۸

فهرست منابع و مآخذ ۲۸۹

فهرست تفصیلی مطالب

فصل اول: مقدمه ۱

فصل دوم: مفاهیم و کلیات ۹

مبحث اول: تعهد، عقد و قرارداد ۱۱

گفتار اول: مفهوم تعهد ۱۱

گفتار دوم: مفهوم عقد ۱۳

الف) معنای لغوی و اصطلاحی عقد ۱۳

ب) تعریف عقد در قانون مدنی ۱۶

ج) ایجاب و قبول لفظی ۱۷

گفتار سوم: مفهوم قرارداد ۱۹

گفتار چهارم: اقسام تعهدات ۲۲

الف) تعهدات قراردادی ۲۳

ب) تعهدات قهری (الزامات خارج از قرارداد) ۲۶

مبحث دوم: مسیولیت و اقسام آن ۲۷

گفتار اول: مسیولیت اخلاقی ۲۷

گفتار دوم: مسیولیت حقوقی ۲۸

الف) مسیولیت مدنی ۲۹

۱– مسیولیت قراردادی ۲۹

۲– مسیولیت قهری (مسیولیت مدنی در معنای خاص) ۲۹

ب) مسیولیت کیفری ۳۰

مبحث سوم: مفهوم شناسی مسیولیت مدنی در فقه ۳۲

گفتاراول: مفهوم ضمان ۳۲

الف) ضمان در لغت و شرع ۳۲

ب) وضعی یا تکلیفی بودن ضمان ۳۳

گفتار دوم: تقسیمات ضمان ۳۴

الف) ضمان قهری ۳۴

ب) ضمان عقدی ۳۶

۱– ضمان عقدی در معنای اعم (کفالت – حواله – ضمان) ۳۶

۲– ضمان عقدی در معنای اخص (عقد ضمان) ۳۷

ج) ضمان معاوضی ۳۸

گفتار سوم: رابطه ضمان فقهی و مسیولیت قراردادی ۳۹

مبحث چهارم: جبران خسارت ۴۲

گفتار اول: مفهوم جبران خسارت ۴۲

الف) جبران خسارت در لغت ۴۲

ب) جبران خسارت در اصطلاح حقوقی و فقهی ۴۳

گفتار دوم: جبران خسارت مهمترین ضمانت اجرای تخلف از تعهدات قراردادی ۴۳

الف) اهمیت جبران خسارت در بین ضمانت اجراها ۴۳

ب) ضمانت اجراهای نقض تعهدات قراردادی در کنوانسیون بیع بین المللی ۴۵

۱– ضمانت اجراهای خریدار در صورت نقض قرارداد توسط فروشنده ۴۶

۲– ضمانت اجراهای فروشنده در صورت نقض قرارداد توسط خریدار ۴۷

ج) مستقل بودن جبران خسارت از سایر ضمانت اجراها ۴۸

جمع بندی فصل دوم ۵۲

فصل سوم: اهداف و مبانی فقهی و حقوقی جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی ۵۵

مبحث اول: اهداف جبران خسارت ۵۷

گفتار اول: بیان نظریات در مورد اهداف جبران خسارت ۵۷

الف) قرارگرفتن زیاندیده در موقعیت قبل از انعقاد قرارداد ۵۷

ب) قرارگرفتن زیاندیده در موقعیت بعد از اجرای قرارداد ۵۸

گفتار دوم: دیدگاه اسناد تجارت بین المللی در مورد اهداف جبران خسارت ۶۱

گفتار سوم: دیدگاه حقوق ایران ۶۲

مبحث دوم: وحدت یا تعدد مبنای مسیولیت قراردادی و قهری ۶۴

گفتار اول: تبیین نظریات ۶۵

الف) اختلاف ماهوی و مبنایی مسیولیت قراردادی و قهری ۶۵

ب) وحدت ماهوی و مبنایی مسیولیت قهری و قراردادی ۶۵

گفتار دوم: دیدگاه حقوق مدنی ایران ۶۶

الف) اختلاف مسیولیت قرادادی و قهری ۶۷

ب ) وحدت مسیولیت قرادادی و قهری ۶۸

مبحث سوم: مبانی فقهی مسیولیت قراردادی ۷۰

گفتار اول: قاعده اتلاف و تسبیب ۷۱

الف) قاعده اتلاف ۷۱

ب ) قاعده تسبیب ۷۳

ج ) امکان استناد به قاعده اتلاف و تسبیب در مسیولیت قراردادی ۷۵

۱– نظریه مخالف ۷۵

۲– نظریه موافق ۷۷

گفتار دوم: قاعده وفای به شرط ۷۹

الف) تقسیم شرط به صریح و ضمنی ۸۰

ب ) شرط جبران خسارت در حقوق ایران ۸۰

گفتار سوم: قاعده لاضرر ۸۵

الف) جایگاه و اهمیت قاعده لا ضرر ۸۵

ب ) تحلیل ادله قاعده لاضرر از منظر لزوم جبران خسارت ۸۷

۱– استدلال به حکم عقل و بنای عقلاء ۸۷

۲– استدلال به ادله نقلی ۸۹

۲–۱– استدلال به آیات قرآن ۸۹

۲–۲– استدلال به روایات ۹۰

۲–۲–۱– روایات متضمن عبارت لاضرر و لاضرار ۹۰

۲–۲–۲– سایر روایات دلالت کننده بر منع اضرار ۹۴

ج) حدیث لاضرر ۹۶

۱– مفهوم ضرر و ضرار ۹۷

۱–۱– معنای ضرر ۹۷

۱–۲– تقابل ضرر و نفع ۹۷

۱–۳– فرق ضرر و ضِرار ۱۰۰

۲– امکان استفاده ی لزوم جبران خسارت و ضمان از قاعده لاضرر ۱۰۱

۲–۱– دلالت قاعده لاضرر بر ضمان بر مبنای نظریه نهی ۱۰۲

۲–۲– دلالت قاعده لاضرر بر ضمان بر مبنای نظریه نفی ضرر جبران نشده ۱۰۵

۲–۲–۱– اشکال بر نظریه ۱۰۵

۲–۲–۲– پاسخ به اشکال ۱۰۶

۲–۳– دلالت قاعده لاضرر بر ضمان بر مبنای نظریه نفی حکم ضرری ۱۰۷

۲–۴– امکان اثبات حکم ضمان توسط قاعده لاضرر بر مبنای نظریه نفی حکم ضرری ۱۰۹

۲–۴–۱– نظریه مخالفین دلالت قاعده لاضرر بر ثبوت حکم ۱۰۹

۲–۴–۲– نظریه موافقین دلالت قاعده لاضرر بر ثبوت حکم ۱۰۹

د) مروری بر موارد اثبات حکم توسط قاعده لاضرر در نظریات فقهی ۱۱۱

۱– استناد به قاعده لاضرر در خیار غبن ۱۱۱

۲– استناد به قاعده لاضرر در خیار تبعض صفقه ۱۱۲

۳– استناد به قاعده لاضرر در اثبات شفعه ۱۱۳

۴– استناد به قاعده لاضرر در ضمان ۱۱۳

۵– استناد به قاعده لاضرر در اثبات حکم طلاق برای زوجه ۱۱۵

ه) پاسخ به برخی اشکالات در خصوص اثبات حکم ضمان توسط قاعده لاضرر ۱۱۶

۱– اشکال اول و پاسخ آن ۱۱۶

۲– اشکال دوم و پاسخ آن ۱۱۷

۳– اشکال سوم و پاسخ آن ۱۱۸

و ) نتیجه گیری در مورد دلالت قاعده لاضرر بر لزوم جبران خسارت ۱۲۰

جمع بندی فصل سوم ۱۲۳

فصل چهارم: شرایط مطالبه جبران خسارت ناشی از تاخیر در اجرای تعهدات قراردادی ۱۲۷

مبحث اول: شرط عهد شکنی و نقض تعهد ۱۲۹

گفتار اول: عهد شکنی و نقض تعهد شرط اساسی مطالبه جبران خسارت ۱۲۹

الف) دیدگاه حقوق ایران ۱۲۹

ب ) دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۱۳۱

۱– دیدگاه کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۳۱

۲– دیدگاه اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۳۲

گفتار دوم: نحوه تعیین زمان انجام تعهدات قراردادی ۱۳۴

الف) تعیین زمان انجام تعهدات در قرارداد ۱۳۴

۱– حاکمیت اراده طرفین در تعیین زمان اجرای تعهدات در حقوق ایران ۱۳۵

۲– حاکمیت اراده طرفین در تعیین زمان اجرای تعهدات در اسناد تجارت بین المللی ۱۳۶

۲–۱– کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۳۶

۲–۲– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۳۷

ب) عدم تعیین موعد اجرای تعهد در قرارداد و لزوم مراجعه به عرف ۱۳۸

۱– لزوم رعایت مواعد عرفی محلی و تجاری در قوانین مدنی ایران ۱۴۰

۲– لزوم رعایت مواعد عرفی محلی و تجاری در اسناد تجارت بین المللی ۱۴۱

۲–۱– کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۴۱

۲–۲– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۴۱

گفتار سوم: موارد ضرورت مطالبه موضوع تعهد توسط متعهدله ۱۴۲

الف) دیدگاه حقوق ایران ۱۴۲

ب) دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۱۴۴

گفتار چهارم: امکان جمع بین جبران خسارت و الزام به اجرای تعهد ۱۴۵

الف) دیدگاه حقوق ایران ۱۴۵

۱– تعهد و موعد انجام آن به صورت وحدت مطلوب ۱۴۵

۲– تعهد و موعد انجام آن به صورت تعدد مطلوب ۱۴۶

ب) دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۱۴۸

گفتار پنجم: اجرای تعهد قبل از رسیدن موعد ۱۵۰

الف) دیدگاه حقوق ایران ۱۵۰

ب) دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۱۵۴

۱– کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۵۴

۲– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۵۶

مبحث دوم: شرط تقصیر ۱۵۸

گفتار اول: مفهوم تقصیر ۱۵۸

گفتار دوم: نظریات مختلف در مورد نقش تقصیر در ایجاد مسیولیت مدنی ۱۶۰

الف) نظریه تقصیر ۱۶۰

ب) نظریه ایجاد خطر ۱۶۱

ج) نظریه مختلط ۱۶۲

د) نظریه تضمین حق ۱۶۳

گفتار سوم: نقش تقصیر در تحقق مسیولیت مدنی در حقوق ایران ۱۶۴

الف) تقصیر در مسیولیت قهری ۱۶۴

ب) تقصیر در مسیولیت قراردادی ۱۶۵

۱– نظریات مطرح در مورد لزوم تقصیر در مسیولیت قراردادی ۱۶۶

۲– جمع بندی نظریات و ارایه معیارهای سه گانه در احراز تقصیر ۱۶۷

۲–۱– قرارداد ۱۶۷

۲–۲– قانون ۱۶۷

۲–۳– عرف ۱۶۷

گفتار چهارم: نقش تقصیر در تحقق مسیولیت مدنی در اسناد تجارت بینالمللی ۱۶۹

الف) دیدگاه کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۶۹

ب) دیدگاه اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۷۰

گفتار پنجم: تفکیک بین تعهد به نتیجه و تعهد به وسیله در اثبات تقصیر ۱۷۱

الف) دیدگاه حقوق ایران ۱۷۱

۱– تعهد دستیابی به نتیجه ۱۷۲

۲– تعهد به وسیله ۱۷۳

۳– بار اثبات تقصیر در دو مفهوم عام و خاص ۱۷۴

۳–۱– بار اثبات تقصیر در تعهدات ناظر به نتیجهی معین ۱۷۴

۳–۲– بار اثبات تقصیر در تعهدات به وسیله ۱۷۵

ب) دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۱۷۶

۱– کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۱۷۶

۲– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۷۷

۲–۱– تفصیل بین تعهد به دستیابی به نتیجه معین و تعهد به حداکثر تلاش ۱۷۷

۲–۲– معیارهای تعیین ماهیت تعهد در اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۷۹

۲–۲–۱– طریق بیان تعهد در قرارداد ۱۷۹

۲–۲–۲– مبلغ قرارداد و شروط مربوط به مبلغ قراردادی ۱۸۰

۲–۲–۳– میزان خطر احتمالی در اجرای تعهد ۱۸۰

۲–۲–۴– قابلیت طرف دیگر بر تاثیر گزاری بر اجرای تعهد ۱۸۰

۲–۳– لزوم اثبات تقصیر برای تحقق مسیولیت در تعهدات به حداکثر تلاش ۱۸۱

مبحث سوم: شرط وارد شدن ضرر و خسارت ۱۸۲

گفتار اول: مفهوم ضرر و خسارت ۱۸۳

گفتار دوم: لزوم مسلم بودن ضرر وارد شده ۱۸۵

گفتار سوم: انواع ضرر قابل مطالبه ۱۸۸

الف) ضرر مادی ۱۸۸

۱– ضررِ از بین رفتن مال ۱۸۹

۲– ضررِ از بین رفتن منفعت ۱۹۱

۲–۱– منافع موجود ۱۹۱

۲–۲– منافع مورد انتظار (عدم النفع) ۱۹۲

۲–۲–۱– جبران خسارات ناشی از محروم شدن از منافع از منظر تاریخی ۱۹۲

۲–۲–۲– جبران خسارات ناشی از محروم شدن از منافع در اسناد تجارت بین المللی ۱۹۳

۲–۲–۲–۱– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۱۹۳

۲–۲–۲–۲– کنوانسیون قراردادهای بیع بینالمللی کالا ۱۹۴

۲–۲–۳– جبران خسارات ناشی از محروم شدن از منافع درحقوق ایران ۱۹۸

۲–۲–۳–۱– جبران خسارت ناشی از تفویت منافع در قوانین گذشته ایران ۱۹۸

۲–۲–۳–۲– جبران خسارت ناشی از تفویت منافع در قوانین کیفری ایران ۱۹۹

۲–۲–۳–۳– جبران خسارت ناشی از تفویت منافع در قانون مدنی ایران ۲۰۰

۲–۲–۳–۴– جبران خسارت ناشی از تفویت منافع در قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۷۹ ۲۰۲

۲–۲–۴– عدم النفع در فقه ۲۰۳

۲–۲–۵– بررسی انتقادی عدم امکان مطالبه عدم النفع در حقوق ایران ۲۰۷

۲–۲–۵–۱– ایراد عدم امکان مطالبه عدم النفع از منظر قانونگذاری ۲۰۷

۲–۲–۵–۲– ایراد عدم امکان مطالبه عدم النفع از منظر منافع اقتصادی ذینفع تعهد ۲۱۱

۲–۲–۵–۳– ایراد عدم امکان مطالبه عدم النفع از منظر مصالح تجارت بینالمللی ۲۱۲

۲–۲–۶– ضرورت تفکیک بین منافع مسلم و محتمل در قانونگذاری ۲۱۲

۲–۲–۶–۱– تعریف منافع مسلم و منافع محتمل ۲۱۳

۲–۲–۶–۲– مبانی حقوقی لزوم تفکیک بین منافع مسلم و محتمل ۲۱۳

۲–۲–۶–۳– مبانی فقهی امکان مطالبه منافع مسلم ۲۱۶

۲–۲–۶–۳–۱– قاعده اتلاف و تسبیب ۲۱۶

۲–۲–۶–۳–۱–۱– نظریه مخالفین دلالت قاعده اتلاف و تسبیب بر ضمان تفویت منافع مسلم ۲۱۶

۲–۲–۶–۳–۱–۲–نظریه موافقین دلالت قاعده اتلاف و تسبیب بر ضمان تفویت منافع مسلم ۲۱۸

۲–۲–۶–۳–۲– قاعده لاضرر ۲۲۱

۲–۲–۶–۳–۲–۱– نظریات در مورد استفاده ضمان تفویت منافع از قاعده لاضرر ۲۲۱

۲–۲–۶–۳–۲–۲– استناد به قاعده لاضرر برای ضمان منافع مسلم در منابع فقهی ۲۲۱

۲–۲–۶–۳–۳– بناء عقلا ۲۲۶

۲–۲–۶–۳–۳– ۱–جایگاه بناء عقلا در فقه و اصول فقه ۲۲۷

۲–۲–۶–۳–۳–۲– حجیت و اعتبار بناء عقلا ۲۲۹

۲–۲–۶–۳–۳–۳– استناد به بناء عقلا در جبران منافع مسلم ۲۳۰

۲–۲–۶–۴– جمع بندی مباحث در خصوص تفکیک بین منافع مسلم و محتمل در قانونگذاری ۲۳۴

۲–۲–۶–۵– دیدگاه اسناد تجارت بین المللی در مورد تفکیک بین منافع مسلم و محتمل ۲۳۵

۲–۲–۶–۵–۱– کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۲۳۵

۲–۲–۶–۵–۲– اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۲۳۶

۲–۲–۷– مطالبه خسارت عدم النفع در رویه قضایی ایران ۲۳۸

۲–۲–۸– جمع بندی موضوع عدم النفع ۲۴۱

ب) ضرر معنوی ۲۴۲

۱– ضرر معنوی ناشی از نقض تعهدات قراردادی در حقوق ایران ۲۴۳

۱–۱– ضرر معنوی ناشی از نقض تعهدات قراردادی در قوانین ایران ۲۴۳

۱–۲– ضرر معنوی ناشی از نقض تعهدات قراردادی در رویه قضایی ایران ۲۴۷

۲– ضرر معنوی در اسناد تجارت بین المللی ۲۵۱

۲–۱– ضرر معنوی در کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۲۵۱

۲–۲– ضرر معنوی در اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۲۵۲

مبحث چهارم: شرط وجود رابطه سببیت بین نقض تعهد و ایجاد ضرر ۲۵۴

گفتار اول: دیدگاه حقوق ایران ۲۵۴

گفتار دوم: دیدگاه اسناد تجارت بین المللی ۲۵۶

الف) دیدگاه کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی کالا ۲۵۶

ب) دیدگاه اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۲۵۷

مبحث پنجم: شرط قابلیت پیش بینی خسارت ۲۵۹

گفتار اول: دیدگاه اسناد بین المللی در مورد شرط قابلیت پیش بینی خسارت ۲۶۰

الف) دیدگاه کنوانسیون قراردادهای بیع بین المللی ۲۶۰

ب) دیدگاه اصول قراردادهای تجاری بین المللی ۲۶۲

ج) زمان و معیار پیش بینی خسارت ۲۶۲

۱– زمان پیش بینی خسارت ۲۶۲

۲– معیار پیش بینی خسارت ۲۶۳

گفتار دوم: دیدگاه حقوق ایران در مورد شرط قابلیت پیش بینی خسارت ۲۶۴

الف) نظریات در خصوص شرط قابلیت پیش بینی خسارت در حقوق ایران ۲۶۵

ب) مبانی شرط لزوم قابلیت پیش بینی خسارت ۲۶۶

۱– اراده و تراضی طرفین ۲۶۷

۲– رابطه سببیت ۲۶۹

گفتار سوم: شرط قابلیت پیش بینی خسارت در فقه ۲۷۲

جمع بندی فصل چهارم ۲۷۶

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات ۲۸۱

نتیجه گیری ۲۸۳

پیشنهادات ۲۸۸

فهرست منابع و مآخذ ۲۸۹

الف) کتب فارسی ۲۸۹

ب) کتب عربی ۲۹۲

ج) کتب لاتین ۳۰۰

د) سایر منابع (مقالات و ) ۳۰۱

فارسی ۳۰۱

لاتین ۳۰۲

کلیدواژه ها

• تعهدات قراردادی
• تاخیر در قرارداد
• جبران خسارت
• بیع بین المللی کالا
• الزامات قرارداد
• موسسه بین المللی یکنواخت کردن حقوق خصوصی
• تعهدات (حقوق)
• تاخیر زمانی
• فدراسیون بین المللی انجمن های حمل ونقل بین المللی کالا
• جبران خسارت
• حقوق مدنی
• ایران