ماده ۵۴ قانون مدنی

ماده ۵۴ قانون مدنی: سایر کیفیات انتفاع از مال دیگری به نحوی خواهد بود که مالک قرار داده یا عرف و عادت اقتضا بنماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۳ قانون مدنی
• ماده ۵۵ قانون مدنی

توضیح واژگان

حقی که به موجب آن، دارنده حق بدون تملک منفعت مال، می‌تواند از عین مال غیر بهره‌مند گردد؛ «حق انتفاع» گویند.

نکات تفسیری دکترین ماده 54 قانون مدنی

مفاد این ماده، مشکلات مربوط به مسائل متفرقه را در رابطه به حق انتفاع، رفع می‌نماید، و حکم ماده، در مواردی که حق انتفاع، مسبوق به عقد یا اذن مالک باشد، جاری است.

اگر اعطای اذن به دیگری، در رابطه با انتفاع از مال او از کلام مالک استنباط گردد؛ کیفیات انتفاع را عرف مشخص می‌نماید؛ نظیر خوردن آب از چشمه یا استفاده خویشان از مال دیگری بدون اذن صریح.

معیار تشخیص تعدی و تفریط، عرف می‌باشد، بنابراین انتفاع خارج از حدود عرفی، افراط در انتفاع و تغییر مورد مصرف را باید از مصادیق سوء‌استفاده دانست.

نکات توضیحی ماده 54 قانون مدنی

تجاوز به مال غیر، خارج از حدود متعارف، موجب تعدی و تفریط می‌گردد.

مصادیق و نمونه ها

• چنانچه نحوه انتفاع منتفع از عین مرهونه، در قرارداد ذکر نگردیده، یا توأم با ابهام و اجمال باشد؛ مشکل مزبور، با مراجعه به عرف رفع خواهد شد.
• عرف نمی‌پذیرد که منتفع، به جای سکونت در خانه، آن مکان را انبار محصولات تجاری خود قرار دهد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 54 قانون مدنی

1. نحوه انتفاع از مال دیگری تابع اراده مالک است.
2. عرف و عادت می‌تواند نحوه انتفاع را تعیین کند.
3. شرایط انتفاع باید با توافق مالک یا طبق عرف صورت گیرد.
4. مالکیت تعیین‌کننده اصلی در نحوه بهره‌برداری از مال است.
5. توافق با مالک بر عرف اولویت دارد.
6. در صورت نبود توافق، عرف محل ملاک عمل است.