ماده 247 قانون امور حسبی

ماده ۲۴۷ قانون امور حسبی: وارثی که ترکه را قبول کرده‌است مادامی که تصرف در ترکه نکرده می‌تواند رد نماید.

توضیح واژگان

وارث: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.

ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.

تصرف: هرگونه مداخله مادی یا حقوقی که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند.

نکات تفسیری دکترین ماده 247 قانون امور حسبی

احکام قبول در ترکه با قبول در سایر قراردادها متفاوت است. درجه دخالت قبول وراث در تملک ترکه در برابر تنفیذ معامله فضولی نیز ناچیز است زیرا هیچ اثری در تملک ندارد و خودداری وارث نیز مانعی در این راه ایجاد نمی‌کند. یکی از آثار این دوگانگی در التزام به قبول است. در قراردادها به‌طور معمول قبول الزام‌آور است و گوینده آن را به مفاد عقد ملتزم می‌سازد مگر در بعضی موارد استثنایی اما التزام وارث به آثار قبول ترکه منوط به تصرف او در ترکه است. به عبارت دیگر قبول ترکه شرط انتقال ترکه نیست حتی رد ترکه نیز مانع انتقال ترکه به رد کننده نمی‌شود.

نکات توضیحی ماده 247 قانون امور حسبی

مطابق ماده ۲۴۷ قانون امور حسبی در صورتی که وارثی ترکه را قبول نماید بعد از قبول اگر در ترکه تصرفی ننموده باشد می‌تواند آن را رد کند. به نظر می‌رسد با توجه به این که تصرف به صورت مطلق آمده‌است، تصرف مادی و معنوی را دربر می‌گیرد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 247 قانون امور حسبی

1. امکان رد ترکه پس از قبول آن، تنها در صورتی وجود دارد که وارث هنوز در ترکه تصرف نکرده باشد.
2. قبول ترکه به‌تنهایی مانع از تغییر نظر وارث نیست، به‌شرط عدم تصرف.
3. تصرف در ترکه به‌عنوان نشانه ای از پذیرش نهایی و غیرقابل‌برگشت آن محسوب می‌شود.
4. وارث باید قبل از هرگونه تصرف در ترکه تصمیم نهایی خود را برای قبول یا رد آن بگیرد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/1401/783 مورخ 1402/03/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه