پیشینه

در ماده 45 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، سردستگی گروه مجرمانه، از عوامل مشدّده مجازات محسوب شده بود، طبق این ماده، همکاری حداقل دو نفر برای تحقق سردستگی کفایت میکرد. (در قانون فعلی، حضور حداقل سه نفر برای تحقق سردستگی ضروری است)[۱]

در قانون

سر دستگی در قانون فعلی، از موجبات تشدید مجازات است.[۲]این کیفیت مشدده در ماده 130 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، پیش بینی شده است.

ماهیت

سردستگی گروه مجرمانه در حقیقت معاونت در جرم است، اما به عنوان جرم خاص مورد جرم انگاری قرار گرفته است.[۳]

شرایط تحقق

برای تحقق سردستگی، مرتکبین حداقل باید سه نفر باشند که یک نفر از آنها سردسته باشد.[۴]

الزامی بودن تشدید مجازات

تشدید مجازات مذکور، الزامی است و دادگاه مکلف به اعمال آن میباشد.[۵]

مجازات محاربه و افساد فی الارض

قانونگذار، امکان صدق عنوان محارب و مفسد را بر سردسته را دور از ذهن ندانسته است و مقرر داشته است که اگر عنوان محارب و مفسد، بر سردسته صدق کند، به مجازات محاربه و افساد فی الارض، محکوم خواهد شد.[۶]

مصادیق و نمونه ها

سردستگی دو یا چند نفر در مباشرت یا معاونت در قتل، از موجبات تشدید مجازات است.[۷]

منابع

  1. نورمحمد صبری. حقوق جزای عمومی (جلد دوم). چاپ 1. مساوات، 1399.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6228828
  2. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4148312
  3. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3822048
  4. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 666204
  5. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1419932
  6. غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5189520
  7. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی. چاپ 3. ققنوس، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3078540