اصل ۲۴ قانون اساسی

اصل 24 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: نشريات‏ و مطبوعات‏ در بيان‏ مطالب‏ آزادند مگر آنكه‏ مخل‏ به‏ مباني‏ اسلام‏ يا حقوق‏ عمومي‏ باشد. تفصيل‏ آن را قانون‏ معين‏ مي كند.

پیشینه

در قانون مشروطه ( اصل بیستم متمم) آمده است: عامه مطبوعات غیر از کتب ضلال و مواد مضره بدین مبین آزاد و ممیزی در آن ممنوع است. به نظر شیخ فضل الله نوری به موجب این ماده بسیاری از انحرافات حلال شده است زیرا که فقط دو امر مشتثنی شده و حال آنکه محرمات ضروریه بیش از اینهاست.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

آزادی مطبوعات ارتباط وثیقی با حق آگاهی شهروندان داردو مطبوعات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بیان اندیشه و عقیده در قوانین اساسی مورد شناسایی قرار گرفته و حقوق دست اندر کاران آن ها تضمین شده است. از این اصل دو نکته به خوبی فهمیده می شود نکته اول اینکه آزادی بیان در مطبوعات اصل است و حدود آن جنبه استثنایی دارد و نکته دوم اینکه قانون گذار عادی و دادرس و مفسر قانون باید به چهره استنایی حدود وآزادی های فردی توجه داشته باشد و هر جا تردیدی در میان بود بنا را بر آزادی بگذارد. بر اساس اصل حریت آدمی در ابراز اندیشه و افکار خود و چاپ آنها و نشر آنها آزاد است. اما پرهیز از دروغ، نشز باطل ترویج منکرات و اهانت به فرد و جامعه و هر آنچه موجب تضعیف نظام و امت اسلامی است، واجب است و ارتکاب آن حرام است.

انتقادات

نکته مهم این است که اخلال چیست؟ مبانی اسلام کدام است؟ آیا تعریف مشترک و مورد توافقی حتی به صورت کلی در تعریف این مفاهیم وجود دارد؟ آیا مقاله ای می تواند به اساس اسلام لطمه بزند؟ حال آنکه خداوند در قرآن می فرماید: « ما این قرآن را نازل کردیم و خودمان از آن محافطت می کنیم. » مع هذا به نظر می رسد در اصل 24 قانون اساسی ذکر" حقوق عمومی" کافی بود.