ماده ۴۰۰ قانون تجارت
ماده 400 قانون تجارت: با فوت یا حجر رییس تجارتخانه قائم مقام تجارتی منعزل نیست. با انحلال شرکت قائم‌مقام تجارتی منعزل است.
فلسفه و مبانی نظری ماده
اگر چه وکالت به موجب نص مواد قانونی مرتبط با فوت یا حجر موکل منعزل می شود، اما گروهی معتقدند با هدف ثبات بنگاه های تجارتی و تأثیر این امر در سرمایه گذاری ها، ماده فوق بر خلاف اصل وضع شده است.2205040
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این ماده در خصوص یکی از تفاوت های مهم میان وکیل و قائم مقام تجارتی وضع شده است.3240388 در واقع در بیشتر نمایندگی های تجاری «لزوم» را بر «جواز» حاکم دانسته اند. چرا که در این موارد برای طرف قرار داد نمایندگی حقی ایجاد شده است و نیز لزوم و جواز قراردادها را باید بنا بر مصالحی دانست که در خصوص یک عقد وجود دارد. از همین رو است که قائم مقام تجارتی در صورت فوت یا حجر رییس تجارت خانه منعزل نمی شود.902188 به عبارت دیگر ماده فوق قائل به تفاوتی فاحش میان وکیل و قائم مقام تجارتی شده و برای پیشگیری از تعطیل شدن تجارتخانه در فرض فوت رییس تجارتخانه، به نحو لازمی وضع شده است.1838320
بر اساس مفهوم مخالف ماده فوق گروهی چنین استدلال کرده اند که اگر رییس تجارتخانه ای پیش از فوت یا حجر خود قائم مقام تجارتی تعیین کند، پس از فوت یا حجر وی این قائم مقام منعزل نمی شود مگر در فرض انحلال شرکت.2205036