ماده ۳۵۳ قانون تجارت

دلالی معاملات ممنوعه اجرت ندارد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دلال، نباید مبادرت به انعقاد معاملات غیرقانونی و ممنوعه نماید. چراکه درصورت تخلف از این قاعده کلی، که تنها اختصاص به دلالی ندارد؛ مستوجب مسئولیت کیفری نیز خواهد بود. درواقع دلال، حق ندارد به انعقاد معاملاتی که فساد آنها از بدیهیات است؛ مبادرت نموده؛ و سپس خود را از زیر بار مسئولیت برهاند. نظیر تسهیل معاملات مربوط به حمل و فروش مشروبات الکلی.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 931 مورخه 1386/11/17 شعبه 49 دادگاه تجدیدنظر استان تهران، با توجه به اینکه انتقال مال غیر، به دلیل مستحقٌ للغیر بودن مبیع، در زمره معاملات ممنوعه به شمار می آید؛ لذا نمی توان دلالی را، که موجب تسهیل چنین قراردادهایی می گردد؛ سزاوار دریافت حق الزحمه دانست.

مصادیق و نمونه ها

دلال، نمی تواند جهت تسهیل صادرات کالاهایی که دولت، جهت تأمین نیازهای عموم جامعه، صادرات آن ها را ممنوع اعلام نموده است؛ واسطه گری نماید.