اقدامات تامینی و تربیتی

قانون اقدامات تأمینی و تربیتی در سال ۱۳۳۹ متأثر از اندیشه‌های مکتب تحققی تصویب شد. در حال حاضر این قانون به موجب ماده ۷۲۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نسخ صریح شده‌است. قانون اقدامات تأمینی و تربیتی در ماده ۱ خود این دست اقدامات را چنین تعریف کرده بود: «اقدامات تامینی عبارتند از تدابیری که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم، نسبت به مجرمینی که دارای حالت خطرناک هستند، اعمال می‌نماید.»

همچنین در ماده ۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ یکی از موضوعات اصلی قانون جزا را اقدامات تأمینی و تربیتی دانسته‌اند.

از مهم‌ترین خصوصیات این اقدامات می‌توان به فقدان وصف سرزنش آمیزی، رنج آوری، نامعین بودن مدت، تحقیر آمیز نبودن و برخی ویژگی‌ها اشاره کرد که میان این دست اقدامات و مجازات‌ها مشترک می‌باشد مثل، اصل شخصی بودن، تبعیت از اصل قانونی بودن جرم و مجازات و ضرورت تعیین و مداخله توسط مقام قضائی؛ بنابراین هدف اصلی این دست اقدامات، پیشگیری از جرم و اصلاح و بازپروری بزهکارانی است که دارای حالت خطرناک هستند.

مصادیق مهم اقدامات تأمینی و تربیتی

-اقدامات تربیتی نظیر نگهداری اطفال بزهکار در کانون‌های اصلاح و تربیت

-اقدامات مراقبتی مثل مواظبت از مجرم در محل اقامت اجباری

-اقدامات پیشگیرانه مثل منع از حضور در مکان یا مراکز معین

-اقدامات درمانی مثل نگهداری مجانین مجرم در تیمارستان مجرمان مجنون یا معتاد در مراکز ترک اعتیاد

-اقدامات حمایتی مثل تسلیم اطفال بزهکار به اولیا یا سرپرستان