اقدامات تامینی و تربیتی

قانون اقدامات تأمینی و تربیتی در ماده ۱ خود این دست اقدامات را چنین تعریف کرده بود: «اقدامات تامینی عبارتند از تدابیری که دادگاه برای جلوگیری از تکرار جرم، نسبت به مجرمینی که دارای حالت خطرناک هستند، اعمال می‌نماید.» از مهم‌ترین خصوصیات این اقدامات می‌توان به فقدان وصف سرزنش آمیزی، رنج آوری، نامعین بودن مدت، تحقیر آمیز نبودن و برخی ویژگی‌ها اشاره کرد که میان این دست اقدامات و مجازات‌ها مشترک می‌باشد مثل، اصل شخصی بودن، تبعیت از اصل قانونی بودن جرم و مجازات و ضرورت تعیین و مداخله توسط مقام قضائی؛ بنابراین هدف اصلی این دست اقدامات، پیشگیری از جرم و اصلاح و بازپروری بزهکارانی است که دارای حالت خطرناک هستند.

همچنین در ماده ۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ یکی از موضوعات اصلی قانون جزا را اقدامات تأمینی و تربیتی دانسته‌اند.

تاریخچه

قانون اقدامات تأمینی و تربیتی در سال ۱۳۳۹ متأثر از اندیشه‌های مکتب تحققی تصویب شد. در حال حاضر این قانون به موجب ماده ۷۲۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نسخ صریح شده‌است.

مصادیق مهم اقدامات تأمینی و تربیتی

• اقدامات تربیتی نظیر نگهداری اطفال بزهکار در کانون‌های اصلاح و تربیت
• اقدامات مراقبتی مثل مواظبت از مجرم در محل اقامت اجباری
• اقدامات پیشگیرانه مثل منع از حضور در مکان یا مراکز معین
• اقدامات درمانی مثل نگهداری مجانین مجرم در تیمارستان مجرمان مجنون یا معتاد در مراکز ترک اعتیاد
• اقدامات حمایتی مثل تسلیم اطفال بزهکار به اولیا یا سرپرستان