اصل احتیاط در دماء

اصل احتیاط در دماء به این معناست که قاضی باید در احکامی که نسبت به حیات و زندگی انسان ­ها صادر می‌کند نهایت احتیاط و دقت را به کار گیرد و در صورتی که در اجرای این نوع احکام شبهه‌ای برایش ایجاد شود، آن را اجرا نکند؛ زیرا در مواردی که بنابر احتیاط گذاشته شده است، شبهه جایگزین قطع می‌شود. فقها تاکید دارند که شبهه در دماء، اعراض و اموال یکی از سه صورت­ های مجاری احتیاط است و احتياط در خون مسلمان واجب است. شارع اسلام عنایت ویژه ای نسبت به حفظ دماء افراد دارد و نزد شارع پس از اسلام، چیزی مهمتر از حفظ نفوس و دماء نیست. بنابراین اصل اولی در این امور حرمت است و در شبهات حکمی و موضوعی، زمانی که حکم اصلی یک موضوع، حرمت باشد، صرفاً با ادله یقینی می­توان موارد خاص را از شمول اصل احتیاط در دماء خارج کرد.