اقدامات حمایتی پیشگیرانه در انعقاد قرارداد با طرف ضعیف

اقدامات حمایتی پیشگیرانه در انعقاد قرارداد با طرف ضعیف عنوان پایان نامه ای است که توسط طیبه کهریزی، با راهنمایی محمد صالحی مازندرانی و با مشاوره ابراهیم عبدی پور در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

عنوان	اقدامات حمایتی پیشگیرانه در انعقاد قرارداد با طرف ضعیف
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	طیبه کهریزی
استاد راهنما	محمد صالحی مازندرانی
استاد مشاور	ابراهیم عبدی پور
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۲
دانشگاه	دانشگاه قم

چکیده

گسترش صنعت و پیشرفت تکنولوژی سبب نابرابری افراد جامعه از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سطح آگاهی،تخصصو ... شده است.بطوریکه در تعامل افراد با یکدیگر،یکی را در موقعیت برتر و قوی قرار داده و دیگری را در وضعیت ضعیف تر.از طرفی انعقاد قرارداد بین افراد از ضروریات هر جامعه ای می باشد و این طرفین قرارداد هستند که با اراده خود شرایط و ضوابط فی مابینشان را تعیین میکنند ولی نابرابری موجود بین افراد جامعه سبب شده است که افراد در انعقاد قرارداد از شرایط یکسانی برخوردار نباشند و طرف قوی با سوء استفاده از موقعیت خودبرای تامین منافعش و با توجه به ضعف و نیاز طرف مقابل،شرایط ناعادلانه ای را بر او تحمیل کند و موجبات ضرر و زیان گزافی را برای او فراهم سازد.این امر سبب شده است که قانونگذاران از نگاه مجرد به قراردادها دست کشیده و با ملاحظه عوامل مختلفدر پی یافتن قواعدی فراتر از آنچه که هست باشند.در نتیجه برای جلوگیری از احقاق حقوق قشر آسیب پذیر،تامین عدالت اجتماعی که هدف اصلی حقوق است و همچنین برقراری تعادل در روابط قراردادی، در قراردادهای افراد دخالت نموده و سعی در وضع قوانین حمایتی داشته تا با اعمال آنها به حمایت از طرف ضعیف قرارداد بپردازند.بنابراین در این تحقیق سعی شده است با استقراء در بین قوانین و مقررات موجود،به مجموعه ای منسجم از راهکارهایی که در زمینه حمایت از طرف ضعیف قرارداد وجود دارد دست یابیم.از جمله این راهکارها می توان به تضمین ایمنی و سلامت کالا،اجبار استفاده از علامت استاندارد،ارایه اطلاعات و هشدارها،الزام به بستن قراداد و منع از انعقاد آن،تاسیس انجمنها و تشکیلات حمایتی نام برد.هدف از انجام این تحقیق تعیین و شناسایی طرف های ضعیف در قرارداد،بیان راهکارهای قانونی پیش بینی شده جهت حمایت از طرف ضعیف و ناآگاه قرارداد و همچنین بیان خلاءهای موجود در این زمینه می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف – بیان مسیله ۱

ب – سوال های تحقیق ۲

ج – فرضیه های تحقیق ۳

د – هدف و ضرورت انجام تحقیق ۴

ه – سابقه و پیشینه تحقیق ۴

و – روش تحقیق ۵

ز – ساختار تحقیق ۵

فصل اول – کلیات ۶

مبحث اول – مفاهیم ۶

گفتار اول – مفهوم حمایت ۶

گفتار دوم – مفهوم ضعف ، طرف ضعیف ۷

گفتار سوم – مفهوم قرارداد ۸

مبحث دوم –منابع فقهی و حقوقی حمایت از طرف ضعیف قرارداد ۹

گفتار اول – منابع فقهی ۹

گفتار دوم – منابع حقوقی داخلی ۱۰

گفتار سوم –منابع حقوقی خارجی و بین المللی ۱۲

مبحث سوم– مبانی نظری حمایت از طرف ضیف قرارداد ۱۴

گفتار اول – اصل آزادی اراده ۱۴

گفتار دوم – عدالت ۱۷

گفتار سوم – انصاف ۱۹

گفتار چهارم – حسن نیت ۲۶

گفتار پنجم – قاعده لاضرر ۳۱

فصل دوم – معیارهای تشخیص ضعف قراردادی ۳۳

مبحث اول – معیارهای فردی ضعف ۳۳

گفتار اول – ضعف دماغی (فقدان اهلیت) ۳۴

گفتار دوم – اضطرار و سوء استفاده از موقعیت اضطراری ۳۸

گفتار سوم – ناتوانی در قدرت چانه زنی ۴۳

گفتار چهارم – عدم تقارن اطلاعات (جهل) ۴۵

گفتار پنجم – سوء استفاده از اعتماد (اعمال نفوذ ناروا) ۴۷

گفتار ششم – تدلیس ، تقلب ۴۹

گفتار هفتم – اکراه ۵۳

مبحث دوم – معیارهای اجتماعی ، اقتصادی ۵۷

گفتار اول – نابرابری وضعیت معاملاتی ۵۸

گفتار دوم – انحصار ، فقدان حق انتخاب ۶۰

گفتار سوم – عدم تعادل عوضین(غبن) ۶۴

فصل سوم – اقدامات حمایتی از طرف ضعیف قرارداد ۶۶

مبحث اول –مصادیق اقدامات حمایتی از طرف ضعیف قرارداد ۶۶

گفتار اول – اقدامات حمایتی از طرف ضعیف در حقوق اسلامی ۶۶

بند اول – مبارزه با احتکار ۶۶

بند دوم – منع نجش،تلقی الرکبان و بیع حاضرللبادی ۷۴

الف – منع نجش ۷۴

ب – منع تلقی الرکبان ۷۵

ج – منع بیع حاضرللبادی ۷۷

بند سوم – مبارزه با کم فروشی و گران فروشی ۷۸

الف – کم فروشی ۷۸

ب – گران فروشی ۷۹

گفتار دوم – اقدامات حمایتی از طرف ضعیف در حقوق موضوعه ۸۰

بند اول – تضمین ایمنی و سلامت کالا در روابط قراردادی ۸۰

بند دوم – اجبار استفاده از علامت استاندارد ۸۱

بند سوم – ارایه اطلاعات و هشدارها ۸۵

بند چهارم – الزام به بستن قرارداد و منع از انعقاد آن ۸۹

الف – الزام به انعقاد قرارداد ۹۰

ب – منع از انعقاد قرارداد ۹۰

بند پنجم – مقررات رقابتی ۹۱

بند ششم – تاسیس انجمن ها،اتحادیه ها و تشکیلات حمایتی ۹۵

مبحث دوم –ضمانت اجراهای حمایتی ۹۷

گفتار اول – ضمانت اجرای حقوقی ۹۸

بند اول – تعدیل قرارداد ۹۸

بند دوم – بطلان قرارداد ۱۰۵

الف – بطلان مطلق ۱۰۶

ب – بطلان نسبی ۱۰۸

بند سوم – فسخ قرارداد ۱۰۹

بند چهارم – فرض مسیولیت محض ۱۱۰

بند پنجم – جبران خسارت ۱۱۳

گفتار دوم – ضمانت اجرای کیفری ۱۱۶

نتیجه ۱۱۹

فهرست منابع ۱۲۵

کلیدواژه ها

• انعقاد قرارداد
• طرف قرارداد
• ضعیف
• حمایت
• پیشگیری
• حمایت پیشگیرانه
• طرف ضعیف
• قرارداد