بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری

بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری عنوان پایان نامه ای است که توسط سمانه حبیبی ایوریق، با راهنمایی رسول شجاعی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل دفاع گردید.

بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری
عنوانبررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوسمانه حبیبی ایوریق
استاد راهنمارسول شجاعی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۲
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل



چکیده

هدف از این تحقیق بررسی بررسی فقهی و حقوقی پدیده کودک همسری می باشد روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که جواز نکاح کودکان، هیچ مبنای قرآنی ندارد. آیات قرآن–ی هم که در باره اهداف ازدواج و رواب–ط زن و ش–وهر در ق–رآن اس–ت دال ب–ر ن–امعتبر ب–ودن ازدواج کودکان است و ارزشها و اصول عام قرآنی نیز چون عدالت، انصاف و ع–دم تکلی–ف مالا یطاق به لحاظ منطقی کودکان را از دایره شمول ازدواج خارج می کنند. به ویژه، ت–زویج دخترکان، در حالی که برخلاف پسران اختیار فسخ عقد را هم پ–س از بل–وغ ندارن–د ، عق–لا پذیرفته نیست و ملزم دانستن آنان به رعایت ل–وازم آن و انج–ام وظ–ایف زناش–ویی در براب–ر شوهر – در بهترین حالت، پس از بلوغ جنسی – موجب اذیت و آزار آن–ان ، س–ختی و ح–رج برای آنان و خلاف عدالت است. ع––دم پیش––بینی ض––مانت اج––رای مناس––ب ، ع––دم تعی––ین مبن––ای مص––لحت ، ض––عف در روی––ه قض––ایی ، ع––دم ال––زام ب––ه ثب––ت ق––انونی ازدواج ه––ای موق––ت ، عدم نف–وذ ق–انون در برخ–ی من–اطق از جمل–ه مش–کلات در ق–وانین موج–ود اس–ت ؛ همچن–ین در م–اده ۱۰۴۱ ق–انون م–دنی س–ن مع–ین ش–ده منطب–ق با معیار های جامعه ایرانی و بین الملل–ی ارزی–ابی نش–ده اس–ت ک–ه ب–ا توج–ه ب–ه فش–ار محاف–ل جه–انی و وج–ود ع–رف نس–بی در س–ن ازدواج شایس–ته بازنگری می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف) بیان مساله

ب) اهمیت و ضرورت تحقیق

ج) سوابق تحقیق ۵ د) اهداف تحقیق

ه) سوالات تحقیق:

ر) روش تحقیق

ز) ساماندهی تحقیق

فصل اول کلیات تحقیق

۱–۱ مفاهیم

۱–۱ مفهوم شناسی

۱–۱–۱ مفهوم کودک

۱–۱–۲ مفهوم کودک همسری

۱–۱–۳ مفهوم فقه

۱–۱–۴–مفهوم نکاح

۱–۱–۴–۱ مفهوم لغوی نکاح

۱–۱–۴–۲ مفهوم حقوقی نکاح

۱–۱–۴–۳–مفهوم فقهی نکاح

۱–۲ مبانی نظری

۱–۲–۱ دلایل و ریش–ه های کودک همسری

۱–۲–۲ عوامل زمینه ساز کودک همسری

۱–۲–۳ حقوق از بین رفته کودک در اثر ازدواج

۱–۳ تاریخچه

فصل دوم مبانی و ضوابط کودک همسری از منظر فقه و حقوق ایران

۲–۱ مهمترین علل های ازدواج زودهنگام

۲–۱–۱ مرد سالاری

۲–۱–۲ مسایل قانونی

۲–۱–۳ اعتقادات دینی

۲–۱–۴ عامل اقتصادی

۲–۱–۵ عامل اجتماعی

۲–۱–۶ تاثیر قومیت

۲–۱–۷ تاثیر فرهنگ

۲–۲– ملاک حداقل سن ازدواج در حقوق موضوعه ایران

۲–۲–۱ بلوغ و ازدواج

۲–۲–۲ رشد و ازدواج ۵۰ ۲–۳–۱ ضمانت اجرای تخلف از حداقل سن ازدواج در نظام حقوقی ایران

۲–۲–۳–۱ مسیولیت قراردادی

۲–۲–۳–۲ مسیولیت مدنی

۲–۲–۳–۳ ضمانت اجرای کیفری

۲–۳ تغییرات قانون مدنی درباره ازدواج کودکان

۲–۴ ازدواج کودکان در رای مشهور فقها

۲–۵ تجویز مشروط و محدود کودک همسری

۲–۵–۱ تجویز مشروط ازدواج کودکان

۲–۵–۲ شرایط ازدواج کودکان در فقه اسلامی

۲–۵–۳ شرایط ازدواج کودکان در قوانین کنونی

۲–۶ تجویز محدود استمتاع از کودک همسران

۲–۶–۱ حق استمتاع محدود شوهر از کودک همسر در فقه اسلامی

۲–۶–۲ ح–ق اس–تمتاع محدود شوهر از کودک همسر در حقوق خ–انواده ای–ران

۲–۷ ت–حریم م–طلق کودک همسری

۲–۸ خسارت معنوی کودک همسری

۲–۸–۱ خسارت معنوی ناشی از رعایت نشدن مصلحت از جانب ولی

۲–۸–۲ خسارت معنوی ناشی از استمتاعات عام

۲–۸–۳ خسارت معنوی ناشی از استمتاعِ خاصِ ممنوعه

۲–۸–۴ خسارت معنوی ناشی از اصل تزویج صغار

فصل سوم آثار پدیده کودک همسری و اشکالات وارده برآن در نظام فقهی و حقوقی ایران

۳–۱ تجویز کودک همسری در پرتو انتقادات

۳–۱–۱ از حیث روانشناختی:

۳–۱–۲ از حیث اجتماعی:

۳–۱–۳ از حیث تربیتی:

۳–۱–۴ از حیث خطرهای جسمی:

۳–۲ ارزیابی حکم اسلام مبنی بر تجویز کودکه مسری در پرتو انتقادات

۳–۳ تحلیل حقوقی ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی و چالش های آن

۳–۳–۱ اذن ولی

۳–۳–۲ مصلحت

۳–۳–۳ احراز مصلحت توسط دادگاه صالح

۳–۳–۴ خلاءهای قانونی ماده ۱۰۴۱ ق م

۳–۳–۴–۱ اختلاف در تعیین مصداق ولی در متن ماده

۳–۳–۴–۲ فقدان ضمانت اجرای مناسب برای ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی

۳–۳–۴–۳ عدم الزام به ثبت نکاح موقت و مشکلات ناشی از آن

۳–۳–۴–۴ عدم تعیین حداقل سن ازدواج و فاصله سنی بین زوجین

۳–۳–۵ نگاهی به قوانین سایر ملل

۳–۳–۳–۶ نقد ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی

۳–۴ مفاسد و مصالح کودک همسری در دوران معاصر

۳–۴–۱ مفاسد کودک همسری

۳–۴–۱–۱ تضییع حقوق کودک همسران

۳–۴–۱–۲ ک–ودک آزاری

۳–۴–۱–۳ ناپایداری ازدواج های کودکانه

۳–۴–۱–۴ تخریب وجهه نظام در بعد سیاسی

۳–۴–۲ رفع مصالح کودک همسری در دوران معاصر

۳–۴–۲–۱ نگاهی به مصالح تزویج کودکان در جوامع سنتی

۳–۴–۲–۲ مسیولیت دولت در اداره کودکان بی سرپرست و بدسرپرست

۳–۵ نقش تحولات اجتماعی در تغییر اح–کام ش–رعی و حکم کودک همسری

۳–۵–۱ نقش تحولات اجتماعی در تغییر احکام شرعی

۳–۵–۲ نقش تحولات اجتماعی در تغییر حکم شرعی کودک همسری

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع

کلیدواژه ها

  • نکاح
  • کودک مهسری
  • ضمانت اجرا
  • حقوق
  • فقه