تحلیل مصادیق عرف در معاملات تجاری

تحلیل مصادیق عرف در معاملات تجاری عنوان پایان نامه ای است که توسط رقیه بصیری، با راهنمایی علیرضا پور در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

تحلیل مصادیق عرف در معاملات تجاری
عنوانتحلیل مصادیق عرف در معاملات تجاری
رشتهحقوق خصوصی
دانشجورقیه بصیری
استاد راهنماعلیرضا پور
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود



چکیده

عرف، روش و شیوه مستمر علمی یا گفتاری است که به تدریج در میان همه مردم یا گروه خاصی شناخته شده، معمول و متداول باشد و افراد در رابطه حقوق خود آن را مورد پذیرش قرار داده و عمل به آن را برای خود الزامی بدانند. یکی از موضوعات مهم این است که آیا عرف در تفسیر معاملات تجاری بعنوان کاشف اراده ضمنی در مرحله ی احراز قصد مشترک و تبیین الفاظ و اظهارات طرفین قرارداد موثر است؟ دوم اینکه آیا تاثیر گذاری عرف در تفسیر و آثار عقد در کنوانسیون بین الملل و حقوق ایران متفاوت است؟ در حقوق ایران با توجه به دشواری کشف و احراز قصد واقعی افراد، ناگزیر معنای متعارف الفاظ و اعمال برای تفسیر، به عنوان معیار قرار می گیرد (ماده ۲۲۴ قانون مدنی)، مگر اینکه اثبات گردد که قصد واقعی متعاقدین، بر خلاف آن بوده است. کنوانسیون بیع بین المللی کالا، در تفسیر قرار داد تلفیقی از دو معیار شخصی و نوعی را مورد پذیرش قرار داده است. بر این اساس، چنانچه احراز قصد مشترک طرفین امکانپذیر نباشد، قرارداد بر طبق معیار نوعی تفسیر می گردد.یعنی برای رفع نکات مبهم الفاظ قرارداد، باید وقایع عینی و استنباط یک فرد متعارف از صنف متعاقدین در اوضاع و احوال مشابه را مورد توجه قرار داد. عرف به عنوان یک عامل خارجی و بیرونی در آثار قرار داد، یعنی تعیین حقوق و تعهدات متعاقدین نیز نقش موثری دارد. در حقوق ایران متعاقدین الزامی به پیش بینی و ذکر تمام جزییات عقد ندارند، بلکه کافی است که راجع به ارکان و موضوع اصلی قرارداد به توافق دست یابند و این عرف و قانون تکمیلی است که به تعیین سایر جزییات و آثار قراردادی می پردازد به علاوه متعاقدین ملزم به رعایت نتایج عرفیه عقد هستند، ولو آنکه آنها در عقد نوعا به آن تصریح نمی نمایند. ماده ۲۲۰ و ۲۲۵ قانون مدنی نیز مهمترین موید این مدعا است. در کنوانسیون وین، فرض بر این است که طرفین به عرفی که نسبت به آن آگاه بوده اند و یا می بایست آگاه باشند و آن عرف در تجارت بین الملل بنحو وسیع و گسترده ای شناخته شده است و طرفین قراردادهای مشابه در آن نوع تجارت خاص بطور منظم آن را رعایت می نمایند، بنحو ضمنی بر قرارداد خود حاکم ساخته اند. بعلاوه در بسیاری از مقررات کنوانسیون نیز از عبارات متعارف، شخص متعارف، روش متعارف و زمان معقول و متعارف استفاده شده است، که به وضوح مبین و موید تاثیر شگرف عرف در مواد مختلف در خصوص آثار قرار داد بیع بین المللی است. در این پژوهش نقش عرف در تفسیر و آثار عقد بیع در کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوب ۱۹۸۰ و حقوق ایران و مهمترین تفاوتهای آن دو راجع به تاثیر عرف در تفسیر و آثار عقد بیع مورد بررسی قرار می گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

کلیات تحقیق

مقدمه

بیان مسیله:

تاریخچه تحقیق

فرضیات تحقیق

ساختار تحقیق

فصل اول: مفاهیم، معیارها و شیوه های تفسیر قرارداد (کلیات تحقیق) مبحث اول: مفهوم تفسیر و اهمیت آن

گفتار دوم مفهوم حقوقی تفسیر در اقسام آن

بند دوم: تفسیر قضایی

بند سوم: تفسیر شخصی

مبحث دوم: شیوه های تفسیر قانون

گفتار اول: شیوه های تفسیر قرارداد در فرضیه های مختلف

بند اول: مفاد قرارداد روشن است

بند دوم: در صورت ابهام قرارداد

بند سوم: قرارداد ناقص است

گفتار دوم: معیار در مدار تفسیر

گفتار سوم، تفسیر در حقوق موضوعه ایران

مبحث سوم: بررسی تطبیقی تفسیر

گفتار اول: مفهوم تفسیر در حقوق تجارت بین الملل

بند اول: تفسیر بر اساس معیارهای نوعی

بند دوم: تفسیر براساس معیار مختلط

گفتار دوم: تفسیر کنوانسیون برین

گفتار سوم: رهنمودهای مندرج در کنوانسیون

بند اول: بین المللی بودن

بند دوم: ایجاد هماهنگی

فصل دوم: ابزارها و منابع در تفسیر قراردادها مبحث اول: وسایل موثر در تفسیر

گفتار اول: شناسایی قانون موتر در تفسیر قرارداد

بند اول : مفهوم قانون امری

بند دوم: مفهوم قانون تکمیلی

گفتار اول: نگاهی به حقوق عرفی بازرگانی فراملی

گفتار دوم: رابطه بین اصول فقهی بر لفظی موثر در تفسیر قرارداد

مبحث دوم: منابع و ابزارهای تفسیر در قراردادهای بیع بین المللی

گفتار اول : متن حاضر در قرارداد

گفتار دوم: مذاکرات مقدماتی طرفین

گفتار سوم: اعمال و رفتار طرفین بعد از انعقاد قرارداد

گفتار چهارم: رویه معمول به میان طرفین

مبحث سوم: اصول حاکم بر تفسیر قراردادهای تجاری بین المللی

گفتار اول : اصل تفسیر براساس معیارهای نوعی در جنبه های خارجی

گفتار دوم: اصل تفسیر براساس قصد واقعی و درونی متعاقدین

گفتار سوم: اصل تفسیر بر اساس حسن نیت

گفتار چهارم: اصل تفسیر با توجه به کالی مفاد قرارداد

مبحث چهارم: اصول موسسه (Unidroit) در تفسیر قراردادها

گفتار اول: حسین نیت در تفسیر قراردادها

بند اول: حسن نیت در مرحله مذاکرات مقدماتی قراردادها

بند دوم: حسن نیت و حفظ اسرار محرمانه

بند سوم: بحث حسن نیت بعنوان یکی از ابزارها و لوازم کشف شروط و تعهدات ضمنی در قراردادها

بند چهارم: مفهوم حسن نیت به عنوان یکی از ابزارهای کشف شروط محذوف در تکمیل قراردادها

گفتار دوم: عدم استفاده از سوء نیت در تفسیر قراردادها

بند اول: قطع مذاکره همراه با سوء نیت

بند دوم: انجام مذاکره با سوء نیت

مبحث پنجم: داوری معاملات تجاری با نگاهی به حقوق عرفی

فصل سوم: بررسی جایگاه عرف در تفسیر قراردادها مبحث اول : مفهوم، ارکان و تقسیمات عرف

گفتار اول: تاریخچه و مفهوم عرف

بند اول : عناصر متشکله عرف ۵۰ گفتار دوم: مفهوم عادت

گفتار سوم: مفهوم عرف تجاری

گفتار چهارم: عرف دریایی

مبحث دوم: تقسیمات عرف

گفتار اول: تقسیمات عرف در فقه

گفتار دوم: بررسی انواع عرف در حقوقی موضوعه ایران

بند اول: عرف صریح

بند دوم: عرف ضمنی

گفتار سوم: اقسام عرف مطابق با اصول موسسه (Unidroit)

بنداول: رویهها و عرفهای مندرج در متن اصول

بند دوم: رویه های متداول بین طرفین

بند سوم: عرفهای تجاری غیر متعارف و سایر عرفها

مبحث سوم: بررسی تطبیقی عرف و عادت در نظامهای حقوقی مختلف

گفتار اول: نظام حقوقی رومی – ژرمنی

گفتار دوم: نظام حقوقی سوسیالیستی

مبحث چهارم: مبنای نیروی الزام آور عرف در قرار دادها

گفتار اول: مبنای اعتبار عرف در قرارداد قصد و اراده انشا کنندگان آن است

گفتار دوم: عرف یک منبع مستقل از قرارداد است

گفتار سوم: اثبات عرف بر عادت

مبحث پنجم: بررسی جایگاه عرف در فرایند تفسیر

گفتار اول: موقعیت عرف در فرایند تفسیر در نظامهای حقوقی مختلف

بند اول: نظام حقوقی نوشته

مبحث دوم: نظام حقوقی عرفی (کامن لا)

بند اول : حقوق انگلستان

بند دوم: حقوق ایالات متحده امریکا

مبحث سوم: موارد تعارض ناشی از تفسیر در تفسیر قرارداد

گفتار اول: تعارض متن قرارداد با عرف

گفتار دوم : تعارض میان عرفها

مبحث سوم: تعارض عرف با سایر وسایل تفسیر قرار داد

گفتار اول: تعارض عرف با قانون حاکم

گفتار دوم، تعارض عرف با رویه معمول به

مبحث چهارم: عرف بعنوان یکی از ابزارهای مهم تفسیر قراردادهای بیع بین المللی

گفتار اول: تعریف بیع بینالمللی و قراردادهای مشمول کنوانسیون (CISG)

گفتار دوم: عرف بعنوان یکی از منابع حقوقی بیع بینالمللی و موقعیت آن در کنوانسیون ها

بند اول: کنوانسیون ۱۹۶۴ لاهه در مورد قانون متحدالشکل قراردادهای بیع بین المللی (ULF)

بند دوم: کنوانسیون ۱۹۶۴ لاهه در مورد قانون متحدالشکل بیع بین المللی کالا (U L I S)

بند سوم: کنوانسیون ۱۹۸۰ و بین در مورد بیع المللی (C I S G)

گفتار سوم، تحلیل ماده

کنوانسیون وین

گفتار چهارم: تحلیل ماده

کنوانسیون وین

مبحث ششم: حجیت ،جایگاه و کاربرد عرف از نگاه فقه امامیه

نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • تفسیر قرارداد
  • معیارنوعی