حقوق و تکالیف مالی زوجین طی انحلال عقد نکاح در فقه و قوانین موضوعه

حقوق و تکالیف مالی زوجین طی انحلال عقد نکاح در فقه و قوانین موضوعه عنوان رساله ای است که توسط مجید پوراحمدریحان، با راهنمایی رضا نیکخواه و سیامک جعفرزاده در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه ارومیه دفاع گردید.

عنوان	حقوق و تکالیف مالی زوجین طی انحلال عقد نکاح در فقه و قوانین موضوعه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مجید پوراحمدریحان
استاد راهنما	رضا نیکخواه، سیامک جعفرزاده
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه ارومیه

چکیده

آسیبهای وارده در هنگام انحلال عقد نکاح برای زوجین و فرزندان آن ها بر کسی پوشیده نیست تمامی قوانین و مقررات، ادیان و مذاهب سعی در به حداقل رساندن این آسیب ها دارند. یکی از مهمترین چالشهای قانونگذاری تعیین مقررات مربوط به حقوق و تکالیف مالی در طی انحلال عقد نکاح می باشد تا نه تنها آسیبهای اجتماعی، زوجیت و فرزندان به حداقل برسد بلکه مجالی نیز برای سوء استفاده زوجین یا اشخاص ثالث به وجود نیاید. در این پژوهش از طریق بررسی قوانین و مقررات، اصول شرعی، دکترین حقوقی و رویه قضایی سعی در احصاء حقوق و تکالیف مالی زوجیت، نحوه پرداخت در طی انحلال عقد نکاح با ذکر مصادیق آن از جمله مهریه، جهیزیه، تنصیف دارایی، نحله و اجرت المثل و... و نهایتا بررسی طرق حل آن در ادیان، مذاهب و کشورهای مختلف گردیده است. تا با توجه به تکثیر جمعیتی کشور و وجود ادیان و مذاهب مختلف در کنار مسلمانان و مذهب رسمی کشور (شیعه اثنی عشری) راهکاری در خصوص رفع مشکلات موجود ارایه گردد. از طرفی نیز تعداد زیادی از هموطنان که در سایر کشورهای جهان زندگی می کنند بعضا نیز دارای تابعیت مضاعف می باشند در هنگام ازدواج و علی الخصوص انحلال عقد نکاح و حقوق مالی مربوط با مشکلات متعددی در حوزه تعارض قوانین و قانون حاکم مواجه هستند که نهایتا انحلال عقد نکاح و تعیین تکلیف در خصوص حقوق مالی در کشور صادر کننده حکم ممکن است در ایران فاقد رسمیت و قابلیت اجرا باشند. هدف نهایی از این تحقیق شناسایی آسیب های وارده به زوجین و فرزندان آن ها به علت سکوت یا اجمال مقررات شرعی و قانونی و نهایتا اصلاح و پیش بینی مقررات منطبق با زمان، مکان، فرهنگ جامعه ایرانی می باشد، به نحوی که هر چند ممکن است مقررات حاکم بر انحلال عقد نکاح و نحوه تعیین تکلیف حقوق مالی بر حسب دین و مذهب کشور محل اقامت زوجین متفاوت باشد، اما تابعیت ایرانی وجه اشتراک همه آنها است.

ساختار و فهرست رساله

۱– مقدمه

۲– بیان مسیله و ضرورت انجام تحقیق

۳– سوابق و پیشینه تحقیق

۴– اهداف تحقیق

۵– فرضیه های تحقیق

۶– روش تحقیق

۷– ساختار تحقیق

فصل اول: حقوق و تکالیف مالی زوجین در فقه و قوانین موضوعه

۱–۱– حقوق مالی

۱–۲– تکالیف مالی

۱–۳– مصادیق

۱–۳–۱– مهریه

۱–۳–۱–۱– درخواست طلاق (گواهی عدم امکان سازش) و اعسار از پرداخت مهریه

۲–۳–۲– جهیزیه

۱–۳–۳– تنصیف دارایی

۱–۳–۴– نحله

۱–۳–۵– اجرت المثل

۱–۳–۶– هزینه های زوجه در زندگی مشترک به تبع از ناحیه زوج

۱–۳–۷– نفقه

۱–۳–۷–۱– نفقه ایام گذشته

۱–۳–۷–۲– نفقه ایام عده

۱–۳–۸– توارث

فصل دوم: اسباب انحلال عقد نکاح در فقه و قوانین موضوعه

۲–۱– انحلال عقد نکاح

۲–۲– مصادیق انحلال عقد نکاح

۲–۲–۱– طلاق

۲–۲–۲– فسخ

۲–۲–۳– تغییر جنسیت

۲–۲–۴– مرگ احد از زوجین

۲–۲–۵– رضاع

۲–۲–۶– لعان

۲–۲–۷– ایلاء

۲–۲–۸– ظهار

۲–۲–۹– سایر اسبابی که موجبات انحلال عقد نکاح را فراهم می آورد

۲–۲–۹–۱– بذل مدت در نکاح موقت

۲–۲–۹–۲– انقضاء مدت در نکاح موقت

فصل سوم: بررسی حقوقی و تکالیف مالی زوجین در ادیان و مذاهب رسمی ایران

۳–۱– ماده واحده قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیر شیعه در محاکم

۳–۱–۱– احوال شخصیه مذهب شافعی

۳–۲– ماده واحده قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی

۳–۲–۱– احوال شخصیه زرتشتیان ایران

۳–۲–۲– مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران

۳–۲–۳– احوال شخصیه مسیحیان کاتولیک ایران

۳–۲–۴– احوال شخصیه ارامنه گریگوری ایران

۳–۲–۵– احوال شخصیه و حقوق ارثیه کلیمیان ایران

۳–۳– حقوق و تکالیف مالی زوجین ایرانی ساکن و یا دارای تابعیت مضاعف در کشورهای اسلامی و غیراسلامی در طی انحلال عقد نکاح

۳–۳–۱– حقوق و تکالیف مالی زوجین در طی انحلال عقد نکاح در برخی کشورهای اسلامی

۳–۳–۱–۱– افغانستان

۳–۳–۱–۲– جمهوری ترکیه

۳–۳–۲– حقوق و تکالیف مالی زوجین در طی انحلال عقد نکاح در برخی کشورهای غیر اسلامی

۳–۳–۲–۱– سوید

۳–۳–۲–۲– کشور انگلستان

۳–۴– قراردادها، میثاق ها و کنوانسیونهای بین المللی

۳–۴–۱– کنوانسیون محو کلیه اشکال تبعیض علیه زنان مصوب ۱۹۷۹

۳–۴–۲– حقوق و تکایف مالی در اسناد بین المللی

نتیجه گیری:

پیشنهادات:

منابع:

ضم–ایم

کلیدواژه ها

• انحلال عقد نکاح
• طلاقِ
• فسخ نکاح
• تکالیف مالی زوج و زوجه
• حقوق مالی زوج و زوجه