حق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ایران


حق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط غلامحسین صالح آبادی، با راهنمایی علی عظیمی و با مشاوره علیرضا مظلوم رهنی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس دفاع گردید.

حق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ایران
عنوانحق انصراف در قانون تجارت الکترونیک ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوغلامحسین صالح آبادی
استاد راهنماعلی عظیمی
استاد مشاورعلیرضا مظلوم رهنی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس


چکیده

یکی از نهادهای انحصاری قانون تجارت الکترونیکی ایران که با تغییرات اندکی از بند ۱ ماده ۶ دستورالعمل پارلمان و شورای اروپایی در خصوص حمایت از مصرف کننده در قراردادهای از راه دور مصوب ۱۹۹۷ میلادی اقتباس شده، حق انصراف مصرف کننده در هر معامله از راه دور می باشد. این حق در ماده ۳۷ قانون تجارت الکترونیکی این طور بیان شده است: در هر معامله از راه دور مصرف کننده باید حداقل هفت روز کاری، وقت برای انصراف (حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارایه دلیل داشته باشد. تنها هزینه تحمیلی بر مصرف کننده هزینه بازپس فرستادن کالا خواهد بود . این تاسیس حقوقی پیش از تصویب قانون تجارت الکترونیکی، در ادبیات تقنینی ایران بی سابقه بوده و قانون گذار از این اصطلاح بدون ارایه تعریفی در ماده ۳۷ که با تغییراتی از ماده ۶ دستورالعمل اروپایی استفاده نموده سبب استنباط های متفاوتی در خصوص ماهیت حق انصراف بین حقوق دانان گردیده است. به جهت بی سابقه بودن این نهاد حقوقی در حقوق ایران حقوق دانان نظرات مختلفی نسبت به ماهیت حق انصراف ارایه کرده اند برخی آن را نوعی حق ابطلال عقد دانسته و عده ای دیگر این حق را یک خیار نوین قانونی و برخی آن را حق استرداد کالا می دانند. در نقد و بررسی نسبت به نظریه های مذکور و همچنین مقایسه بین ماده ۳۷ قانون تجارت الکترونیکی و ماده ۶ دستورالعمل اروپایی که در این پژوهش به عمل آمد مشخص می شود که قانون گذار ایران در ماده ۳۷ بر خلاف معادل دستورالعمل اروپایی آن، به جای حکم به وجود حق انصراف برای مصرف کننده ، تامین کننده را مکلف و ملزم به در نظر گرفتن حق فسخ حداقل هفت روزه به نفع مصرف کننده نموده که تخلف تامین کننده از این تکلیف قانونی، محکومیت وی به جریمه مقرر در ماده ۶۹ قانون تجارت الکترونیکی را به دنبال دارد. و مبنای این تغییر قانون گذار از دستورالعمل اروپایی را باید در مبانی حاکم بر نظام حقوقی ایران و محدودیت قانون گذار در مخالفت با مقررات شرعی و اسلامی جستجو کرد. با توجه به توضیحات ارایه شده نظریه ای که در مورد حق انصراف از لحاظ منطقی، حقوقی، جامع بودن و نزدیک بودن به نظر و غرض قانون گذار مشخص و مورد بررسی قرار گرفت نظریه اخیر با عنوان الزام تامین کننده به پیش بینی حق فسخ به نفع مصرف کننده می باشد. بنابراین ماهیت حقوقی حق انصراف در قانون تجارت الکترونیکی ایران خیار شرط حداقل هفت روزه ای است که تامین کننده ملزم است برای مصرف کننده در نظر بگیرد تا چنانچه مصرف کننده مایل به انصراف از معامله باشد، بتواند در ظرف این مدت معامله را فسخ کند. روش مورد استفاده در این پژوهش، مبتنی بر روش علمی توصیفی و تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای و نظرات اساتید بزرگوار راهنما و مشاور است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان شماره صفحه چکیده

مقدمه

۱–بیان مساله

۲–اهداف تحقیق

۳–پیشینه تحقیق

۴–سوالات تحقیق

۵–فرضیه های تحقیق

۶–نوع و روش تحقیق

فصل اول: کلیات

مبحث اول: مبانی و پیشینه تجارت الکترونیکی

گفتار اول: تعریف واژه ها و اصطلاحات تجارت الکترونیکی:

گفتار دوم: مفهوم تجارت الکترونیکی

گفتار سوم: تاجر الکترونیکی

گفتار چهارم: اقسام تجارت الکترونیکی

گفتار پنجم: پیشینه تجارت الکترونیکی

مبحث دوم: پیشینه تجارت الکترونیکی در ایران

گفتار اول: سیاست تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران

گفتاردوم: تاریخچه تجارت الکترونیکی درایران

فصل دوم: قراردادهای الکترونیکی

مبحث اول: انعقاد قرارداد الکترونیکی

گفتار اول: تعریف قرارداد الکترونیکی

گفتار دوم: اعلام اراده و دعوت به معامله

گفتار سوم: شیوه اعلام اراده

بند اول: نامه الکترونیکی (پست الکترونیکی)

بند دوم: پایگاه اینترنتی (تارنما)

بند سوم: از طریق تلگرام، تلکپی و یا نمابر

گفتار چهارم: ایجاب و قبول الکترونیکی

بند اول: طرفین

بند دوم: اهلیت انعقاد قرارداد الکترونیکی

بند سوم: ایجاب الکترونیکی

بند چهارم: قبول الکترونیکی

بند پنجم: توالی ایجاب و قبول

مبحث دوم: زمان و مکان انعقاد قرارداد الکترونیکی

گفتار اول: اهمیت تعیین زمان و مکان انعقاد قرارداد

گفتار دوم: آثار کلی مترتب بر تعیین مکان انعقاد قرارداد

گفتار سوم: آثار کلی مترتب بر تعیین زمان انعقاد قرارداد

گفتار چهارم: نظریه های مطرح در مورد زمان تحقق قبول

گفتار پنجم: انواع قراردادهای الکترونیکی از حیث زمان تحقق قبول

بند اول: تحقق قبول در قراردادهای فوری

بند دوم: تحقق قبول در قراردادهای غیرفوری

بند سوم: تحقق قبول در قراردادهای الکترونیکی فعلی

بند چهارم: تحقق قبول در قرارداد سامانه خودکار

گفتار ششم: زمان و مکان تشکیل قراردادهای الکترونیکی در حقوق ایران ۵۰ بند اول: زمان ارسال داده پیام ۵۰ بند دوم: زمان دریافت پیام

بند سوم: مکان تشکیل قرارداد

فصل سوم: حق انصراف در قانون تجارت الکترونیکی ایران

مبحث اول: مفهوم و اوصاف مصرف کننده

گفتار اول: مفهوم مصرف کننده در حقوق ایران

گفتار دوم: مفهوم مصرف کننده در حقوق تطبیقی

گفتار سوم: اوصاف مصرف کننده

بند اول: شخص حقیقی یا حقوقی

بند دوم: کالا یا خدمت

بند سوم: قصد مصرف

مبحث دوم: حق انصراف در قانون تجارت الکترونیکی

گفتار اول: تعهدات تامین کننده در قراردادهای الکترونیکی

بند اول: تعهد به دادن اطلاعات

بند دوم: تعهد به تامین کالا یا خدمات موضوع قرارداد

گفتار دوم: حق انصراف

بند اول: مفهوم حق انصراف

بند دوم: هدف از حق انصراف در قرارداد از راه دور

بند سوم: ماهیت حق انصراف

الف: نظریه حق ابطال عقد یا فسخ با اثرقهقرایی

ب:نظریه حق استرداد کالا

ج: نظریه خیار نوین قانونی با احکام خاص

د: نظریه منتخب "الزام تامین کننده به پیش بینی حق فسخ به نفع مصرف کننده"

بند چهارم: شروع اعمال حق انصراف و پایان آن

بند پنجم: آثار حق انصراف

بند ششم: استثناآت حق انصراف

نتیجه گیری و پیشنهادها

الف نتیجه گیری

ب پیشنهادها

فهرست منابع و مآخذ

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

  • حق انصراف
  • مصرف کننده
  • تامین کننده
  • قانون تجارت الکترونیکی
  • معامله از راه دور