حکم مستثنیات دین پس از فوت مدیون

حکم مستثنیات دین پس از فوت مدیون عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا هاشمی، با راهنمایی اشکان نعیمی و با مشاوره عباس کاظمی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

عنوان	حکم مستثنیات دین پس از فوت مدیون
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	زهرا هاشمی
استاد راهنما	اشکان نعیمی
استاد مشاور	عباس کاظمی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مستثنیات دین از جمله نهاد های پرکاربرد حقوقی است، اهمیت تصمیم گیری در این نهاد از آنجا برمی خیزد که، در طول تاریخ قانونگذاری نسبت به این نهاد همواره اصلاحاتی دیده می شود، بدین منظور که هدف اصلی از وضع این مقرره که همانا کاستن از مشکلات مدیون و رعایت تعادل در توجه به حقوق داین ومدیون بوده، حاصل شود. در این بین یکی از مسایلی که شایسته توجه است، وضعیت خانواده مدیون پس از فوت وی است، زیرا که تا قبل از فوت مدیون، الفاظ قانونی به حمایت یکسان از مدیون و خانواده وی در قالب مستثنیات دین تاکید دارند، مانند بند ۲ و ۳ ماده ۲۴ قانون نحوه اجرا محکومیت های مالی ویا بند ۲ ماده۲۱۲ قانون مالیات های مستقیم و....، همچنین، در برخی آرای قضایی علی رغم عدم حضور شخص مدیون، لزوم لحاظ مستثنیات دین را برای خانواده وی مورد حکم قرارداده اند. پژوهش حاضر، در پی آن است تا با نگاهی انتقادی به مواد قانونی که پس از فوت مدیون تمام اموال را صرفا به پرداخت دیون اختصاص داده، مستند به مبانی فقهی و حقوقی و رویکرد سایر کشورها در مورد تعیین تکلیف نسبت به مستثنیات دین در شرایط بعد فوت مدیون، برای خانواده وی را مورد بررسی قرار دهد و در نهایت این نتیجه حاصل می گردد که به دلیل مبانی مشترک و شرایط ویژه خانواده مدیون حکم مستثنیات دین قابلیت تسری به بعد از فوت مدیون در راستای حمایت از خانواده وی را دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

بیان مسیله

سوالات تحقیق

فرضیه های تحقیق

اهداف تحقیق

سوابق تحقیق

روش و ساختار تحقیق

بخش اول:موضوع شناسی مستثنیات دین

فصل اول: مفهوم شناسی

مبحث اول: مفهوم دین

مبحث دوم: مفهوم مستثنیات

مبحث سوم: مفهوم مستثنیات دین

گفتار اول: مفهوم لغوی واصطلاحی مستثنیات دین

گفتار دوم: ماهیت حقوقی مستثنیات دین

فصل دوم: دلایل ومبانی فقهی وحقوقی مستثنیات دین

مبحث اول: دلایل فقهی مستثنیات دین

گفتار اول: قران

گفتاردوم: سنت

گفتارسوم: اجماع

گفتار چهارم: عقل

مبحث دوم: مبانی فقهی وحقوقی مستثنیات دین

گفتار اول: مبانی فقهی

بند اول: قاعده لاضرر

بند دوم: قاعده عسر و حرج

گفتار دوم: مبانی حقوقی

بند اول: رشد عقلی جوامع بشری

بند دوم: حمایت از حیات انسان

بند سوم: توجه به حیثیت، شرافت و شخصیت معنوی مدیون

بند چهارم: منافع جمعی

فصل سوم:وضعیت ذمه وقاعده وجوب وفای دین در مستثنیات دین ۲۶ مبحث اول:تعریف نهاد ذمه وعهده ۲۷ مبحث دوم:جایگاه ذمه پس از فوت مدیون ۲۸ مبحث سوم:قاعده وجوب وفای دین ۳۰ بخش دوم: مستثنیات دین پس از فوت در فقه امامیه وحقوق

فصل اول: مستثنیات دین پس از فوت مدیون در فقه امامیه ۳۵ مبحث اول:بررسی آرای فقهی در مستثنیات دین

گفتار اول: آرای فقهای پیشین

گفتار دوم: آرای فقهای معاصر

گفتار سوم:اجماع سکوتی

مبحث دوم:مبانی فقهی مستثنیات دین پس از فوت مدیون

گفتار اول: روش عقلی

بند اول: لاضرر

بند دوم: احکام ثانویه

بند سوم: تعارض ضررین

گفتار دوم: روش کشف ملاک

گفتارسوم : روش استنباط علت

بنداول: تنقیح مناط

بند دوم:قیاس اولویت

فصل دوم:مستثنیات دین پس از فوت مدیون در حقوق ۶۱ مبحث اول:پیشینه حقوقی ۶۲ گفتار اول:قبل از انقلاب ۵۷ ۶۲ گفتاردوم:بعداز انقلاب ۵۷ ۶۵ گفتارسوم:سیر تحولات قانونی در مستثنیات دین ۷۱ مبحث دوم:مبانی حقوقی مستثنیات دین پس از فوت مدیون ۷۶ گفتاراول: منافع و مصالح عمومی جامعه

گفتار دوم: مصالح فردی شخص مدیون

بند اول: حق کرامت و شان انسانی

بند دوم: حق حیات ۸۳ گفتار سوم: مبانی حقوقی مستثنیات دین در حقوق سایر کشورها

نتیجه گیری

پیشنهادات ۹۵ منابع

کلیدواژه ها

• مستثنیات دین
• فوت مدیون
• خانواده مدیون
• قاعده لاضرر
• قاعده نفی عسر وحرج