رضاع طفل، حق مادر محسوب می‌گردد نه وظیفه او، مگر در موارد استثنایی،[۱] بنابراین رضاع طفل، از جمله اموری است که نه مادر، وظیفه ای در اتیان آن دارد؛ و نه پدر نوزاد، می‌تواند وی را ملزم به این کار نماید.[۲] به موجب قانون مدنی نیز، مادر مجبور نیست که به طفل خود شیر بدهد مگر در صورتی که تغذیهٔ طفل به غیر شیر مادر ممکن نباشد،[۳] مبنای وضع این حکم، حمایت از زن و جلوگیری از بهره‌کشی توسط شوهر اوست.[۴]

گفتنی است رضاع طفل توسط مادر، از وظایف مربوط به حضانت، به‌شمار نمی‌آید.[۵]

مواد مرتبط

جلوگیری از رضاع طفل توسط مادر

پدر نمی‌تواند از رضاع طفل توسط مادر جلوگیری نماید؛ مگر جهت رفع زیان از فرزند و به موجب حکم دادگاه.[۶]

مطالبه اجرت برای رضاع

زن، در مقابل رضاع فرزند، حق دارد از شوهر خویش، حق‌الزحمه مطالبه نماید؛ مگر اینکه ثابت گردد با قصد تبرع، اقدام به شیردهی بچه نموده‌ است،[۷] البته مادر در صورت شیر دادن به طفل خویش، پس از دو سالگی وی، نمی‌تواند از شوهر، درخواست حق‌الزحمه نماید؛ زیرا در این دوران، دیگر کودک، احتیاجی به شیر مادر ندارد؛ مگر اینکه برای درمان بیماری وی، ضرورت داشته باشد که مادر، او را شیر دهد؛ که در این صورت اجرت مادر، به عنوان هزینه درمان طفل، جزئی از نفقه اقارب محسوب شده و باید به او پرداخت گردد.[۸]

فرض فوت پدر

در صورت فوت پدر طفل، ورثه او، ملزم به تأدیه اجرت رضاع مادر هستند.[۹]

در حقوق تطبیقی

به موجب قانون احوال شخصیه تونس و عراق، رضاع طفل، حق و وظیفه مادر است.[۱۰]

در فقه

  • مستحب است که رضاع طفل، توسط مادر او صورت گیرد.[۱۱]
  • برخی از فقهای شیعه معتقدند که مادر مکلف است لباء یا آغوز را تا سه روز به طفل بخوراند.[۱۲]
  • مادر، فقط بابت رضاع طفل تا دوسالگی، حق مطالبه اجرت دارد.[۱۳]

مقالات مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 180316
  2. حسین مهرپور و محمد روشن. مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی). چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2801784
  3. ماده ۱۱۷۶ قانون مدنی
  4. شیرین عبادی. حقوق کودک (جلد اول) (نگاهی به مسائل حقوقی کودکان در ایران). چاپ -. روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، 1352.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1102172
  5. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 180280
  6. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101976
  7. حسین مهرپور. مباحثی از حقوق زن ازمنظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین‌المللی. چاپ 1. اطلاعات، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2686472
  8. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 251980
  9. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 340952
  10. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 180316
  11. عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد دوم). چاپ 1. سمت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 61648
  12. ابوالقاسم گرجی، سیدحسین صفایی، سیدعزت اله عراقی، اسداله امامی و دیگران. بررسی تطبیقی حقوق خانواده. چاپ 2. دانشگاه تهران، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 180296
  13. آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. آیات الاحکام (حقوقی - کیفری). چاپ 1. مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1080248