رژیم حقوقی اراضی موات و تشخیص آن
رژیم حقوقی اراضی موات و تشخیص آن عنوان پایان نامه ای است که توسط غلامعباس نظرخانی، با راهنمایی ابوالفضل دنکوب و با مشاوره ابوالقاسم پیاده کوهسار در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.
 | |
| عنوان | رژیم حقوقی اراضی موات و تشخیص آن |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | غلامعباس نظرخانی |
| استاد راهنما | ابوالفضل دنکوب |
| استاد مشاور | ابوالقاسم پیاده کوهسار |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود |
چکیده
چیزی که به عنوان احیای اراضی موات درقانون وشرع ما مطرح است صرفا به احیاء توسط دولت وحکومت اسلامی و یا احیاء توسط سایرافراد با اذن واجازه حکومت اسلامی اشاره دارد . اراضی موات، فقط اراضی موات بالذات را افاده می کند، یعنی زمین هایی که سابقه عمران و آبادانی ندارند.اراضی ای که عمران شده و بعد به حالت موات برگشته و متروکه شده اند رانمی توان دردسته موات قرارداد وطبق قانون و نظر مشهور فقها این اراضی، عنوان اراضی بایر را دارند.با این تفاسیر حکم موات بالذات وبالعارض متفاوت می باشد.مطابق نظام حقوقی فعلی درمورد اراضی موات،زمین موات ملک کسی شناخته نمی شود و دراختیار دولت اسلامی است و اسناد مالکیت آن باطل و هرگونه تصرف وتملکی نسبت به اینگونه اراضی بانظر دولت وحکومت خواهد بود. اراضی موات طبق نظریه فقهی و شرعی جزو انفال محسوب می شوند.بنابراین، احیاءمورد اشاره،فقط توسط دولت ویا ماذون ازجانب دولت ملاک است وطبق قانون اساسی وقوانین خاص، هیچ شخص حقیقی وحقوقی، حق احیاء بدون اذن دولت ندارد.این نظریه با قاعده فقهی " من احیی ارضا مواتا فهی له" و همچنین با مواد۱۴۰ و ۱۴۳ قانون مدنی در باب اسباب تملک متضاد است.نظام حقوقی قدیم به قاعده " من احیی ارضا مواتا فهی له" نزدیکتر وگاها مالکیت احیاء کننده را به رسمیت شناخته است .اما نظام حقوقی جدید این موضوع را نفی و به طور کلی تغییراتی را ایجاد نموده است .با بررسی قوانین احراز می گردد کمیسیونهای متعدد و همعرضی در امر تشخیص زمین موات از بایر و دایر دخالت دارند که تصمیمات متضاد در امر واحد نیز اخذ کرده اند و در برخی موارد با تشخیص نادرست اراضی موات را به مالکیت افراد درآورده و بالعکس اراضی غیر موات را به مالکیت دولت در آورده اند . در این میان ایجاد نظم و نسق جدی به منظور حفظ و بهره وری حداکثری از این سرمایه ملی با رعایت حقوق قانونی و مشروع مردم ضرورت انکار ناپذیر است .
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
مقدمه ۱
فصل اول: کلیات
مبحث اول: تعریف اراضی موات ۸
گفتار اول – تعریف لغوی ۸
گفتار دوم – تعریف اصطلاحی ۸
بند اول– تعریفی فقهی ۹
بند دوم– تعریف حقوقی ۱۴
مبحث دوم: تاریخچه اراضی موات ۱۵
گفتار اول: قبل از انقلاب اسلامی ۱۵
گفتار دوم: بعد از انقلاب اسلامی ۱۶
مبحث سوم: عناصر اراضی موات ۱۶
گفتار اول: سابقه مالکیت خصوصی آن معلوم نباشد ۱۶
گفتار دوم: کشت و زرع و بنا و آبادانی در آن نباشد ۱۸
گفتار سوم: بالفعل مالک نداشته باشد ۱۸
مبحث چهارم – مقایسه اراضی موات با سایر اراضی ۱۹
گفتار اول: اراضی موات و بایر ۱۹
بند اول: تعریف فقهی ۱۹
بند دوم: تعرف قانونی ۲۰
بند سوم: اراضی دولتی ۲۰
فصل دوم – مفهوم تصرف اراضی شرایط وارکان آن و اعلان موات
مبحث اول: مفهوم تصرف ۲۱
گفتار اول:ارکان تصرف ۲۱
بند اول: استیلا ۲۱
بند دوم: کمیت استیلا ۲۲
بند سوم: کیفیت استیلا ۲۲
گفتار دوم – شرایط تصرف ۲۲
بند اول: استمرار در تصرف ۲۲
بند دوم: مسالمت آمیز بودن تصرف ۲۳
بند سوم: علنی بودن تصرف ۲۳
بند چهارم: صریح بودن تصرف ۲۳
گفتار سوم – اثبات شرایط تصرف ۲۳
مبحث دوم: انواع دعاوی تصرف ۲۴
گفتار اول: دعاوی تصرف ۲۴
گفتار دوم: ممانعت از حق ۲۴
گفتار سوم: مفهوم سبق تصرف ۲۵
گفتار چهارم: عدوانی بودن تصرف خوانده ۲۵
مبحث سوم –بررسی حریم در اراضی موات ۲۵
گفتار اول: مفهوم حریم ۲۶
بند اول: در لغت ۲۶
بند دوم: در اصطلاح فقها ۲۶
بند سوم: حکم حریم ۲۶
بند چهارم: بررسی دیدگاه فقهاء ۲۷
گفتار دوم:ادله ممنوعیت از احیاء حریم ۲۷
بند اول: حدیث نبوی ۲۷
بند دوم: نفی ضرر ۲۸
بند سوم: حق حریم ۲۸
گفتار سوم: حدود حریم ۲۸
گفتار چهارم: اقسام حریم ۲۸
گفتار پنجم: شرایط احیاء ۳۱
فصل سوم: اعلان موات ، آثار و مسولیت تعرض
مبحث اول – مفهوم اعلان موات ۳۶
مبحث دوم – تفاوت اعلام موات با اعلان موات ۳۶
مبحث سوم – ماهیت اعلان موات ۳۷
مبحث چهارم – حکومت و انفال ۳۸
مبحث پنجم – اهمیت رعایت تشریفات در اعلان موات ۳۹
مبحث ششم – شکل جریان اعلان موات و سازمان مسوول ۴۲
گفتار اول: شکل جریان اعلان موات نحوه تملک و سازمان مسیول ۴۲
گفتار دوم: شکل جریان اعلان موات در اراضی خارج از حریم شهرها ۴۳
مبحث هفتم – آثار اعلان موات ۴۵
گفتار اول – زوال مالکیت خصوصی (غیر مشروع) ۴۵
گفتار دوم – ابطال اسناد مالکیت ۴۶
مبحث هشتم – آثار مسوولیت ناشی از تعرض به اراضی موات ۴۷
گفتار اول – آثار مسوولیت مدنی ناشی از غصب اراضی موات ۴۷
بند اول– خلع ید ۴۷
بند دوم– اجره المثل ۴۸
مبحث نهم – مسیولیت کیفری ۴۹
گفتار اول – قانون و آیین نامه مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن ۴۹
گفتار دوم – قوانین زمین شهری ۵۴
گفتار سوم – لوایح قانونی مصوب شورای انقلاب ۵۴
گفتار چهارم – تخریب و تصرفات در ماده
قانون مجازات اسلامی ۵۶
بند اول– عناوین مجرمانه ۵۷
الف – عنصر قانونی ۵۷
ب – عنصر مادی ۵۸
ج – عنصر معنوی ۶۱
بند دوم– مراجع رسیدگی ۶۱
فصل چهارم: بررسی مقررات مربوط به ارضی موات
مبحث اول: بررسی قانون زمین شهری و اصلاحات آن ۶۳
گفتار اول: قبل از انقلاب ۶۵
گفتار دوم: بعد از انقلاب ۶۵
مبحث دوم: بررسی قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و فقه امامیه ۷۴
گفتار اول: قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری ۷۵
گفتار دوم: دلایل بقاء مالکیت نسبت به موات عرضی ۸۰
گفتار سوم: بررسی نقاط ضعف و قوت قانون ۸۳
گفتار چهارم: آیا ادله موات شامل موات عارضی می شود یا خیر؟ ۸۶
جمع بندی مطالب و نتیجه گیری ۹۲
فهرست منابع ۹۷
کلیدواژه ها
- اراضی موات
- اراضی ملی
- موات
- بایر
- انفال
- احیاء.
- مالکیت زمین
- حقوق زمین
- حقوق اسلامی
- نظام حقوقی