ضمانت اجرای تعهد به پرداخت نفقه

ضمانت اجرای تعهد به پرداخت نفقه عنوان پایان نامه ای است که توسط سیده مهسا ضمیری، با راهنمایی فخرالدین اصغری اقمشهدی و با مشاوره حمید ابهری در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.

عنوان	ضمانت اجرای تعهد به پرداخت نفقه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سیده مهسا ضمیری
استاد راهنما	فخرالدین اصغری اقمشهدی
استاد مشاور	حمید ابهری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۶
دانشگاه	دانشگاه مازندران

چکیده

نفقه از جمله موضوعات متداول و کاربردی در نظام حقوق خانواده است که بخشی از روابط مالی زوجین را به خود اختصاص داده اما تنها به آن منحصر نشده است. تعهد قانونی پرداخت نفقه زوجه دایم و اقارب (نسبی در خط عمودی اعم از صعودی و نزولی) به موجب مواد ۱۱۰۶ و ۱۱۹۶ قانون مدنی مورد تصریح قرار گرفته و پرداخت نفقه زوجه موقت در صورتی الزامی می باشد که مطابق ماده ۱۱۱۳ ق.م این امر در ضمن عقد انقطاع شرط شده یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد. ضمانت اجرای مدنی نفقه زوجه دایم و اقارب از مواد ۱۱۱۱، ۱۱۱۲، ۱۱۲۹، ۱۲۰۵ و ۱۲۰۶ قانون مدنی و همچنین بند۲ ماده ۸ قانون حمایت خانواده ۱۳۵۳ و ماده ۴۷قانون جدید حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ بدست می آید. به موجب این مواد زوجه دایمی که نفقه خود را دریافت نکرده ابتدا می تواند الزام شوهر را به پرداخت نفقه از دادگاه خانواده تقاضا نماید و در صورت عدم امکان اجرای حکم انفاق و الزام شوهر به پرداخت نفقه می تواند درخواست طلاق را در دادگاه مطرح نماید. در خصوص اینکه آیا امتناع از پرداخت نفقه گذشته زوجه می تواند موجبی برای درخواست طلاق از سوی زن باشد یا خیر؟ حقوقدانان قایل به عدم امکان اجرای ضمانت اجرای طلاق در مورد نفقه گذشته زوجه می باشند لکن در هر حال زوجه حق مطالبه نفقه گذشته خود را دارد در حالیکه مطابق ماده ۱۲۰۶ ق.م اقارب نتها حق مطالبه نفقه آینده خود را خواهند داشت. نفقه زوجه منقطع به عنوان یک تعهد قراردادی از ضمانت اجرای نفقه زوجه دایم برخوردار نبوده لکن در صورتی که عدم پرداخت نفقه موجب عسر وحرج زوجه موقت شود، زن می تواند با استفاده از ماده ۱۱۳۰ ق.م و قاعده عسر وحرج درخواست الزام شوهر را به بذل مدت باقیمانده نماید. ضمانت اجرای کیفری ترک انفاق زوجه دایم و اقارب در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ پیش بینی شده است. در خصوص اینکه آیا در صورت امتناع از پرداخت نفقه زوجه ای که از حق حبس مقرر در ماده ۱۰۸۵ ق.م استفاده می کند، زن می تواند از ضمانت اجرای کیفری ترک انفاق استفاده نماید یا خیر؟ رای وحدت رویه شماره ۶۳۳ مورخ ۱۴/۲/۷۸ مقرر می داشت در صورتی که زن به اعتذار هم امکان تمکین را نداشته باشد، حق استفاده از ضمانت اجرای کیفری ترک انفاق را نخواهد داشت. لکن با تصویب قانون جدید حمایت خانواده و به موجب تبصره ماده ۵۳ این قانون، رای وحدت رویه مذکور ملغی شده و لذا زن در صورت استفاده از حق حبس همچنان حق استفاده از ضمانت اجرای کیفری ترک انفاق را خواهد داشت. در این پایان نامه، ضمانت اجرای تعهدات مربوط به نفقه در دو حوزه حقوق مدنی و کیفری مورد بررسی قرار می گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرستعنوان صفحهمقدمه ۱الف: بیان مساله ۲ب: سوال های پژوهش ۳ج: پیشینه پژوهش ۴د: فرضیه های پژوهش ۴ه: روش تحقیق ۵و: تقسیم بندی مطالب پژوهش ۵فصل اول: کلیات ۶مبحث اول: مفهوم، ماهیت و مبانی فقهی لزوم نفقه ۸گفتار اول: تعریف لغوی و اصطلاحی نفقه ۸بند اول: تعریف لغوی ۸بند دوم: تعریف اصطلاحی ۹گفتار دوم: ماهیت نفقه ۱۰گفتار سوم: مبانی لزوم نفقه ۱۴بند اول: آیات قرآن کریم ۱۴بند دوم: روایات ۱۶بندسوم: اجماع ۱۷مبحث دوم: شرایط وجوب نفقه زوجه و اقارب ۱۸گفتار اول: شرایط وجوب نفقه زوجه ۱۹بند اول: صحت عقد نکاح ۱۹بند دوم: دایمی بودن عقد ۱۹بند سوم: تمکین ۲۰گفتار دوم: شرایط وجوب نفقه اقارب ۲۵بند اول: قرابت نسبی در خط عمودی ۲۵بند دوم: فقر و ناتوانی مستحق نفقه ۲۶بند سوم: تمکن منفق ۲۷فصل دوم: ضمانت اجرای مدنی تعهد به پرداخت نفقه ۲۹مبحث اول: ضمانت اجرای مدنی نفقه زوجه دایم ۳۱گفتار اول: در قانون مدنی ۳۱بند اول: ضمانت اجرای مدنی نفقه آینده زوجه ۳۱الف: الزام به پرداخت ۳۲ب: الزام به طلاق ۳۶بند دوم: ضمانت اجرای مدنی نفقه گذشته زوجه ۴۱گفتار دوم: در قوانین حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ و۱۳۹۱ ۴۴مبحث دوم: ضمانت اجرای مدنی نفقه اقارب ۴۷گفتار اول: در نفقه خویشان نسبی عمودی نزولی( اولاد و اولادِ اولاد) ۴۹گفتار دوم: در نفقه خویشان نسبی عمودی صعودی( ابوین و اجداد) ۵۲ گفتار سوم: در تعدد منفق و منفق علیه ۵۳بند اول: تعدد منفق ۵۳بند دوم: تعدد منفق علیه ۵۴مبحث سوم: ضمانت اجرای مدنی نفقه زوجه در نکاح منقطع ۵۵گفتار اول: الزام به پرداخت ۵۶گفتار دوم: اجرای شرط انفاق با استفاده از ماده ۱۲۰۵ ۵۷گفتار سوم: الزام به بذل مدت ۵۷ فصل سوم: ضمانت اجرای کیفری تعهد به پرداخت نفقه ۶۰مبحث اول: تحولات قانونی جرم ترک انفاق و ارکان تشکیل دهنده آن ۶۱گفتار اول: تحولات قانونی جرم ترک انفاق تا به امروز ۶۱گفتار دوم: ارکان تشکیل دهنده جرم ترک انفاق ۶۶بند اول: رکن مادی ۶۶الف: استطاعت منفق ۶۷ب: تمکین زن ۶۸پ: شمول ضمانت اجرای کیفری نسبت به نفقه گذشته زن ۶۹بند دوم: رکن معنوی ۷۰مبحث دوم: تکرار و تعدد جرم ترک انفاق ۷۱گفتار اول: تکرار جرم ترک انفاق ۷۱گفتار دوم: تعدد جرم ترک انفاق ۷۴مبحث سوم: تبصره ماده

قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ ۷۸گفتار اول: موارد عدم تمکین با مجوز قانونی ۸۰بند اول: تعیین مسکن (ماده۱۱۱۴) ۸۱بند دوم: اختیار مسکن علیحده بر اساس ماده ۱۱۱۵ ۸۲بند سوم: ابتلاء مرد به امراض مقاربتی پس از نکاح ۸۳گفتار دوم: دیگر موارد تحت شمول تبصره ماده ۵۳ ۸۳بند اول: تلقیح مصنوعی ۸۴بند دوم: سرپرستی ۸۶نتیجه گیری و پیشنهاد ها ۸۸الف: نتیجه گیری ۸۸ب: پیشنهاد ها ۸۹منابع ۹۲

کلیدواژه ها

• نفقه
• ضمانت اجرا
• زوجیت
• قرابت