ماده ۱۲۲۰ قانون مدنی

ماده ۱۲۲۰ قانون مدنی: در صورت نبودن هیچ‌یک از ابوین یا عدم اطلاع آن‌ها انجام تکلیف مقرر در مادهٔ قبل به عهدهٔ اقربایی است که با شخص محتاج به قیم در یک جا زندگی می‌نمایند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

به کسی که به سفارش دادستان، برای حمایت از محجور و نگهداری از او و اداره اموال وی تعیین می گردد؛ «قیم» گویند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

نصب قیم برای محجورین، با درخواست یکی از اشخاص مندرج در ماده ۱۲۲۰ قانون مدنی و مواد قبلی و بعدی، انجام می‌گردد، البته ممکن است مقام قضایی ذیصلاح، پیش از تعیین قیم، مبادرت به صدور حکم حجر نماید.[۲]

حکم این ماده، در صورتی قابل اجرا است که یا محجور، فاقد پدر و مادر بوده؛ یا اینکه والدین او، نتوانند حجر وی را تشخیص دهند،[۳] همچنین خویشان محجور، که در نزدیکی محل سکونت او، زندگی می‌نمایند؛ تکلیفی به رعایت مفاد این ماده ندارند.[۴]

نکات توضیحی

اگر هیچ‌یک از اشخاص مندرج در ماده ۱۲۲۰ قانون مدنی و مواد قبلی و بعدی، جهت نصب قیم برای محجور، اقدام ننمایند؛ برخی مؤسسات نظیر شهرداری، اداره آمار، اداره ثبت احوال، بخشداری و … می‌توانند از مقام قضایی، تقاضا نمایند تا برای شخص مزبور، قیم تعیین نماید.[۵]

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، معتقد بود که قانونگذار، باید برای تخلف اقربای محجور از مفاد ماده ۱۲۲۰ قانون مدنی، مبادرت به وضع ضمانت اجرا نماید؛ وزیر عدلیه، در پاسخ به پیشنهاد ایشان، بیان نمود که تعیین مجازات، در صلاحیت قانون مدنی نبوده؛ و این امر باید به قانون دیگری محول گردد.[۶]

منابع

  1. محمدحسین ساکت. حقوق مدنی  (جلد اول) (شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی). چاپ 1. جنگل، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1270836
  2. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و محجورین). چاپ 1. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5051756
  3. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 213468
  4. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 213472
  5. مهرانگیز کار. ساختار حقوقی نظام خانواده در ایران. چاپ 1. روشنگران و مطالعات زنان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1163132
  6. احمدرضا نائینی. مشروح مذاکرات قانون مدنی. چاپ 1. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 223176