ماده ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که گواه در مقر دادگاه دیگری اقامت داشته باشد دادگاه می‌تواند از دادگاه محل توقف او بخواهد که گواهی او را استماع کند.

مواد مرتبط

پیشینه

مفاد این ماده در ماده ۴۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ پیش‌بینی شده بود.[۱] اما این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.[۲]

فلسفه و مبانی نظری

با توجه به این ماده برای استماع گواهی شهودی که در مقر دیگری می‌باشند، به علت وجود زحمت و مشقت برای شهود، استماع شهادت می‌تواند از طریق نیابت قضایی صورت گیرد.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

استماع شهادت از طریق اعطای نیابت، در دادرسی کیفری نیز ممکن است و مختص دادرسی مدنی نمی‌باشد.[۴] چنین بیان شده است که دادگاه تکلیفی برای اعطای نیابت قضایی ندارد و خودش می‌تواند در حوزه قضایی دیگر شهادت شهود را استماع نماید، این امر را از «می‌تواند» در متن ماده می‌توان برداشت نمود. لیکن چنین برداشتی با رویه‌ی موجود سازگار نیست.[۵][۶] شایان ذکر است بعد از رسیدن صورتجلسه شهادت شهود، دادگاه باید با تعیین جلسه طرفین را از مفاد صورتجلسه آگاه سازد.[۷]

نکات توضیحی

مفاد این ماده مبنی بر تجویز اعطاء نیابت قضایی از سوی دادگاه رسیدگی کننده به دعوا، به دادگاه محل اقامت شاهد در حوزه قضایی دیگر است.[۸]

انتقادات

حکم این ماده به صورت یک قاعده کلی در ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده بود و نیازی به تکرار آن نبوده‌است.[۹]

منابع

  1. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559476
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798044
  3. علی اکبر یلفانی. شرح و تفسیر قوانین دادرسی مدنی (حقوق دادرسی مدنی) (جلد اول) (قواعد عمومی). چاپ 1. امیرکبیر، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1160948
  4. عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226340
  5. عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3826144
  6. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 472964
  7. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 572328
  8. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5324440
  9. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 559488