ماده ۳۹۸ قانون مجازات اسلامی

ماده ۳۹۸ قانون مجازات اسلامی: اگر عضو مورد جنایت و عضو مورد قصاص، هر دو ناقص یا ناسالم باشند، فقط درصورتی ‌که نقصان و عدم سلامت در عضو مورد قصاص، مساوی یا بیشتر از عضو مورد جنایت باشد، حق قصاص ثابت است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده را باید از مصادیق شرط تساوی اعضاء در قصاص تلقی کرد.گروهی معتقدند حکم این ماده، با حکم ماده 396 قانون مجازات اسلامی در تعارض است، زیرا به موجب آن ماده ، امکان قصاص عضو سالم در برابر عضو معیوب وجود دارد، درحالی که این ماده چنین امکانی را منع کرده است، اما باید گفته شود این دو ماده با یکدیگر متفاوتند، چرا که ماده 396 در مقام بیان حالاتی است که عضو مورد قصاص، کاملاً سالم و عضو مورد جنایت، معیوب باشد، در حالی که در این ماده، هر دو عضو معیوب هستند.لذا تساوی در سلامت و کامل بودن، با تساوی در ناقص یا ناسالم بودن منافاتی ندارد. همچنین قسمت اخیر ماده فوق را متضمن این معنا دانسته اند که فزونی عدم سلامت یا فزونی نقصان عضو مرتکب، مانع قصاص نیست، اما خلاف این امر صادق نمی باشد.

نکات توضیحی

در واقع در این ماده لازم است عضو ناقص یا ناسالم از حیث عدم سلامت یا نقصان، مساوی با عضو دیگر باشد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

گروهی از فقها معتقدند دست فلج و معیوب در مقابل دست سالم قطع می شود. مگر این که اهل خبره معتقد به مرگ جانی در فرض قصاص باشند. همچنین به باور فقهای شافعی، قطع کردن دستی که بیحسی و فلجی در آن کمتر از عضو قطع شده باشد، جایز می باشد.