محرمانگی داوری

محرمانگی داوری عنوان رساله ای است که توسط سیدسجاد سیدجعفری، با راهنمایی عباس کریمی و با مشاوره حسن بادینی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.

عنوان	محرمانگی داوری
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سیدسجاد سیدجعفری
استاد راهنما	عباس کریمی
استاد مشاور	حسن بادینی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه تهران

چکیده

موضوع مورد بررسی در رساله ی حاضر، اصل محرمانگی در داوری های تجاری است. اصل محرمانگی یکی از مهم ترین اصول حاکم بر داوری هاست. به موجب این اصل، دسترسی به اسناد و اطلاعات تولید شده در روند داوری، فقط محدود به اشخاصی است که برای هدف داوری نیاز به دسترسی دارند و بدین ترتیب، از دسترسی اشخاص ثالث به این اطلاعات، ممانعت به عمل می آید. در یک فرایند داوری، موضوعات مهمی هستند که باید تحت شمول ضوابط مربوط به اصل محرمانگی قرار گیرند. این موضوعات را می توان عبارت دانست از قرارداد داوری، شهادت شهود و نظریات کارشناسی، اسرار تجاری، صورتجلسات، مشورت دادن و رای داوری. نقض اصل محرمانگی نسبت به هر یک از این موضوعات، به نوبه ی خود می تواند به تحقق مسیولیت های حقوقی(مدنی و کیفری) ناقض اصل ازجمله داوران، طرفین داوری و یا اشخاص ثالث منتهی گردد. از سوی دیگر، امروزه، اصل شفافیت نیز دیگر اصلِ مهمِ حاکم بر فرایند داوری بین المللی است. گفته شده است که این اصل، ضامن صحت و دقت رویه ها در این فرایند است و بدین ترتیب، می توان از آن به عنوان عامل تضمین کننده ی دسترسی طرفین داوری به اطلاعات لازم یاد کرد. هرچند گاه در مقابل پذیرش این اصل در داوری های تجاری بین المللی مقاومت هایی صورت گرفته لیکن غالب حقوقدانان و تحلیلگران، بر لزوم وجود و تضمین این اصل در روند داوری های بین المللی مهر تایید نهاده اند بنابراین ملاحظه می شود که ادعای برتری اصل شفافیت بر اصل محرمانگی در داوری های تجاری بین المللی– جز در موارد خاص– گزاف نیست. با این همه، نسبت به دو دسته از دعاوی، وضعیت با چالش بیشتری روبروست؛ اول، دعاوی راجع به حق اختراع که در مورد داوری نسبت به آن، به لحاظ لزوم رعایت حقوق معنوی صاحب اثر، تاکید بر رعایت اصل محرمانگی به جای اصل شفافیت است جز مواردی که به هر دلیلی، تقدم اصل شفافیت بر محرمانگی در مورد حق اختراع، لازم می آید. دوم، دعاوی راجع به سرمایه گذاری خارجی که در آن ها رفته رفته، به دلیل ارتباط با مقولاتی همچون نظم عمومی و ملی بودن پروژه ها، تقدم اصل شفافیت بر اصل محرمانگی مورد تاکید قرار گرفته است. یکی از فروضی که می توان برای فرایند داوری در دعاوی در نظر گرفت، تشابه یا ارتباط میان دعاوی مختلف است. سوالی که در مورد این فرض می توان مطرح نمود آن است که آیا امکان رسیدگی توامان به همه دعاوی که از این خاصیت (یعنی تشابه یا ارتباط) برخوردارند وجود دارد یا خیر؟ رویه ی داوری دعاوی بین المللی، به این سوال پاسخ مثبت داده است هرچند در رویه ی داخلی کشورها گاه اختلافاتی به چشم می خورد. این گونه رسیدگی به دعاوی را ادغام داوری می نامند. سوال مهمی که می توان مطرح نمود آن است که آیا اصل محرمانگی داوری بر فرض ادغام داوری نیز حاکمیت دارد یا امکان عدول از این اصل در این فرض هست؟ در پاسخ می توان گفت میان نظام های حقوقی داخلی در این مورد از حیث تصریح به حاکمیت اصل محرمانگی داوری بر فرض ادغام داوری و عدم تصریح به آن، اختلاف نظر وجود دارد لیکن رویه ی عملی در حقوق داوری بین المللی، همچنان خود را ملزم به رعایت اصل محرمانگی داوری حتی در فرض ادغام داوری می داند. در این رساله که با روش کتابخانه ای نگارش یافته است، ابتدا مفهوم، مبانی، منابع و ویژگی های محرمانگی داوری مورد بحث قرار گرفته است. سپس، آثار محرمانگی داوری بر نحوه رسیدگی به دعاوی و نیز بر وضعیت ادغام داوری بررسی شده اند. پس از آن، اصل شفافیت در داوری و ارتباط آن با اصل محرمانگی موضوع تحلیل ما بوده است.

کلیدواژه ها

• اصل محرمانگی،
• اصل شفافیت