مسوولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در نظام حقوقی ایران و افغانستان

مسوولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در نظام حقوقی ایران و افغانستان عنوان رساله ای است که توسط ملاعزیز الله نوری، با راهنمایی محمد غلامعلی زاده و با مشاوره صالح یمرلی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع دکتری جامعه المصطفی العالمیه دفاع گردید.

عنوان	مسوولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در نظام حقوقی ایران و افغانستان
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	ملاعزیز الله نوری
استاد راهنما	محمد غلامعلی زاده
استاد مشاور	صالح یمرلی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

مسوولیت مدنی به ویژه مسوولیت مدنی ناشی از وسایل نقلیه موتوری زمینی یکی از مباحث پر کاربرد در حوزه علم حقوق است. در عصر کنونی ظهور وسایل نقلیه موتوری زمینی که عصر انقلاب صنعت و تکنولوژی شناخته می شود، تحول عظیمی در زندگی بشر به بار آورده است که از یک طرف آسایش و رفاه اجتماعی را برای بشر به ارمغان آورده و از سوی دیگر ضرر و زیان فراوانی را در پیکر جامعه وارد کرده است که تحدید حیات اجتماعی به حساب می آید. در نظام حقوقی کشورهای جهان قوانین و مقررات گوناگونی در این زمینه به تصویب رسیده است. در حقوق ایران نیز قانون ویژه ای وضع شده و نظام مسوولیت مدنی خاصی را پیرامون جبران خسارت ناشی از این وسایل ایجاد کرده است. در حقوق افغانستان هر چند مقررات بیمه مسوولیت مدنی این وسایل تصویب گردیده ولی به دلیل وضعیت امنیتی و اقتصادی هنوز به اجرا گذاشته نشده است. از این رو در این پژوهش مسوولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در حوزه حقوقی هر دو کشور مزبور مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های این پژوهش که با مراجعه به منابع کتابخان ای گردآوری و با روش توصیفی و تحلیلی مطالعه گردیده است. آنچکه از مطالب این پژوهش به دست می آید این است که در حقوق ایران مسوولیت دارنده وسیله نقلیه مبتنی بر مسوولیت محض بوده که اکثر اساتید حقوق آن را پذیرفته است و در حقوق افغانستان به موجب ماده ۷۹۷ قانون مدنی مسوولیت مدنی مالک بمتنی بر فرض تقصیر است. مگر اینکه ثابت نماید احتیاط لازم را برای جلوگیری از وقوع ضرر به کار برده و وقوع حادثه زیانبار ناشی از علت خارجی بوده است. به این ترتیب در حقوق هردو کشور در صورت احراز شرایط مسوولیت مدنی مسوولیت علی الاصول بر دارنده تحمیل می شود.

کلیدواژه ها

• مسوولیت مدنی
• وسیله نقلیه
• حوادث رانندگی
• بیمه مسوولیت