نظریه بطلان در آیین دادرسی مدنی


نظریه بطلان در آیین دادرسی مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدحسین شخص زرین کار، با راهنمایی عباداله رستمی چلکاسری و با مشاوره سیدمحمد اسدی نژاد در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

نظریه بطلان در آیین دادرسی مدنی
عنواننظریه بطلان در آیین دادرسی مدنی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمدحسین شخص زرین کار
استاد راهنماعباداله رستمی چلکاسری
استاد مشاورسیدمحمد اسدی نژاد
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه گیلان


چکیده

قواعد قانون آیین دادرسی مدنی ، برای حسن سیر دعاوی و حفظ نظم در دادرسی مدنی وضع شده است و نتیجه این نظم در تضمین عدالت و احترام به حقوق انسانی متجلی می شود. تحقق این اهداف تنها از طریق تدوین تضمینات برای مقابله با تخلف از قواعد و شرایط مقرر در آیین دادرسی مدنی ، امکان پذیر خواهد بود و بدون وجود ضمانت اجرایی برای تخلف از قواعد مذکور ، این قانون ، قانونی جامد و بی فایده خواهد بود.مناسب ترین تضمین جهت مقابله با تخلف از قواعد دادرسی و مواجهه با شخصی که عملی بر خلاف قانون انجام داده است ، بی اثر دانستن و ابطال عمل مذکور و به تبع آن بی اعتباری اقدامات انجام شده بر اساس آن، می باشد . بنابراین یکی از مهمترین اشکال تضمین رعایت قواعد آیین دادرسی مدنی ، بطلان اعمال انجام شده است، زیرا بطلان اقدامات غیر قانونی موجب حفظ احترام قانون می باشد. در واقع اشکال دیگر حمایت از اجرای قواعد دادرسی مدنی ، مانند مجازاتهای کیفری و انتظامی یا جبران خسارت ، به طور مستقیم در حفظ حقوق مورد حمایت نقشی ندارد و نسبت به مرتکب عمل خلاف قانون ، اِعمال شده و تنه–ا زمینه ی حف–ظ و اجرای قواع–د دادرس–ی را تضمین می کند. بنابراین بطلان که به معنای عدم ترتب آثار عمل اجرایی مخالف قواعد دادرسی است ، بهترین شیوه برای مقابله با اقدامات مخالف قانون می باشد. قانونگذاران کشورهای مختلف ، برای حفظ مصالح عمومی و احترام قواعد قانون آیین دادرسی مدنی، سیستم خاصی را انتخاب کرده اند و رعایت قواعد قانونی را با وضع نظامی برای بطلان اعمال خلاف قانون تضمین نموده اند. البته دیدگاه قانونگذاران و حقوقدانان کشورهای مختلف در رابطه با موضوع بطلان متفاوت است و مطالعه تطبیقی این دیدگاهها ، نواقص و امتیازات هر یک از دیدگاه ها را نمایان می سازد.در این رساله به طور مختصر جایگاه بطلان اعمال اجرایی در حقوق ایران و مسایل راجع به آن مطرح شده است. هر چند قانونگذاران کشورهای مختلف نتوانسته اند تمامی موارد بطلان اقدامات مخالف قواعد دادرسی مدنی را از پیش تعیین کنند ولی تعاریف ، احکام ، آثار و سایر مسایل مربوط به بطلان در این پژوهش مطرح شده است و با توجه به مطالب تطبیقی در این رساله، می توان از خلال تجربیات قانونگذاران و حقوقدانان کشورهای دیگر ، قواعد عامی استخراج نموده و با استفاده از این قواعد، موارد بطلان را مشخص کرد و تا حدی از تهافت آرای قضایی در این زمینه دوری جست.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

۱–کلیات ۶

۱–۱–تعریف بطلان ۶

۱–۱–۱–بطلان از نظر لغوی ۶

۱–۱–۲–بطلان از نظر اصطلاحی ۷

۱–۲–ماهیت حقوقی بطلان ۸

۱–۳–نظریه بطلان ۹

۱–۴–بطلان و سایر نهادهای مشابه ۱۱

۱–۴–۱–بطلان و سقوط ۱۱

۱–۴–۲–بطلان و عدم قبول ۱۲

۱–۴–۳–بطلان و انعدام ۱۳

۱–۴–۴–بطلان و خطا در رای ۱۵

۱–۵–محل بطلان ۱۷

۱–۵–۱–دعوا ۱۸

۱–۵–۲–عمل حقوقی شکلی (اجرایی) ۲۰

۱–۶–تقسیمات بطلان ۲۲

۱–۶–۱–بطلان نسبی و مطلق ۲۲

۱–۶–۲–بطلان متعلق به مصلحت عمومی و بطلان متعلق به مصلحت اشخاص ۲۳

۲–۱– اسباب بطلان ۲۵

۲–۱–اسباب شکلی بطلان ۲۶

۲–۱–۱–شکل در عمل اجرایی ۲۶

۲–۱–۲– عمل شکلی ۲۷

۲–۱–۳–مظاهر شکلیت در اعمال اجرایی ۲۸

۲–۱–۴–اهمیت شکل در اعمال اجرایی ۳۰

۲–۲–نظام بطلان به خاطر اسباب شکلی ۳۲

۲–۲–۱–نظام های آیین دادرسی در رم باستان ۳۲

۲–۲–۲–نظریه های حقوقی ۳۴

۲–۲–۳–نظام بطلان در قوانین موضوعه ۳۶

۲–۳–اسباب موضوعی بطلان ۴۱

۲–۳–۱– شروط موضوعی عمل اجرایی ۴۲

۲–۳–۲–نظام بطلان به خاطر عیب موضوعی ۴۷

۳– آثار بطلان و تصحیح عمل باطل ۴۹

۳– ۱–آثار بطلان ۴۹

۳–۱–۱– اثر بطلان بر خود عمل اجرایی ۵۰

۳–۱–۲–اثر بطلان بر اعمال اجرایی دیگر ۵۳

۳–۲– تصحیح عمل باطل ۵۵

۳–۲–۱–تصحیح بطلان با زوال عیب ۵۶

۳–۲–۲–تصحیح بطلان علی رغم وجود عیب ۵۸

۳–۲–۲–۱–اسباب خاص تصحیح ۵۸

۳–۲–۲–۲–اسباب عام تصحیح ۵۹

۴–نظریه بطلان در فقه و حقوق ایران ۶۳

۴–۱–نظریه بطلان در فقه ۶۳

۴–۱–۱–نکات مقدماتی ۶۴

۴–۱–۲–دیدگاه های فقهی ۶۵

۴–۲–نظریه بطلان در حقوق ایران ۶۸

کلیدواژه ها

  • قانون
  • ایران
  • بطلان
  • ضمانت اجرای قانونی
  • آیین دادرسی مدنی
  • بطلان.آیین دادرسی مدنی. شرط