نقش تعدی و تفریط در مسیولیت مدنی


نقش تعدی و تفریط در مسیولیت مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدهادی رستمی، با راهنمایی احمد دیلمی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

نقش تعدی و تفریط در مسیولیت مدنی
عنواننقش تعدی و تفریط در مسیولیت مدنی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومحمدهادی رستمی
استاد راهنمااحمد دیلمی
استاد مشاور[[]]
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه قم


چکیده

این پایان نامه درصدد بررسی نقش تعدی و تفریط در مسیولیت مدنی است و اینکه آیا تعدی و تفریط، جزو مبانی و موجبات مسیولیت است و یا رفع کننده مانع مسیولیت مدنی و ضمان می باشد؟مشهور حقوق دانان بر این باورند که تعدی و تفریط، جزوِ مبانی مسیولیت مدنی می باشد و با نظریه تقصیر یکسان است. اما به نظر می رسد تعدی و تفریط، رافعِ مانع ضمان می باشد و با نظریه تقصیر از نظر مفهوم، عموم و خصوص مطلق (به عمومیت تقصیر) و از نظر نقش و کارکرد، متباین است. تعدی و تفریط بر خلاف تقصیر، تنها درجایی ایفای نقش خواهد کرد که استیلاء بر مالی موجود باشد، و رابطه ای امانی از قبل به وجود آمده باشد، تا تعدی و تفریط باعث از بین رفتن آن رابطه و برداشته شدن مانع، مسیول شناخته شدن فرد شود. تعدی و تفریط موقعیت فرد را تغییر می دهند و از آن به بعد، امین وصف امانت را از دست داده، ضامن خسارات وارد بر مال خواهد بود، هرچند بین فعل او و ضرر وارده هیچ گونه رابطه سببیتی نبوده و خسارات ناشی از قوه قاهره باشند، و حال آن که در تقصیر، تغییری در موقعیت فرد ایجاد نمی شود و وجود رابطه سببیت بین فعل و زیان وارده، ضرورری است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب



مقدمه ۷

۱ طرح مساله


۲ ضرورت بحث ۸

۳ سوال اصلی ۸

۴ فرضیه اصلی ۸

۵ پیشینه بحث ۸

۶ روش تحقیق ۹

۷ ساختار تحقیق ۹

فصل نخست: ادبیات بحث ۱۱

مبحث نخست: تقصیر ۱۲

مبحث دوم مسیولیت مدنی ۱۴

گفتار نخست تعریف مسیولیت مدنی ۱۴

گفتار دوم انواع مسیولیت مدنی ۱۵

گفتار سوم مبانی مسیولیت مدنی ۱۷

گفتار چهارم ارکان مسیولیت مدنی ۱۷

گفتار پنجم عوامل رافع مسیولیت مدنی ۱۸

مبحث سوم امانت ۱۸

گفتار نخست مفهوم امانت ۱۸

الف مفهوم لغوی ۱۹

ب مفهوم اصطلاحی ۲۱

۱ اذن مطلق ۲۵

۲ اذن خاص ۲۶

۳ عدم تعدی و تفریط ۲۶

۴ اطمینان عرفی مالک به عدم خیانت موتمن ۲۷

۵ نظر مختار ۲۸

گفتار دوم ارکان امانت وصفات ناسازگار با آن ۳۰

الف عنصر مادی ۳۰

ب عنصر معنوی ۳۱

ج صفات ناسازگار با امانت ۳۳

۱ ناسازگاری جهالت با امانت ۳۳

۲ ناسازگاری اشتباه با امانت ۳۴

۳ ناسازگاری ریسک گریزی و ریسک پذیری افراطی، با امانت ۳۵

۴ ناسازگاری نسیان و امانت ۳۵

۵ ناسازگاری غش با امانت ۳۵

گفتار سوم انواع امانت ۳۷

الف امانت قانونی ۳۷

ب امانت مالکی ۴۰

ج موارد اختلافی در امانت مالکی ۴۱

۱ اخذ کالا برای مشاهده ۴۲

۲ امانت صنعتگران و کارگران ۴۳

۳ امانت باربران ۴۴

گفتار چهارم تعهدات امین ۴۴

الف تعهدات قراردادی ۴۴

ب تعهدات عرفی ۴۶

ج تعهدات قانونی ۴۷

۱ حفاظت از مورد امانت ۴۷

۲ استرداد مورد امانت ۴۷

گفتار پنجم کارکرد امانت ۴۸

گفتار ششم خروج از امانت ۵۰

مبحث چهارم ید (استیلاء و تصرف) ۵۱

گفتار نخست تعریف ۵۱

گفتار دوم اقسام ید ۵۵

الف ید امانی قانونی ۵۵

ب ید امانی مالکی ۵۶

گفتار سوم ید ضمانى غیر عدوانى ۵۶

فصل دوم: شناسایی تعدی و تفریط، قلمرو و اثبات آن ۵۹

مبحث نخست: شناسایی تعدی و تفریط ۶۰

گفتار نخست مفهوم ۶۰

گفتار دوم انواع تعدی و تفریط ۶۱

گفتار سوم عناصر تعدی و تفریط ۶۳

الف عنصر مادی ۶۳

ب عنصر معنوی ۶۳

مبحث دوم: قلمرو تعدی و تفریط ۶۷

گفتار نخست قلمرو تعدی و تفریط در فقه ۶۸

الف در عقود ۶۸

ب در غیر عقود ۷۶

گفتار دوم قلمرو تعدی و تفریط در قانون موضوعه ۷۹

الف در قراردادها ۸۰

ب در غیر قراردادها ۸۴

مبحث سوم: اثبات تعدی و تفریط ۸۶

گفتار نخست مسیول اثبات تعدی ۸۶

گفتار دوم مسیول اثبات تفریط ۸۷

فصل سوم: ماهیت تعدی وتفریط و نسبت آن با نظریه تقصیر ۸۸

مبحث نخست: کارکرد تعدی و تفریط ۸۹

گفتار نخست مبنای مسیولیت مدنی ۹۱

الف مبانی مسیولیت در حقوق غرب ۹۱

۱ نظریه تقصیر ۹۲

۲ نظریه ایجاد خطر ۹۲

۳ نظریه تضمین حق ۹۳

ب مبانی مسیولیت مدنی در فقه و حقوق ایران ۹۳

گفتار دوم رافع مسیولیت مدنی ۹۴

الف اضطرار ۹۴

ب فریب خوردن ۹۵

ج قاعده احسان ۹۵

د قاعده استیمان ۹۶

ذ اکراه ۹۶

ر قاعده تحذیر ۹۶

ز دفاع مشروع ۹۷

گفتار سوم رافع مانع مسیولیت مدنی ۹۸

الف تعدی و تفریط، موجب خروج از ید امانی ۹۸

ب نقش قرارداد در تعدی و تفریط ۱۰۳

۱ شرط ضمان امین در صورت عدم تعدی و تفریط ۱۰۵

۲ شرط عدم ضمان امین در صورت تعدی و تفریط ۱۰۸

۲ ۱ استدلال مخالفین شرط عدم ضمان ۱۱۰

۲ ۱ ۱ اسقاط ما لم یجب ۱۱۰

۲ ۱ ۲ مخالف نظم عمومی ۱۱۱

۲ ۲ استدلال موافقین شرط عدم ضمان ۱۱۱

۲ ۳ موارد بی اثر بودن شرط عدم ضمان ۱۱۱

۲ ۴ قلمرو تاثیر شرط عدم ضمان ۱۱۳

گفتار چهارم لزوم وجود مبانی مسیولیت مدنی برای جبران خسارت ۱۱۳

مبحث دوم: مقایسه تعدی و تفریط با نظریه تقصیر ۱۱۶

گفتار نخست از جهت مفهوم ۱۱۶

الف تعدی و تفریط ۱۱۶

ب تقصیر ۱۱۶

گفتار دوم از جهت قلمرو ۱۱۷

الف قلمرو مشترک ۱۱۷

ب قلمرو اختصاصی نظریه تقصیر ۱۱۸

ج قلمرو اختصاصی تعدی و تفریط ۱۱۹

گفتار سوم از جهت نقش و کارکرد ۱۱۹

گفتار چهارم از جهت شرایط ۱۲۰

نتیجه ۱۲۳

پیشنهاد ۱۲۴

فهرست منابع ۱۲۵

کلیدواژه ها

  • مسیولیت مدنی
  • تعدی
  • تفریط (حقوق)
  • ضمان
  • تقصیر
  • امانت
  • قاعده ید (فقه)
  • تعدی
  • تفریط
  • مسیولیت مدنی
  • موجبات ضمان
  • امانت
  • ید (استیلاء)