نقش سکوت در حقوق مسیولیت مدنی

نقش سکوت در حقوق مسیولیت مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط قاسم احمدی شیخ شبانی، با راهنمایی احمد دیلمی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

نقش سکوت در حقوق مسیولیت مدنی
عنواننقش سکوت در حقوق مسیولیت مدنی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوقاسم احمدی شیخ شبانی
استاد راهنمااحمد دیلمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه قم



چکیده

مصادیق تحقق مسیولیت مدنی متنوعند. سوالی که مطرح می شود این است که آیا می توان سکوت را نیز به عنوان یکی مصداقهای تحقق مسیولیت مدنی تلقی نمود؟. به عبارت دیگر آیا تحقق عنوان ضرر و به تبع آن مسیولیت مدنی، با سکوت نیز امکان پذیر می باشد یا خیر؟ در موارد بسیاری می توان فرض کرد که شخص و یا اشخاصی به دلیل سکوت، عدم اظهار بیان و یا استنکاف از خیر خواهی توسط دیگران، خسارات و زیانهای نامتعارفی را متحمل می شوند.در چنین مواردی سوالی که به ذهن کنجکاو هر حقوقدان و دادرسی می رسد، این است که آیا می توان شخص ساکت را به واسطه سکوتش عامل زیان تلقی نمود.؟ آیا علاوه برانجام فعل، سکوت silence نیز می تواند منجر به تحقق مسیولیت مدنی و ضمان گردد.؟ در واقع باید جایگاه سکوت را در فقه و حقوق، جهت توجیه مسیولیت مدنی بررسی نمود. از میان منابع جستجو شده توسط نگارنده، به نظر می رسد. فقها یا حقوقدانان به این موضوع به صورت مستقل و خاص نپرداخته اند. و این امر مستلزم تدقیق و تعمق در موضع قانون گذار و شارع، در موارد مختلف مسیولیت مدنی، و نقش سکوت در تحقق آن می باشد. با استقراء در بسیاری از متون قانونی و فقهی، به خصوص بعضی از قواعد فقهی از جمله، قاعده تسبیب، غرور، تدلیس، غش، تحذیر، و ... مشخص می گردد مقنن و شارع به صورت ضمنی به نقش سکوت در تحقق مسیولیت مدنی اشاره نموده است. البته صرف سکوت به خودی خود نمی تواند منجر به تحقق مسیولیت مدنی گردد. مگر اینکه دارای یک نوع پشتوانه قراردادی یا قانونی باشد. آنچه مسلم است این است که سکوت نیز می تواند علاوه بر مسیولیت قراردادی، منجر به تحقق مسیولیت مدنی گردد. به عبارت دیگر زیان دیده می تواند با حصول شرایط لازم چه در روابط قراردادی و یا غیر قراردادی از عامل زیان به واسطه سکوتش مطالبه خسارت کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

هرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه ۱

الف طرح موضوع و اهمیت آن ۱

ب ضرورت انجام تحقیق ۴

ج بیان سوالهای اصلی تحقیق ۴

د فرضیه تحقیق ۵

ه اهداف تحقیق ۶

و سابقه و پیشینه تحقیق ۶

ز روش تحقیق ۸

ح سازماندهی تحقیق ۸


فصل نخست: کلیات

فصل نخست: کلیات ۱۰ مبحث اول: شناسایی سکوت


گفتار اول: مفهوم لغوی سکوت ۱۱

گفتار دوم: مفهوم فقهی وحقوقی سکوت ۱۳

گفتار سوم: اقسام سکوت ۱۵

بند یکم: سکوت بدون قرینه و باقرینه ۱۶

۱ ۱ سکوت بدون قرینه محض ۱۶

۲ ۱ سکوت باقرنیه غیرمحض ۱۷

۱ ۲ ۱ قاعده کلی لا ینسب لساکت قول ۱۸

۲ ۲ ۱ قاعده های استثنایی السکوت فی معرض الحاجه بیان و قبیح بودن

تاخیر بیان از وقت حاجت ۱۹

بند دوم: سکوت قانون و شخص ۲۰

۲ ۱ سکوت قانون ۲۰

۲ ۲ سکوت شخص ۲۳

بند سوم: سکوت عمدی وغیرعمدی ۲۴

۱ ۳ سکوت عمدی ۲۴

۲ ۳ سکوت غیرعمدی ۲۵

بند چهارم: سکوت عام و سکوت خاص ۲۶

۱ ۴ سکوت عام ۲۶

۲ ۴ سکوت خاص ۲۶

بند پنجم: سکوت کلی و جزیی ۲۷

۱ ۵ سکوت کلی ۲۷

۲ ۵ سکوت جزیی ۲۸

مبحث دوم: تحلیل و ارتباط سکوت با مفاهیم مشابه ۲۹

گفتار اول: تحلیل ارکان سکوت ۲۹

بند یکم: ساکت ۲۹

بند دوم: واقعه یا مسکوت عنه ۳۰

بند سوم: قراین و امارات دال براراده ۳۱

بند چهارم: حکم مسکوت عنه ۳۱

گفتار دوم: رابطه سکوت با مفاهیم مشابه ۳۲

بند یکم: تمیز سکوت از تقریر ۳۲

بند دوم: تمیز سکوت از اجماع سکوتی ۳۳

بند سوم: تمیز سکوت از اذن شاهد حال ۳۴

بند چهارم: تمیز سکوت از اقرار ۳۵

بند پنجم: تمیز سکوت با واژه های مرتبط ۳۸

بند ششم: تمیز سکوت با ترک فعل ۳۸


فصل دوم: مبانی تعهد به بیان و اعلان

فصل دوم: مبانی تعهد به بیان و اعلان ۴۱

طرح مطلب ۴۲

مبحث اول: مبانی قراردادی و قانونی لزوم بیان ۴۳

گفتار اول: قرادادی بودن لزوم بیان ۴۳

گفتار دوم: قانونی بودن لزوم بیان ۴۶

بند یکم: حفظ نظم عمومی ۴۶

بند دوم: قاعده لاضرر ۴۸

۱ ۲ نفی حکم ضرری ۴۹

۲ ۲ نفی ضرر غیر تدارک ۵۰

۳ ۲ نفی حکم به لسان نفی موضوع ۵۰

۴ ۲ عدم مشروعیت ضرر در اسلام ۵۱

۵ ۲ نهی حکومتی پیامبر(ص) به عنوان رییس دولت ۵۱

۶ ۲ نفی تسبیب به ضرر و تسبیب به نفی اضرار ۵۱

۷ ۲ نهی از ضرر زدن به دیگران و خود ۵۲

۸ ۲ ارتباط قاعده لا ضرر و تعهد به الزام و بیان ۵۲

بند سوم: قاعده من له الغنم فعلیه الغرم ۵۳

بند چهارم: قاعده تحذیر ۵۵

۱ ۴ موثر بودن هشدار ۵۵

۲ ۴ وصول هشدار به خسارت دیده ۵۶

۳ ۴ امکان فرار برای خسارت دیده ۵۶

بند پنجم: قاعده تعدی و تفریط ۵۷

مبحث دوم: مصادیقی از نقش سکوت در حقوق موضوعه ۵۸

گفتار اول: حقوق خصوصی ۵۹

بند یکم: قانون مدنی ۵۹

۱ ۱ در عقد ضمان ۵۹

۲ ۱ در عقد عاریه ۵۹

۳ ۱ در اموال ۶۰

بند دوم: قانون تجارت ۶۰

۱ ۲ اعلام توقف به وسیله تاجر ۶۰

۲ ۲ عدم اعلام اعتراض تادیه و نکول سند ۶۲

بند سوم: قانون امور حسبی ۶۲

بند چهارم: قانون بیمه ۶۳

گفتار دوم: سایر قوانین ۶۵

بند یکم: حقوق جزا ۶۵

۱ ۱ قانون مجازات اسلامی ۶۵

۲ ۱ قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی ۶۶

بند دوم: مقررات بورس ۶۸

بند سوم: قانون تجارت الکترونیکی ۷۰

بند چهارم: قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو ۷۰

بند پنجم: قانون راجع به حفظ آثار ملی ۷۱

بند ششم: قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری ۷۱

بند هفتم: آیین نامه علایم ایمنی در کارگاهها ۷۱


فصل سوم: سکوت و مسیولیت مدنی

فصل سوم: سکوت و مسیولیت مدنی ۷۳

طرح مطلب ۷۴

مبحث اول: سکوت و مسیولیت قراردادی ۷۵

گفتار نخست: شرایط ایجاد مسیولیت قراردادی ۷۵

بند یکم: وجود قرارداد ۷۵

بند دوم: صحت قراداد ۷۵

بند سوم: خودداری از انجام تعهد ۷۵

بند چهارم: لزوم ورود ضرر ۷۶

بند پنجم: سببیت عرفی بین ضرر وارده و تخلف متعهد ۷۶

گفتار دوم : موارد مسیولیت قرادادی ناشی از سکوت ۷۷

بند یکم: بیع ۷۷

بند دوم: تدلیس ۷۹

۲ ۲ انواع عیوب مبیع ۸۰

۱ ۲ ۲ عیوب خفی پنهان ۸۰

۲ ۲ ۲ عیوب جلی آشکار ۸۰

بند سوم: سایر عقود و قراردادها ۸۱

مبحث دوم: سکوت و مسولیت غیر قراردادی ۸۲

گفنار نخست: سکوت و مبانی فلسفی مسیولیت مدنی ۸۳

بند یکم: نظریه تقصیر ۸۴

۱ مفاد نظریه تقصیر ۸۴

۲ نقش سکوت در نظریه تقصیر ۸۵

بند دوم: نظریه خطر ۸۸

۱ مفاد نظریه خطر ۸۸

۲ نقش سکوت در نظریه خطر ۸۹

بند سوم: نظریه تضمین حق ۹۱

۱ مفاد نظریه تضمین حق ۹۱

۲ نقش سکوت در نظریه تضمین حق ۹۲

گفتار دوم: سکوت و مبانی مسیولیت مدنی در فقه امامیه ۹۴

بند یکم: نقش سکوت در قاعده اتلاف / ۹۴

بند دوم: نقش سکوت در قاعده تسبیب ۹۶

بند سوم: نقش سکوت در قاعده غرور ۹۸

بند چهارم: نقش سکوت در قاعده تدلیس ۱۰۰

بند پنجم: نقش سکوت در قاعده تحذیر ۱۰۴

بند ششم: نقش سکوت در قاعده غش ۱۰۶

نتیجه گیری ۱۱۱

پیشنهادات ۱۱۳

منابع و ماخذ ۱۱۴

چکیده انگلیسی ۱۲۲

کلیدواژه ها

  • مسیولیت مدنی
  • تدلیس (فریب)
  • مسیولیت مدنی
  • سکوت
  • تدلیس
  • تعهد به بیان
  • جبران خسارت
  • سکوت
  • تعهد
  • جبران خسارت