۳٬۵۰۱
ویرایش
ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۳
، ۱۲ دسامبر ۲۰۲۱بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 556 قانون مجازات اسلامی (1392) را به ماده ۵۵۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در حکم تغلیظ دیه فرقی میان بالغ و غیربالغ، زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان نیست. سقط جنین نیز پس از پیدایش روح، مشمول حکم تغلیظ است. تغلیظ دیه، در مواردی که عاقله یا بیت المال پرداخت کننده دیه باشد نیز جاری است. در قتل عمدی که به علت عدم امکان قصاص یا عدم جواز آن دیه پرداخت می شود نیز این حکم جاری است. | در حکم تغلیظ دیه فرقی میان بالغ و غیربالغ، زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان نیست. سقط جنین نیز پس از پیدایش روح، مشمول حکم تغلیظ است. تغلیظ دیه، در مواردی که عاقله یا بیت المال پرداخت کننده دیه باشد نیز جاری است. در قتل عمدی که به علت عدم امکان قصاص یا عدم جواز آن دیه پرداخت می شود نیز این حکم جاری است. | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
به نظر می رسد پیشبینی پرداخت دیه از سوی بیت المال در جهت حمایت از بزهدیده از سوی دولت ها بوده است و نوعی غرامت محسوب میشود. لذا در این خصوص نیز باید قائل به تغلیظ دیه در راستای حمایت از قربانیان بود.2339192 در واقع باید بیت المال را قائم مقام محکوم علیه در پرداخت دیه تلقی نموده و خصوصیتی از جهت پرداخت دیه برای آن در نظر نگرفت. لذا پرداخت دیه از بیت المال نیز مشمول حکم تغلیظ است.2051392 همچنین در خصوص تغلیظ دیه در مواردی که قتل توس طفل صغیر رخ داده باشد، اختلاف نظر است. چرا که نمی توان تغلیظ دیه را حمل بر عاقله نمود. 2579952 اما گروهی معتفدند گاه در حکم دادگاه، مسئول پرداخت دیه مشخص نمیشود که دادگاه بخواهد بر اساس آن حکم به تغلیظ یا عدم تغلیظ دیه بدهد. لذا پرداخت کننده دیه تاثیری در این خصوص ندارد.4007024 | |||
== سوابق فقهی == | |||
برخی از فقها بیان نموده اند که دیه در صورت اجتماع شرایط تغلیظ، مشمول حکم تغلیظ است و فرقی نمی کند چه کسی آن را می پردازد. لذا در فرض پرداخت دیه توسط عاقله نیز تغلیظ دیه امکان پذیر است. در ثانی این فقها این سخن را که تغلیظ دیه را باید نوعی تشدید مجازات دانست که فقط متوجه خود مرتکب می شود نه عاقله و دیگر افراد، نپذیرفته اند.3250796 | |||
== مستندات فقهی == | |||
مستند شرعی این ماده گروهی روایاتی دانسته اند که رد خصوص پرداخت دیه از سوی عاقله، بیت المال یا ضامن جریره آورده شده است.3250740 در واقع گروهی معتقدند در این خصوص لسان ادله نشانگر متوجه بودن نفس جنایت نسبت به بیت المال یا امام در مواردی است که دیه باید از بیت المال پرداخت شود.3250788 | |||
== رویه قضایی == | |||
به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، در فرض پرداخت دیه از بیت المال نیز دلیلی بر عدم تغلیظ دیه در صورت جمع بودن شرایط تغلیظ وجود ندارد.841148 | |||
همچنین به موجب نظریه مشورتی شماره 7/2156-1366/6/16 تغلیظ دیه ، صغیر بودن مرتکب قتل با توجه به فقدان اهمیت عمدی یا غیر عمدی بودن جنایات موجب تغلیظ دیه، تاثیری در اخذ یک سوم دیه به عنوان تغلیظ ندارد.2579968 | |||