ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
هرکس از سفید مُهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آو‌رده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد.
هرکس از [[سفید مهر|سفید مُهر]] یا [[سفید مهر|سفید امضایی]] که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آو‌رده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[سفید مهر]] ورقه ای است به کلی سفید که دارای امضا ،مهر یا اثر انگشت است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل،آن را به او میدهد تا اگر بخواهد ان را کامل گرداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333236|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>سفید مهر مترادف [[سفید امضاست]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
«سفید مهر» ورقه ای است به کلی سفید که دارای امضا، [[مهر]] یا اثر انگشت است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل، آن را به او میدهد تا اگر بخواهد آن را کامل گرداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333236|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


منظور از [[سوءاستفاده]] آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا چیزی در آن بنویسد که که مورد توافق آنها نبوده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609768|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
«سفید مهر» مترادف «سفید امضا»ست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
منظور از «سوء استفاده» آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا، چیزی در آن بنویسد که که مورد توافق آنها نبوده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609768|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در قانون تعزیرات 1362 سفید مهر سپرده شده به شخص را در حکم [[خیانت در امانت]] و و سوءاستفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود [[جعل]] به حساب می آورد.این تفاوت در حال حاضر در ماده 673 مصوب 1375 وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434248|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
قانون تعزیرات مصوب 1362، سوء استفاده از سفید مهر سپرده شده به شخص را در حکم [[خیانت در امانت]] و سوء استفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود، [[جعل]] به حساب می آورد، این تفاوت در حال حاضر در ماده 673 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434248|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
رفتار فیزیکی این جرم سوءاستفاده است و به صورت فعل مادی مثبت محقق میشود.مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست چیزی نوشته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788084|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
رفتار فیزیکی این جرم، سوءاستفاده است و به صورت [[فعل مثبت مادی|فعل مادی مثبت]] محقق میشود مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست، چیزی نوشته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788084|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
همچنین [[عنصرمعنوی]] این جرم [[سوءنیت عام]] است و قصد اضرار به دیگری به [[عنوان سوءنیت خاص]] است <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2021336|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=2}}</ref>که با توجه به اطلاق ماده ضرر هر شخص ذی نفعی برای تحقق [[جرم]] کفایت میکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609776|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


پرواضح است امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در سند ، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676624|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن نوشته را تغییر دهند یا چیزی به ان اضافه کنند از شمول ماده 673 خارج و عنوان جعل پیدا میکند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>همچنین جرم موضوع این ماده اگرچه در مبحث خیانت در امانت بیان شده است اما احکام خاص خیانت در امانت در موردآن اعمال نمیشود.مثلا [[قرار تامین بازداشت موقت]] در جرم موضوع ماده 673 الزامی نیست و [[تعلیق مجازات]] در آن امکان دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
[[عنصر معنوی]] این جرم، شامل [[سوءنیت عام|سوء نیت عام]] و همچنین «قصد اضرار به دیگری» به عنوان [[سو نیت خاص|سوء نیت خاص]] است <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2021336|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=2}}</ref>که با توجه به [[اطلاق]] ماده، ضرر هر شخص [[ذی نفع|ذی نفعی]] برای تحقق جرم کفایت میکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609776|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


این جرم واجد [[حیثیت عمومی]] است و با گذشت [[شاکی]] تعقیب [[متهم]] و اجرای مجازات موقوف نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2093996|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=9}}</ref>
پر واضح است امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در سند، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676624|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن نوشته را تغییر دهند یا چیزی به آن اضافه کنند، از شمول ماده 673 خارج و عنوان جعل پیدا میکند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>همچنین جرم موضوع این ماده، اگر چه در مبحث خیانت در امانت بیان شده است اما احکام خاص خیانت در امانت در مورد آن اعمال نمیشود مثلا [[قرار بازداشت موقت|قرار تامین بازداشت موقت]] در جرم موضوع ماده 673 الزامی نیست و [[تعلیق اجرای مجازات|تعلیق مجازات]] در آن امکان دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


این جرم واجد [[جنبه عمومی جرم|حیثیت عمومی]] است و با [[گذشت شاکی]]، [[تعقیب]] متهم و اجرای مجازات موقوف نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2093996|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=9}}</ref>


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار موجب تحقق جرم موضوع این ماده میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=580048|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=31}}</ref>
کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار، موجب تحقق جرم موضوع این ماده میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=580048|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=31}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۳۴٬۱۶۳

ویرایش