ماده ۴۵۱ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۴۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
* {{زیتونی|[[ماده ۴۵۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴۵۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
 
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۵۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۴۵۲ قانون مدنی]]
== نکات تفسیری دکترین ==
قانونگذار، تصرف در [[مورد معامله|موضوع معامله]] را به نحوی که نوعاً کاشف از به هم زدن معامله باشد؛ [[اماره]] محسوب نموده؛ و دال بر انحلال [[عقد]] دانسته‌است، مگر آنکه خلاف این امر، به وسیله ادله مثبته، یا شواهد و [[قرینه|قراین]] خارجی اثبات گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=530284|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>
قانونگذار، تصرف در [[مورد معامله|موضوع معامله]] را به نحوی که نوعاً کاشف از به هم زدن معامله باشد؛ [[اماره]] محسوب نموده؛ و دال بر انحلال [[عقد]] دانسته‌است، مگر آنکه خلاف این امر، به وسیله ادله مثبته، یا شواهد و [[قرینه|قراین]] خارجی اثبات گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=530284|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref>


خط ۹: خط ۱۳:
فسخ عملی، نیازی به ابلاغ به طرف مقابل ندارد، در صورتی که تحقق [[فسخ]] به وسیله [[فسخ قولی|لفظ]] را، نمی‌توان بدون تصور وجود مخاطب پذیرفت؛ و قطعاً مخاطب فسخ کننده، باید به نحوی با عقد مزبور دارای ارتباط بوده؛ و نمی‌توان در برابر اشخاص غیرمرتبط، نسبت به فسخ معامله، اعلام اراده نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3809176|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>
فسخ عملی، نیازی به ابلاغ به طرف مقابل ندارد، در صورتی که تحقق [[فسخ]] به وسیله [[فسخ قولی|لفظ]] را، نمی‌توان بدون تصور وجود مخاطب پذیرفت؛ و قطعاً مخاطب فسخ کننده، باید به نحوی با عقد مزبور دارای ارتباط بوده؛ و نمی‌توان در برابر اشخاص غیرمرتبط، نسبت به فسخ معامله، اعلام اراده نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3809176|صفحه=|نام۱=مرتضی|نام خانوادگی۱=یوسف زاده|چاپ=1}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
=== سوابق و مستندات فقهی ===
با توجه به اینکه ملاک در [[رضا|رضای]] به فسخ معامله، رضای نوعی است؛ نه رضای شخصی، بنابراین امکان پذیرش اینکه تحقق فسخ، به وسیله ای جز لفظ امکان پذیر می‌باشد؛ دشوار به نظر می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول) (بخش حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=281236|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=2}}</ref>
 


=== سوابق فقهی ===
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
با توجه به اینکه ملاک در [[رضا|رضای]] به فسخ معامله، رضای نوعی است؛ نه رضای شخصی، بنابراین امکان پذیرش اینکه تحقق فسخ، به وسیله ای جز لفظ امکان پذیر می‌باشد؛ دشوار به نظر می‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه (جلد اول) (بخش حقوق خصوصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=281236|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=2}}</ref>
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# تصرفاتی که به نوعی نشان‌دهنده قصد به هم زدن معامله باشند، فسخ محسوب می‌شوند.
# برای اینکه تصرفات به عنوان فسخ معاملاتی شناخته شوند، باید نشان‌دهنده قصد روشن و قابل اثبات باشند.
# فسخ در این ماده به صورت عملی اتفاق می‌افتد، یعنی فقط به بیان یا اظهار کتبی محدود نمی‌شود.
# تشخیص اینکه یک تصرف خاص کاشف از به هم زدن معامله است یا خیر، ممکن است به تفسیر قضایی یا عرف خاص بستگی داشته باشد.
# اقداماتی که به طور روشن معامله را مختل کرده و نشان‌دهنده عدم رضایت از ادامه تعهدات باشند، می‌توانند به عنوان فسخ در نظر گرفته شوند.


== رویه‌های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
به موجب [[دادنامه]] شماره ۱۲۸۸ مورخه ۲۶/۸/۱۳۲۴ شعبه ۳ [[دیوان عالی کشور]]، اگر شخصی منزل خویش را، به موجب [[صلح خیاری]] [[انتقال|منتقل]] نماید؛ و سپس در این خیار، همان منزل را، به شخص دیگری بفروشد؛ [[بیع]] مزبور، دلالت بر اعمال حق فسخ مندرج در [[صلح نامه]] دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=168856|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=4}}</ref>
به موجب [[دادنامه]] شماره ۱۲۸۸ مورخه ۲۶/۸/۱۳۲۴ شعبه ۳ [[دیوان عالی کشور]]، اگر شخصی منزل خویش را، به موجب [[صلح خیاری]] [[انتقال|منتقل]] نماید؛ و سپس در این خیار، همان منزل را، به شخص دیگری بفروشد؛ [[بیع]] مزبور، دلالت بر اعمال حق فسخ مندرج در [[صلح نامه]] دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در رویه قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=168856|صفحه=|نام۱=سیدمحمدرضا|نام خانوادگی۱=حسینی|چاپ=4}}</ref>
* [[رای دادگاه درباره اعمال خیار عیب علیرغم اقدام به تعمیر مبیع معیوب (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۱۳۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اعمال خیار عیب علیرغم اقدام به تعمیر مبیع معیوب (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۱۳۱)]]


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
 
* رد [[مبیع]] به [[بایع]] توسط [[مشتری]]، و مطالبه [[ثمن]] آن توسط وی، پس از آگاهی نسبت به [[عیب]] موضوع معامله، دلالت بر فسخ عملی بیع توسط خریدار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=236508|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>
* رد [[مبیع]] به [[بایع]] توسط [[مشتری]]، و مطالبه [[ثمن]] آن توسط وی، پس از آگاهی نسبت به [[عیب]] موضوع معامله، دلالت بر فسخ عملی بیع توسط خریدار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد دوم) (قواعد عمومی قرادادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=236508|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|چاپ=9}}</ref>