۱۹۹٬۶۴۱
ویرایش
Hossein dk (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
*{{زیتونی|[[ماده 50 قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده 50 قانون حمایت خانواده|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده 48 قانون حمایت خانواده]] | |||
* [[ماده 50 قانون حمایت خانواده]] | |||
* [[ماده ۶۴۵ قانون مجازات اسلامی]] | |||
* [[ماده 20 قانون حمایت خانواده|ماده ۲۰ قانون حمایت خانواده]] | * [[ماده 20 قانون حمایت خانواده|ماده ۲۰ قانون حمایت خانواده]] | ||
* [[ماده 21 قانون حمایت خانواده]] | * [[ماده 21 قانون حمایت خانواده]] | ||
خط ۸: | خط ۱۱: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
پیشینه این ماده به ماده ۱ قانون راجع به ازدواج مصوب ۱۳۱۰ بازمیگردد. این ماده هم [[زوج|مرد]] و هم [[عاقد عقد نکاح|عاقد]] را مجازات میکرد. اما بعد شورای نگهبان، مجازات عاقد را غیرشرعی اعلام کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحولات حقوق خانواده بعد از انقلاب اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3486540|صفحه=|نام۱=بهمن|نام خانوادگی۱=مرادی فر|چاپ=-}}</ref> سپس ماده ۶۴۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ عدم ثبت نکاح و طلاق و انفساخ نکاح را جرم انگاری کرد و فقط برای مردی که اقدام به ثبت وقایع مذکور در ماده نمیکند مجازات تعیین کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5045596|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> و در نهایت ماده ۴۹ [[قانون حمایت خانواده]] مصوب ۱۳۹۱ به این موضوع پرداخت. | پیشینه این ماده به ماده ۱ قانون راجع به ازدواج مصوب ۱۳۱۰ بازمیگردد. این ماده هم [[زوج|مرد]] و هم [[عاقد عقد نکاح|عاقد]] را مجازات میکرد. اما بعد شورای نگهبان، مجازات عاقد را غیرشرعی اعلام کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحولات حقوق خانواده بعد از انقلاب اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3486540|صفحه=|نام۱=بهمن|نام خانوادگی۱=مرادی فر|چاپ=-}}</ref> سپس [[ماده ۶۴۵ قانون مجازات اسلامی]] مصوب ۱۳۷۵ عدم ثبت نکاح و طلاق و انفساخ نکاح را جرم انگاری کرد و فقط برای مردی که اقدام به ثبت وقایع مذکور در ماده نمیکند مجازات تعیین کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5045596|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> و در نهایت ماده ۴۹ [[قانون حمایت خانواده]] مصوب ۱۳۹۱ به این موضوع پرداخت. | ||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین == | ||
اهمیت ثبت در جوامع امروزی، باعث شده [[عقد نکاح]] نیز ثبت شود. اهمیت [[ثبت نکاح]] به اندازه ای است که برای عدم ثبت آن مجازات تعیین شدهاست. مجازات تعیین شده اختصاص به مرد دارد و در صورت عدم ثبت، [[زوجه|زن]] مجازاتی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=674932|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> همینطور موضوعات مربوط به نکاح اعم از طلاق و رجوع از طلاق، فسخ نکاح، انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح نیز میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5044760|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> گرچه ازدواج یک فعل مثبت است اما جرم عدم ثبت نکاح و موضوعات مربوط به آن از جمله جرائمی هستند که با ترک فعل محقق میشوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5048976|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> و از لحاظ [[جرم آنی|آنی]] و [[جرم مستمر|مستمر]] بودن، این [[جرم]]، مستمر است زیرا تا زمانی که واقعه، به ثبت نرسد اسن جرم استمرار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن و خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4870616|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=حکمت نیا|چاپ=1}}</ref> لازم است ذکر شود که [[جرم|جرایم]] مذکور در ماده ۴۹ [[قانون حمایت خانواده]] مصوب ۱۳۹۱ از جمله [[جرم عمومی|جرائم عمومی]] است و نیازی به [[شاکی خصوصی]] ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن و خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4870556|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=حکمت نیا|چاپ=1}}</ref> | اهمیت ثبت در جوامع امروزی، باعث شده [[عقد نکاح]] نیز ثبت شود. اهمیت [[ثبت نکاح]] به اندازه ای است که برای عدم ثبت آن مجازات تعیین شدهاست. مجازات تعیین شده اختصاص به مرد دارد و در صورت عدم ثبت، [[زوجه|زن]] مجازاتی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=674932|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> همینطور موضوعات مربوط به نکاح اعم از طلاق و رجوع از طلاق، فسخ نکاح، انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح نیز میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5044760|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> گرچه ازدواج یک فعل مثبت است اما جرم عدم ثبت نکاح و موضوعات مربوط به آن از جمله جرائمی هستند که با ترک فعل محقق میشوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری خانواده (بودها و بایدها)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5048976|صفحه=|نام۱=لیلاسادات|نام خانوادگی۱=اسدی|چاپ=1}}</ref> و از لحاظ [[جرم آنی|آنی]] و [[جرم مستمر|مستمر]] بودن، این [[جرم]]، مستمر است زیرا تا زمانی که واقعه، به ثبت نرسد اسن جرم استمرار دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن و خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4870616|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=حکمت نیا|چاپ=1}}</ref> لازم است ذکر شود که [[جرم|جرایم]] مذکور در ماده ۴۹ [[قانون حمایت خانواده]] مصوب ۱۳۹۱ از جمله [[جرم عمومی|جرائم عمومی]] است و نیازی به [[شاکی خصوصی]] ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق زن و خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4870556|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=حکمت نیا|چاپ=1}}</ref> | ||
== | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح باید در دفاتر رسمی ثبت شود. | |||
# عدم ثبت وقایع مذکور موجب مجازات جزای نقدی درجه پنج یا حبس تعزیری درجه هفت میشود. | |||
# رجوع به طلاق نیز باید تا یک ماه ثبت شود و عدم ثبت آن مجازات دارد. | |||
# در برخی موارد، ثبت نکاح موقت نیز الزامی است. | |||
# استنکاف از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق نیز مجازات مشابهی دارد. | |||
# الزام به ثبت وقایع ازدواج و طلاق به منظور حفظ حقوق قانونی طرفین و جلوگیری از نزاعات احتمالی است. | |||
# ماده مذکور بر لزوم رعایت قوانین و ثبت رسمی وقایع خانوادگی تاکید دارد. | |||
== رویه های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 83/94/7 مورخ 1395/01/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/304 مورخ 1398/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/3115 مورخ 1396/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/1419 مورخ 1396/06/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/95/1113 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/92/1890 مورخ 1392/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/505 مورخ 1401/06/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/1096 مورخ 1400/10/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1419/96/7 مورخ 1396/06/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* مطابق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۹۳/۲۰ مورخ ۹۳/۱/۱۶ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] موادی از قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ که به موجب قوانین قبلی [[نسخ قانون|نسخ]] نشده و [[شورای نگهبان|شورای محترم نگهبان]] نیز خلاف شرع بودن آن را اعلام ننموده و با قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ نیز مغایرتی ندارد از جمله ماده ۱۶ آن در خصوص اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه به قوت و اعتبار خود باقی است. همچنین اقدام به [[نکاح دائم|ازدواج دائم]] بدون ثبت آن خواه ازدواج اول باشد یا ازدواج دوم، واجد وصف کیفری است و زوج از این جهت تحت تعقیب کیفری قرار میگیرد. اما از آن جا که برابر قانون، ثبت ازدواج دائم در هر حال الزامی است، وجود [[ضمانت اجرای کیفری|ضمانت اجرای کیفر]] مزبور، مانع حکم به ثبت چنین ازدواجی نمیشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در خصوص حمایت از خانواده مصوب 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=اداره کل حقوقی معاونت قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4818068|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی معاونت قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | * مطابق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۹۳/۲۰ مورخ ۹۳/۱/۱۶ [[اداره حقوقی قوه قضاییه]] موادی از قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ که به موجب قوانین قبلی [[نسخ قانون|نسخ]] نشده و [[شورای نگهبان|شورای محترم نگهبان]] نیز خلاف شرع بودن آن را اعلام ننموده و با قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ نیز مغایرتی ندارد از جمله ماده ۱۶ آن در خصوص اخذ اجازه ازدواج مجدد از دادگاه به قوت و اعتبار خود باقی است. همچنین اقدام به [[نکاح دائم|ازدواج دائم]] بدون ثبت آن خواه ازدواج اول باشد یا ازدواج دوم، واجد وصف کیفری است و زوج از این جهت تحت تعقیب کیفری قرار میگیرد. اما از آن جا که برابر قانون، ثبت ازدواج دائم در هر حال الزامی است، وجود [[ضمانت اجرای کیفری|ضمانت اجرای کیفر]] مزبور، مانع حکم به ثبت چنین ازدواجی نمیشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در خصوص حمایت از خانواده مصوب 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=اداره کل حقوقی معاونت قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4818068|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی معاونت قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
خط ۱۹: | خط ۴۲: | ||
* [[نظریه شماره 1113/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | * [[نظریه شماره 1113/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1400/273 مورخ 1400/03/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره استماع دعوای ثبت نکاح دوم]] | * [[نظریه شماره 7/1400/273 مورخ 1400/03/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره استماع دعوای ثبت نکاح دوم]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/523 مورخ 1399/05/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طلاق بدون حکم دادگاه]] | * [[نظریه شماره 7/99/523 مورخ 1399/05/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طلاق بدون حکم دادگاه]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1401/1248 مورخ 1402/05/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم ثبت واقعه طلاق]] | * [[نظریه شماره 7/1401/1248 مورخ 1402/05/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم ثبت واقعه طلاق]] | ||
خط ۳۱: | خط ۵۳: | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
* [[تحدید قاعده حاکمیت بی قید و شرط زوج بر طلاق در فقه و حقوق موضوعه ایران]] | * [[تحدید قاعده حاکمیت بی قید و شرط زوج بر طلاق در فقه و حقوق موضوعه ایران]] | ||
* [[صلاحیت دادگاههای ایران در طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور]] | * [[صلاحیت دادگاههای ایران در طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور]] |