ماده 52 قانون اجرای احکام مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ماده ۵۲ قانون اجرای احکام مدنی:''' اگر [[مال|مالی]] از [[محکوم‌علیه]] [[تأمین]] و [[توقیف کردن|توقیف]] شده باشد [[استیفاء]] [[محکوم به|محکوم‌به]] از همان مال به عمل می‌آید مگر آن که مال تأمین شده تکافوی محکوم‌به را نکند که در این صورت معادل بقیه محکوم‌به از سایر اموال محکوم‌علیه توقیف می‌گردد.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی]]

* [[ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی]]

== توضیح واژگان ==

[[محکوم‌علیه]]: شخصی است [[شخص حقیقی|حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] که در نتیجهٔ [[حکم]] [[دادگاه]] با تکیه بر قدرت [[قانون]]، ملزم به اجرای [[موضوع حکم]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی (شرایط و تشریفات فروش مالی توقیف شده)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1843316|صفحه=|نام۱=ولی اله|نام خانوادگی۱=رضایی رجانی|چاپ=2}}</ref>

[[توقیف کردن|توقیف]]: توقیف در لغت به معنی بازداشت و بازداشتن است و منظور قانونگذار در این ماده از کلمهٔ توقیف، توقیف اجرایی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4525224|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=3}}</ref>

== فلسفه و مبانی نظری ==

علت وضع چنین حکمی، رعایت حقوق محکوم‌علیه است. چراکه محکوم‌له حقی فراتر از آن ندارد که معادل محکوم‌به از اموال محکوم‌علیه توقیف نماید و در این صورت، دیگر حقی برای توقیف سایر اموال محکوم‌علیه ندارد مگر مال توقیف شده، تکافوی استیفای همهٔ محکوم‌به را ننماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1238008|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> همچنین، شایان ذکر است که اعطای اختیار جهت توقیف اموالی بیش از [[خواسته]]، از آنجایی که باعث بروز اختلال در حقوق مالی خوانده می‌گردد و چه بسا [[عسر و حرج]] وی را در پی دارد؛ منصفانه نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأمین خواسته و اجرای آن در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5317596|صفحه=|نام۱=مجتبی|نام خانوادگی۱=جهانیان|چاپ=1}}</ref>

استیفای محکوم‌به از مالی به عمل می‌آید که قبلاً به عنوان مال محکوم‌علیه توقیف شده‌است. مال توقیف شده، هم موضوع استیفای محکوم‌به است و هم موضوع هزینه‌های اجرایی؛ مشروط به این که توقیف مشمول [[ماده ۵۱ قانون اجرای احکام مدنی]] باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4109068|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref> [[ماده ۵۲ قانون اجرای احکام مدنی]] صرفاً در مقام بیان این نکته است که اگر مالی از محکوم‌علیه دارای ارزش کمتر از محکوم‌به بوده و توقیف شده باشد، توقیف مال بعدی باید تنها معادل باقی مانده محکوم‌به باشد و نفیاً یا اثباتاً در مورد توقیف مابه‌ازای [[هزینه‌ی اجرا|هزینه‌های اجرایی]] حکمی ندارد و به همین جهت، در مورد هزینه‌های اجرایی حکم مقرر در [[ماده ۵۱ قانون اجرای احکام مدنی]]، لازم‌الاجرا است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4116044|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref>

همچنین لازم به ذکر است که چنانچه محکوم‌له در قبال باقی‌مانده محکوم‌به برداشت از حقوق و مزایای محکوم‌له را در سازمان متبوع او تقاضا کند، در این صورت دایره اجرا موظف خواهد بود به این تقاضا پاسخ داده و مطابق ضوابط مربوطه در این مورد عمل کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4116056|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=7}}</ref>

در صورتی که مال توقیف شده تکافوی خواسته را ننماید و مال دیگری نیز جهت توقیف معرفی نگردد، این امکان برای محکوم‌له فراهم است که مستند به[[ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی]] جهت صدور [[حکم جلب]] و [[حبس]] محکوم‌علیه نسبت به باقی ماندهٔ طلب خود اقدام نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تأمین خواسته و اجرای آن در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5317600|صفحه=|نام۱=مجتبی|نام خانوادگی۱=جهانیان|چاپ=1}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# استیفاء محکوم‌به ابتدا از مالی که از محکوم‌علیه تأمین و توقیف شده، صورت می‌گیرد.

# تشخیص کافی یا ناکافی بودن مال توقیف شده برای تکافوی محکوم‌به اهمیت دارد.

# حفظ حقوق محکوم‌له و اطمینان از اجرای حکم از طریق توقیف اموال محکوم‌علیه.

== رویه های قضایی ==

* [[نظریه شماره 7/99/44 مورخ 1399/02/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم ارائه دادخواست برای اصل دعوا در تامین خواسته]]

* [[نظریه شماره 7/98/642 مورخ 1399/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم امکان توقیف اموال مدیران از سوی طلبکاران شرکت در فرض انحلال شرکت]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

{{مواد قانون اجرای احکام مدنی}}