ماده ۲۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «دادگاه باید کارشناس مورد وثوق را از بین کسانی که دارای صلاحیت در رشته مربوط ب...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
دادگاه باید کارشناس مورد وثوق را از بین کسانی که دارای صلاحیت در رشته مربوط به موضوع است، انتخاب نماید و درصورت تعدد آنها، به قید قرعه انتخاب می شود. درصورت لزوم تعدد کارشناسان، عده منتخبین باید فرد باشد تا درصورت اختلاف نظر، نظر اکثریت ملاک عمل قرار گیرد.
دادگاه باید کارشناس مورد وثوق را از بین کسانی که دارای صلاحیت در رشته مربوط به موضوع است، انتخاب نماید و درصورت تعدد آنها، به قید قرعه انتخاب می‌شود. درصورت لزوم تعدد کارشناسان، عده منتخبین باید فرد باشد تا درصورت اختلاف نظر، نظر اکثریت ملاک عمل قرار گیرد.


تبصره - اعتبار نظر اکثریت درصورتی است که کارشناسان از نظر تخصص با هم مساوی باشند.
تبصره - اعتبار نظر اکثریت درصورتی است که کارشناسان از نظر تخصص با هم مساوی باشند.


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
استشاره : مصدر باب استفعال از ریشه شور به معنای رایزنی می باشد ، در فقه و حقوق به طلب مشورت قاضی از فردی درباره مساله ای است که نسبت به آن اگاهی و خبرگی لازم است1013858
استشاره: مصدر باب استفعال از ریشه شور به معنای رایزنی می‌باشد، در فقه و حقوق به طلب مشورت قاضی از فردی دربارهٔ مسئله ای است که نسبت به آن آگاهی و خبرگی لازم است۱۰۱۳۸۵۸


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در حقوق اسلامی مشورت قاضی با خبره کاملا جنبه ارشادی دارد و پذیرش نظریه کارشناس در اختیار قاضی است ، اما در حقوق فرانسه در کنار مشورت بدون الزام برای قاضی ، شکل الزامی آن نیز متصور می باشد1013858
در حقوق اسلامی مشورت قاضی با خبره کاملاً جنبه ارشادی دارد و پذیرش نظریه کارشناس در اختیار قاضی است، اما در حقوق فرانسه در کنار مشورت بدون الزام برای قاضی، شکل الزامی آن نیز متصور می‌باشد۱۰۱۳۸۵۸


در حقوق کشور های عربی نیز شمارکارشناسان ( وحدت یا تعدد کارشناسان) در اختیار قاضی می باشد مثلا در مصر قاضی می تواند یک یا سه کارشناس انتخاب نماید، در حقوق عراق نیز قاضی مختار به انتخاب تعداد یک یا چند نفر کارشناس را دارد.455497
در حقوق کشورهای عربی نیز شمارکارشناسان (وحدت یا تعدد کارشناسان) در اختیار قاضی می‌باشد مثلاً در مصر قاضی می‌تواند یک یا سه کارشناس انتخاب نماید، در حقوق عراق نیز قاضی مختار به انتخاب تعداد یک یا چند نفر کارشناس را دارد. ۴۵۵۴۹۷


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در مقررات مربوط به کارشناسی به شرط اهلیت کارشناس اشاره نشده است اما تحقق این شرط ضرورت دارد چرا که کارشناسی جز امور مهم می باشد که افراد فاق اهلیت توان انجام آن را ندارند.در مورد شرط سن در قانون حداقل 25 سال تعیین شده است ( در مورد کارشناس رسمی ) و حداکثری برای سن پیش بینی نشده است اما به نظر منعی برای انتخاب کارشناس غیر رسمی زیر 25 سال نیز وجود ندارد.306638
در مقررات مربوط به کارشناسی به شرط اهلیت کارشناس اشاره نشده‌است اما تحقق این شرط ضرورت دارد چرا که کارشناسی جز امور مهم می‌باشد که افراد فاق اهلیت توان انجام آن را ندارند. در مورد شرط سن در قانون حداقل ۲۵ سال تعیین شده‌است (در مورد کارشناس رسمی) و حداکثری برای سن پیش‌بینی نشده‌است اما به نظر منعی برای انتخاب کارشناس غیررسمی زیر ۲۵ سال نیز وجود ندارد. ۳۰۶۶۳۸


در این ماده به منظور جلوگیری از بروز اختلاف و مساوی شدن ارای کارشناسان ، قاضی مکلف است تعداد کارشناسان را فرد قرار دهد تا در صورت بروز اختلاف نظر اکثریت آنان ملاک عمل قرار گیرد.114730
در این ماده به منظور جلوگیری از بروز اختلاف و مساوی شدن آرای کارشناسان، قاضی مکلف است تعداد کارشناسان را فرد قرار دهد تا در صورت بروز اختلاف نظر اکثریت آنان ملاک عمل قرار گیرد. ۱۱۴۷۳۰


برای انتخاب کارشناس داشتن پروانه کارشناسی الزامی نمی باشد چرا که ملاک این ماده برای تعیین کارشناس ، کارشناس خبره مورد وثوق می باشد و لذا دادگاه می تواند از کارشناسان خبره مورد وثوق برای تشخیص موضوع استفاده نماید.114722همچنین مسائلی که در دادگستری مطرح می شود بسیار متنوع و گسترده می باشد و امکان دارد نسبت به موضوعی خاص کارشناس رسمی وجود نداشته باشد به همین دلیل دادگاه باید اختیار داشته باشد تا به افراد خبره و کارشناسان غیر رسمی مراجعه نماید.306635
برای انتخاب کارشناس داشتن پروانه کارشناسی الزامی نمی‌باشد چرا که ملاک این ماده برای تعیین کارشناس، کارشناس خبره مورد وثوق می‌باشد و لذا دادگاه می‌تواند از کارشناسان خبره مورد وثوق برای تشخیص موضوع استفاده نماید. ۱۱۴۷۲۲همچنین مسائلی که در دادگستری مطرح می‌شود بسیار متنوع و گسترده می‌باشد و امکان دارد نسبت به موضوعی خاص کارشناس رسمی وجود نداشته باشد به همین دلیل دادگاه باید اختیار داشته باشد تا به افراد خبره و کارشناسان غیررسمی مراجعه نماید. ۳۰۶۶۳۵


== سوابق و مستندات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
بعضی از فقها معتقدند که با وجود خبره اعلم ، رجوع به او و پیروی از او لازم است و سیره عقلا نیز این موضوع را تایید می نماید.455139پ
بعضی از فقها معتقدند که با وجود خبره اعلم، رجوع به او و پیروی از او لازم است و سیره عقلا نیز این موضوع را تأیید می‌نماید. ۴۵۵۱۳۹پ


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه‌ها ==
تردیدی در مراجعه به نظر خبره اعلم از نظر عقلا وجود ندارد ،به طور مثال زمانی که پزشک  خبره عمل جراحی را ضروری و تاخیر در آن را موجب مرگ بیمار بداند اما پزشک غیر خبره بگوید در این عمل جراحی خطری بزرگ وجود دارد و مریض نیازی به عمل ندارد ، طبیعتا ملاک عمل نظر پزشک خبره قرار می گیرد.455153
تردیدی در مراجعه به نظر خبره اعلم از نظر عقلا وجود ندارد، به‌طور مثال زمانی که پزشک خبره عمل جراحی را ضروری و تأخیر در آن را موجب مرگ بیمار بداند اما پزشک غیر خبره بگوید در این عمل جراحی خطری بزرگ وجود دارد و مریض نیازی به عمل ندارد، طبیعتاً ملاک عمل نظر پزشک خبره قرار می‌گیرد. ۴۵۵۱۵۳
در موردی که در تعیین ارش میان مقومان آن اختلاف وجود داشته باشد مشهور فقها بر این عقیده اند که میانگین قیمت های متعدد محاسبه و به آن عمل می شود/455176
در موردی که در تعیین آرش میان مقومان آن اختلاف وجود داشته باشد مشهور فقها بر این عقیده اند که میانگین قیمت‌های متعدد محاسبه و به آن عمل می‌شود/۴۵۵۱۷۶