سیری در اندیشه سیاسی و اجتماعی پروین اعتصامی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۵ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۰۶ توسط Farnoushfakhar (بحث | مشارکت‌ها) (وارد کردن عنوان مقاله، نویسنده و نشریه آن، چکیده و کلیدواژه‌های مقاله)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سیری در اندیشه سیاسی و اجتماعی پروین اعتصامی نام مقاله‌ای از محسن مدیر شانه چی است که در شماره بیست و سوم (دی 1386) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.

چکیده

در این مقاله با تقسیم شاعران به سه نحله کلی سیاست پردازان، سیاست گریزان و شاعران متعهد از منظر نسبت شعر و اندیشه سیاسی آنان، به جستجوی اندیشه ها و رویکردهای سیاسی و اجتماعی پروین اعتصامی از خلال اشعار او می پردازیم و نمونه‌هایی از شعر سیاسی و اجتماعی او را در این عرصه ها تقسیم بندی و ارائه می‌کنیم. آن گاه با نقل آرا و داوری‌های ناقدان و صاحب نظران در باب اندیشه‌ها و مواضع متجلی در سرودههای پروین این داوری‌ها را نیز در سه دسته کلی قرار میدهیم. برخی پروین را فاقد اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی مشخص و منسجم و افکار او را در مجموع گذاشته گرا، ایستا، سنتی، محافظه کارانه و غیر انقلابی خوانده‌اند. بعضی متقابلاً وی را نوگرا ، زمان شناس ، تحول خواه، پیکار جو و انقلابی دانسته اند، و سرانجام جمعی در میانه این دو طیف با نگاهی بینابینی و متعادل تر به درون مایه‌های سیاسی و اجتماعی شعر پروین نگریسته و احیاناً نوعی دوگانگی، ابهام و تناقض در آن یافته اند. مدعای این مقاله آن است که پروین اعتصامی را نه شاعری سیاست پرداز و سیاسی سرا و نه سرایندهای سیاست گریز و فارغ از دغدغه های سیاسی و اجتماعی، بلکه شاعری متعهد می‌توان خواند و سروده‌های او نیز واجد یکانگی و یکسره تجلی تعهد شاعر و نمود متناسب آن به نسبت مقولات مختلف اخلاقی، اجتماعی و سیاسی است.

کلیدواژه‌ها

  • شعر
  • تعهد
  • اندیشه سیاسی
  • فلسفه سیاسی
  • نظریه سیاسی