ماده ۱۱۵۵ قانون مدنی

زنی که بین او و شوهر خود نزدیکی واقع نشده و همچنین زن یائسه، نه عده‌ی طلاق دارد و نه عده‌ی فسخ نکاح ولی عده‌ی وفات در هر مورد باید رعایت شود.

توضیح واژگان

نزدیکی، یعنی واردشدن آلت تناسلی مرد در آلت تناسلی زن. دخول، یعنی واردشدن شرمگاه مرد در شرمگاه زن، به اندازه ختنه گاه یا بیشتر.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

از نظر علم پزشکی، خون حیض، بین سنین 45 تا 55 سالگی، برای همیشه قطع گردیده؛ و زن یائسه می شود.

گاهی زن، به دلیل رسیدن به سن یأس، دیگر خون نمی بیند؛ و گاهی نیز، با وجود اینکه هنوز، به سن یائسگی نرسیده؛ عادت زنانگی وی، متوقف گردیده؛ و امید چندانی هم به بهبود او وجودندارد.

با استناد به قیاس اولویت، حکم این ماده، قابل تسری به مواردی است که نکاح موقت، به دلیل انقضاء یا بذل مدت، پیش از دخول منحل می گردد.

در موارد تردید در یائسه بودن زن، حکم به یائسه نبودن وی می گردد.

زنی که پس از طلاق، یائسه گردد، عده ندارد.

دعاوی راجع به یائسگی، قابلیت استماع ندارد.

مستندات فقهی

امام علی، زنی را که به شوهرش، به دلیل ناتوانی جنسی، با او مقاربت ننموده بود؛ بلافاصله پس از جاری شدن صیغه طلاق، به نکاح مرد دیگری درآورد.

به موجب آیه 49 سوره احزاب " یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَکَحْتُمُ الْمُؤْمِنَاتِ ثُمَّ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ فَمَا لَکُمْ عَلَیْهِنَّ مِنْ عِدَّةٍ تَعْتَدُّونَهَا فَمَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحًا جَمِیلاً"، زن غیرمدخوله، عده ندارد.

سوابق فقهی

زنان فاقد رحم، باید عده نگهدارند.