ماده ۱۲۲۱ قانون مدنی

اگر کسی به موجب ۱۲۱۸ باید برای او نصب قیم شود زن یا شوهر داشته باشد زوج یا زوجه نیز مکلف به انجام تکلیف مقرر در ۱۲۱۹ خواهند بود.

توضیح واژگان

به شخصی که توسط دادگاه، جهت نمایندگی در امور شخصی دیگر، تعیین گردد؛ نماینده قضایی گویند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

نصب قیم برای محجورین، با درخواست یکی از اشخاص مندرج در این ماده و دو ماده قبل، میسر می گردد. البته ممکن است مقام قضایی ذیصلاح، پیش از تعیین قیم ، مبادرت به صدور حکم حجر نماید.

اگر هیچ یک از اشخاص مندرج در این ماده و  دو ماده قبل، جهت نصب قیم برای محجور، اقدام ننمایند؛ برخی مؤسسات نظیر شهرداری، اداره آمار، اداره ثبت احوال، بخشداری و ... می توانند از مقام قضایی، تقاضا نمایند تا برای شخص مزبور، قیم تعیین نماید.

به دلالت عرف و ظاهر، منظور این ماده از زوجه، زوجه دائمی است نه متعه.

رویه های قضایی

چنانچه شخصی، قصد اقامه دعوا، علیه همسر مجنون خود را داشته باشد؛ ابتدا باید از دادگاه صالح، تقاضای صدور حکم حجر و نیز تعیین قیم برای وی را بنماید؛ و پس از سپری شدن فرآیند مذکور،  به طرفیت قیم او، اقامه دعوا نماید.

مذاکرات تصویب

یکی از نمایندگان مجلس، معتقد بود که ماده قبل، مفاد این ماده را نیز، دربرمی گیرد. در پاسخ به پیشنهاد ایشان، بیان شد که وضع این ماده، لازم است.

یکی از نمایندگان مجلس، معتقد بود که قانونگذار، باید برای تخلف همسر محجور از مفاد این ماده، مبادرت به وضع ضمانت اجرا نماید؛ وزیر عدلیه، در پاسخ به پیشنهاد ایشان، بیان نمود که تعیین مجازات، در صلاحیت قانون مدنی نبوده؛ و این امر باید به قانون دیگری محول گردد.