تبعات ورود و اقامت غیرمجاز اتباع بیگانه در ایران

تبعات ورود و اقامت غیرمجاز اتباع بیگانه در ایران نام مقاله ای از منوچهر توسلی نائینی است که در دوره صفر شماره هشت فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.

چکیده

در هر کشور، ورود، اقامت و عبور اتباع بیگانه یکی از مسائلی است که با امنیت و نظام سیاسی آن کشور ارتباط مستقیم دارد. بنابراین، هر کشور بر اساس ضرورت­های خود ضوابط و قوانین مربوط به ورود بیگانگان را تنظیم می­کند. جمهوری اسلامی ایران برای ورود به قلمرو خود بر اساس قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه1310، تشریفاتی از جمله اخذ روادید یا ویزا را پیش­بینی نموده که با نظارت دولت امکان ورود و اقامت مجاز بیگانگان را در کشور فراهم می­سازد. لیکن در سال­های اخیر، به­ دلیل تحولات منطقه­ای و عدم نظارت دقیق بر مرزهای طولانی کشور، تعداد بی­شماری از اتباع کشورهای همسایه بدون رعایت مقررات قانون اخیرالذکر وارد کشور شده­اند. ظاهراً، بسیاری از این افراد در چارچوب مقررات کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد قرار می­گیرند و با عنوان آواره یا پناهنده، وضعیتی قانونی پیدا می­کنند. در مقابل، ورود و اقامت اتباع بیگانه تحت عناوین غیر­مجاز یا به­ صورت آواره یا پناهنده از جمله موضوعاتی است که دولت ما را با چالش­های متعددی به ویژه در ابعاد حقوقی آن از جمله تضعیف قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه، قابل اجرا نبودن قوانین مرتبط با تابعیت, ازدواج و اشتغال غیر­قانونی، کودکان بی­هویت وغیره روبه­رو ساخته  که باید برای تبعات منفی آن چاره­ای اندیشیده شود. با توجه به وظیفه دولت در حفظ و حراست از مرزها و تمامیت ارضی کشور, بهترین راه مقابله با آثار منفی حضور این اتباع خارجی، تقویت مرزها و نظام مرزداری است. لیکن بعضی تغییرات در قوانین به ویژه قوانین مربوط به تابعیت نیز الزامی به نظر می­رسد. درخاتمه, با توجه به تعداد زیاد این آوارگان, کمک به ایجاد ثبات نسبی در کشورهای متبوع آنان و شناسایی و بازگرداندن تدریجی این افراد امری لازم و ضروری است.

کلیدواژه ها

• ورود
• اقامت
• عبور
• اتباع بیگانه
• تابعیت