ماده ۷۹۴ قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۷ توسط Nasim (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

راهن می‌تواند در رهن تغییراتی بدهد یا تصرفات دیگری که برای رهن نافع باشد و منافی حقوق مرتهن هم نباشد به عمل آورد بدون این که مرتهن بتواند او را منع کند، در صورت منع اجازه با حاکم است.

توضیح واژگان

به هرگونه مداخله مادی و یا حقوقی، که باعث ایجاد تغییر و تحول در شیئی گردد؛ تصرف گویند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ممکن است به نظر برسد که راهن، نمی تواند بدون اذن مرتهن، عین مرهونه را به فروش برساند. اما حکم قانونگذار مطلق نبوده و وی، تصرفی را ممنوع اعلام نموده که با حقوق مرتهن، در تعارض باشد. در اینکه آیا فروش عین مرهونه توسط راهن، تعارضی با حقوق مرتهن دارد یا نه، بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. برخی از آنان معتقدند که انتقال مال مزبور، لطمه ای به حقوق مرتهن وارد نمی آورد. زیرا حق او عینی بوده؛ و حتی درصورت انتقال مورد رهن نیز، نسبت به آن مال باقی مانده؛ و ازبین نمی رود.[۲]

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 2335 مورخه 18/4/1337 اداره حقوقی قوه قضاییه، فروش عین مرهونه اشکالی نداشته؛ و بایع مکلف است موجبات فک رهن را از ملک مزبور، فراهم نموده؛ و سپس، اقدام به تنظیم سند رسمی به نام مالک نماید.[۳]

انتقادات

این ماده، ناظر به تصرفات اصلاحی بوده؛ و ماده قبل، مربوط به تصرفات ناقل و استیفایی است. اما هر دو ماده؛ از شفافیت لازم برخوردار نبوده؛ و دارای ابهام و اجمال هستند؛ و به عبارتی نمی توانند پاسخگوی ضروریات و مصالح اجتماعی بوده؛ و به نحو مقتضی، به تنظیم روابط بین اشخاص بپردازند.[۴]

مصادیق و نمونه ها

  • راهن می تواند عین مرهونه را، به شرط اینکه از ارزش آن کاسته نشود؛ تعمیر و نوسازی نماید.[۵]

منابع

  1. سیدحسین صفایی. دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و اموال). چاپ 11. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 12660
  2. مرتضی یوسف زاده. حقوق مدنی (جلد ششم) عقود معین. چاپ 1. انتشار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3630304
  3. مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مدنی. چاپ 1. معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5496560
  4. رسول پروین. حقوق و تکالیف راهن و مرتهن نسبت به عین مرهونه. دانشگاه شهید بهشتی، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4277308
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد سوم) (عده). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4517784