ماده ۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی

هر دعوایی که در اثنای رسیدگی به دعوای دیگر از طرف خواهان یا خوانده یا شخص ثالث یا از طرف متداعیین اصلی بر ثالث اقامه شود، دعوای طاری نامیده می  شود. این دعوا اگر با دعوای اصلی مرتبط یا دارای یک منشاء باشد، در دادگاهی اقامه می شود که دعوای اصلی در آنجا اقامه شده است.

توضیح واژگان

دعوای طاری : دعوایی است که پس از اقامه دعوای دیگر (اصلی) و ضمن رسیدگی به آن ، تحت شرایطی ، خوانده علیه خواهان ( دعوای متقابل) ، خواهان علیه خوانده ( دعوای اضافی) هر یک از اصحاب دعوی علیه شخص ثالث(جلب ثالث) و یا شخص ثالثعلیه اصحاب دعوا یا هر یک از آنان ( دعوی ورود ثالث) اقامه می نمایند.776486

دعوای اضافی : « دعوایی است که خواهان دعوای اصلی یا متقابل ، پس از اقامه ی آن ، علیه خوانده هر یک از این دعاوی اقامه می نماید و با دعوای مزبور مرتبط یا دارای یک منشاء می باشد.1052304

ارتباط : در لغت به معنی «پیوستن چیزی به چیزی» و « ربط، بستن ، بستگی ، مواصلت کردن »  تعریف شده است.1052043

دعوای م تقابل: در لغت به معنای روبرو ، برابر ، روبروی یکدیگر و با هم روبه رو شونده می باشد و دعوای تقابل عبارت است از دعوایی که توسط خوانده اصلی شکل می گیرد ، زمانی که خوانده به دفاع ساده بسنده نمی کند و در پی حمله به طرف مقابل نسبت به دعوایی است که از ناحیه وی قبلا مطروح شده است.10542235این دعوا به عنوان یک دعوای کامل بوده و نیازمند رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی مانند تنظیم دادخواست می باشد.572027

پیشینه

طواری دادرسی در قانون سابق زیر عنوان «امور اتفاقی» آمده بود.(1051904)در حقوق ایران واژه طاری ترجمه وازه فرانسوی است که البته قانون آیین دادرسی مدنی ما در معانی مختلف اتفاقی ( ماده 197 قانون قدیم و 108 قانون فعلی ) و تبعی ( در مواد 503،544 و608 قانون سابق در پژوهش ، فرجام و اعاده دادرسی تبعی و در ماده 413 قانون جدید در اصطلاح فرجام تبعی ) ترجمه شده است.1051900

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

دعوای اصلی آن است که دعوای معینی محاکمه را بدوا تولید و ایجاد می کند و آن به وسیله دادخواست خواهان صورت می گیرد.776472) ودعوای اضافی دعوایی است که خواهان اصلی یا خوانده ( خواهان دعوای تقابل ) می تواند اقامه نماید  و در ماده 17 این دعوا دعوای طاری نامیده شده است.1103238)دعاوی طاری چنانچه با دعوای اصلی مرتبط باشد به طوری که اتخاذ تصمیم دادگاه نسبت به هریک از آن ها موثر در دیگری شود و یا دعاوی مذکور منشاء واحد داشته باشند ( ناشی از یک عقد) دادگاه صلاحیت دار برای رسیدگی به آن ها دادگاهی است که دعوای اصلی در آن مطرح شده است.1301037)

دعوای متقابل دعوایی است که خوانده در دفاع به عنوان طرح یک ادعا در مقابل دعوای خواهان اقامه می نماید دعوای متقابل مثل دعوای اصلی نیاز به دادخواست دارد اما طرح بعضی دفاعیات که مستقیما به منظور بی اثر کردن دعوای اصلی مطرح می شود دعوای طاری نیست و نیاز به دادخواست ندارد مانند ادعای تهاتر ، احتساب ، صلح ، فسخ ، رد خواسته و امثال آن که بدون نیاز به تقدیم دادخواست دادگاه را موظف به رسیدگی خواهد کرد .572072

همان وقتی که برای رسیدگی به دعوای اصلی معین می شود برای رسیدگی به دعوی طاری نیز تعیین گردیده و به اصحاب دعوی اصلی و طاری عند الاقتضا ابلاغ می شود .(316199)دعوای طاری حتی اگر از صلاحیت ذاتی دادگاه بیرون باشد باید در دادگاه رسیدگی کننده به دعوای اصلی اقامه شود و این دادگاه در صورت عدم صلاحیت ذاتی با صدور قرار اناطه ، دعوای طاری را به مرجع صالح ارجاع می دهد.116462)

تفاوت دعوای ثالث اعم از ورود ثالث و جلب ثالث ، با دعوی اعتراض ثالث این است که ، دعوی ثالث در جریان دادرسی اصلی اقامه می شود ف ولی دعوی اعتراض ثالث ، پس از صدور حکم قطعی توسط ثالث ذی نفع و علیه طرفین دعوی اقامه می شود.1084032)

رویه قضایی

1) با توججه به متن ماده در صورتی که دو دعوا دارای ارتباطکامل باشند یا منشا واحد داشته باشند ، چنانچه دعوی اصلی قابل تجدیدنظر باشد به تبع آن دعوی طاری نیز قابلیت تجدید نظر دارد.599040

مصادیق و نمونه ها

1) دعوای متقابل دعوایی است که خوانده در دفاع به عنوان طرح یک ادعا در مقابل دعوای خواهان اقامه می نماید دعوای متقابل مثل دعوای اصلی نیاز به دادخواست دارد اما طرح بعضی دفاعیات که مستقیما به منظور بی اثر کردن دعوای اصلی مطرح می شود دعوای طاری نیست و نیاز به دادخواست ندارد مانند ادعای تهاتر ، احتساب ، صلح ، فسخ ، رد خواسته و امثال آن که بدون نیاز به تقدیم دادخواست دادگاه را موظف به رسیدگی خواهد کرد .572027