ماده ۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی

دعاوی راجع به ورشکستگی شرکتهای بازرگانی که مرکز اصلی آنها در ایران است، همچنین دعاوی مربوط به اصل شرکت و دعاوی بین شرکت و شرکاء و اختلافات حاصله بین شرکاء و دعاوی اشخاص دیگر علیه شرکت تا زمانی که شرکت باقی است و نیز درصورت انحلال تا وقتی که تصفیه امور شرکت در جریان است، در مرکز اصلی شرکت اقامه می شود.

توضیح واژگان

مرکز اصلی شرکت : منظور  از مرکز اصلی برای شرکت مانند اقامنگاه برای شخص حقیقی است و در حقیقت به محلی اطلاق می شود که سازمان های اداری و ارکان مدیریت شرکت در آن جا واقع شده باشد.404249

پیشینه

ماده 35 ( سال 1318) : دعوی راجع به ورشکستگی شرکتهای بازرگانی که مرکز اصلی آن در ایران است باید در مرکز اصلی شرکت اقامه شود.698998 اعلام ورشکستگی شعب یک شرکت تجاری خارجی در اکثر کشور ها پذیرفته شده است .459810

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

بین ماده 1002 قانون مدنی و ماده 590 قانون تجارت در تعریف اقامتگاه شخص حقوقی ، بین حقوقدانان اختلاف وجود دارد ، ماده 13و 22و 23 قانون آیین دادرسی مدنی نظری را که اقامتگاه و مرکز عملیات شخص حقوقی را همان مرکز مهم امور و اداره اصلی شرکت می داند را تایید می کند.310575

ماده فوق  در مورد اختلافات راجع به غیر منقول بین شرکت و شرکاء و یا بین شرکا معنی نداشته و این دعاوی باید در محل وقوع مال غیرمنقول اقامه می شود.142051/588273

در دعوای شرکت علیه شرکا دادگاه محل اصلی شرکت صالح است.142052

رویه قضایی

1)نظریه 3638/7-15/5/1385 اداره حقوقی قوه قضاییه : در ماده 22ق.آ.د.م 1379 آمده است که بر اسا مقررات ماده مذکور ، دعاوی راجع به ورشکستگی شرکت های بازرگانی که مرکز اصلی آن ها در ایران است ، تا زمانی که شرکت باقی است و نیز در صورت انحلال تا وقتی که تصفیه امور شرکت در جریان است ، در دادگاه اصلی مرکز شرکت اقامه می شود . بنابراین محل اقامت رییس هیات مدیره شرکت ملاک تشخیص صلاحیت نیست.137403

2)در مورد طرح دعوی راجع به اموال غیر منقول شرکت حقوقی ( در زمان بقا شرکت ) ماده 22 قانون آیین دادرسی مدنی ماده 12 را درخصوص شرکت ها تخصیص زده و در دعاوی غیر منقول چنانچه خوانده شرکت باشد دعوا را در محل مرکز اصلی شرکت طرح نماید.1417512