ماده ۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی
در هر مورد که هزینه انتشار آگهی ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ اخطاریه دفتر تأدیه نشود، دادخواست به وسیله دفتر رد خواهد شد. این قرار ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در دادگاه می باشد، جز در مواردی که خواهان دادخواست اعسار از هزینه دادرسی تقدیم کرده باشد که دراین صورت مدت یک ماه یادشده، از تاریخ ابلاغ دادنامه رد اعسار به نامبرده محسوب خواهد شد.
توضیح واژگان
سمت : عبارت است از عنوانی که شخص تحت آن اقامه دعوا می کند یا به دعوای دیگری پاسخ می دهد که بر دوگونه است یا شخص به عنوان اصیل یعنی کسی که در دعوی ذینفع است دخالت می کند یا به عنوان نمایندگی از طرف ذینفع می باشد .665767
پیشینه
ماده 55 قانون آیین دادرسی مدنی در قانون سال 1290 مشابه ندارد .(699080) و درماده 85 اصلاحی سال1334چنین آمده است که در موارد ماده قبل ، مدیر دفتر دادگاه در ظرف دو روز نقایص دادخواست را بطور تفصیل به مدعی کتبا اطلاع داده و از روز ابلاغ پنج روز با رعایت مدت مسافت به او مهلت می دهد که نقایص را رفع کند و در صورتیکه در موعد رفع ننمود دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر و در غیبت مشارالیه جانشین او صادر می کند رد می شود. این قرار به مدعی ابلاغ می شود و مشارالیه می تواند در ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به دادگاهی که دادخواست به آن جا داده شده شکایت نماید . رای دادگاه قطعی است .699078
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
ماده در مورد اینکه قرار رد دادخواست باید توسط مدیر صادر شود تصریحی ندارد اما با توجه به پیشینه امر و این که ذکر شده قرار باید توسط دفتر صادر و مسئول دفتر مدیر دفتر است لذا بدیهی است قرار رد باید توسط مدیر دفتر صادر شود.404480
در ماده 55 مقرر نکرده در صورت صدور حکم به قبول اعسار برای ادامه رسیدگی به دعوای اصلی هزینه انتشار آگهی باید به عهده چه کسی باشد ، به نظر می رسد در این مورد تادیه هزینه با دولت است چرا که در ماده 55 در صورت رد اعسار پرداخت هزینه اگهی بر عهده خواهان گذاشته شده است پس در فرض ثبوت اعسار پرداخت هزینه با دولت است .404483)) در فرضی که اعسار خواهان ثابت نشود مهلت یک ماهه یاد شده در ماده 55 از تاریخ ابلاغ دادنامه قطعی رد اعسار یا از تاریخ قطعی شدن آن محاسبه می شود.1308861
مطابق قانون مواردی که نیاز به انتشار آگهی می باشد بدین شرح می باشد : 1) اگهی مذکور در ماده 73 ق.آ.د.م ناظر به موردی که محل اقامت خوانده نامعلوم باشد 2)آگهی مذکور ماده 74 ق. آ.د.م ناظر به موردی که دعوی راجع به اهالی معین اعم از ده یا شهر یا بخشی از شهر باشد .3) آگهی مذکور در ماده 1023 قانون مدنی ناظر به موردی که صدور حکم موت فرضی شخصی تقاضا شده است.404476
رویه های قضایی
1) آیا هزینه نشر آگهی در دایره اعسار از هزینه دادرسی قرار می گیرد؟ با عنایت به ماده 502 هزینه نشر آگهی جز هزینه دادرسی نیست و همچنین در فرضی که در دعوی اعسار محل اقامت خوانده مشخص نباشد و نیاز به انتشار اگهی باشد ف پرداخت هزینه انتشار توسط خواهان الزامی است و در غیر این صورت دفتر دادگاه اقدام به رد دادخواست اعسار خواهان خواهد نمود.716859
2)نظریه 2194/7 – 21/4/1366 اداره حقوقی قوه قضاییه : بر حسب مستفاد از ماده 16 ایین نامه روش تنظیم و نشر آگهی های وزارت دادگستری و ادارات تابعه مصوب سال 1344 ، در دعاوی حقوقی دادگاه می تواند کسانی را که نسبت به پرداخت هزینه نشر آگهی بی بضاعت تشخیص دهد از پرداخت آن معاف نماید و روزنامه رسمی نیز در صورت امکانات مالی و بودجه ای به انتشار آگهی های مذکور اقدام می نماید.1366922
3) نظریه کمیسیون مشورتی آیین دادرسی مدنی شماره 113 هفته دادگستری صفحه 11-12 : مستفاد از تبصره 3 ماده 85 قانون ایین دادرسی مدنی (ماده 55 کنونی) این است که اگر خواهان نسبت به پرداخت هزینه دادرسی مدعی اعسار بوده و حکم بر قبول اعسار او از هزینه دادرسی صادر شده باشد این معافیت شامل تادیه هزینه درج آگهی موضوع ماده 100 قانون آیین دادرسی مدنی ( ماده 73 کنونی ) نیز خواهد بود و در چنین موردی آگهی در روزنامه باید به هزینه دولت منتشر گردد.1376423