ماده ۹۳ قانون آیین دادرسی مدنی
اصحاب دعوا می توانند در جلسه دادرسی حضور یافته یا لایحه ارسال نمایند.
توضیح واژگان
دادرسی به مفهوم اخص : رسیدگی مرجع قضاوتی بع دعوا یا امر مطورحه ، یعنی ادعاها ،ادله ، استدلالات و خواسته خواهان با لحاظ پاسخ احتمالی خوانده برای صدور رای قاطع می باشد.336061
ترافع : ترافع یا محاکمه یا دادرسی عبارت از آن مرحله قضاوت است که در طی آن یک طرف دعوی اظهارات خود را مطرح و سعی در اثبات حقانیت آن می نماید و از طرف دیگر دادگاه رسیدگی و تحقیقات لازم ، مانند شنیدن دفاع طرف مقابل و ادله و مستندات طرفین ، برای صدور رای مقتضی را انجام می دهد.721697
دفتر ثبت لوایح : در این دفاتر ، لوایح دفاعیه یا اعتراضیه دریافتی از ناحیه طرفین یا وکلای آنان ثبت می شود.776126
جلسه دادرسی : جلسه ای است که دادگاه برای بررسی دلایل و خواسته خواهان و استماع اظهارات خواند تشکیل می دهد.404705//523879
پیشینه
ماده 93 قانون آیین دادرسی مدنی جانشین ماده 128 اصلاحی 1334 می باشد 699169//، سابقا دادرسی به دو طریق «عادی» و «اختصاری» انجام می شد ، در دادرسی عادی اساس کار بر تبادل لوایح بود و کمتر جلسه دادرسی تشکیل می شد اما در جلسه اختصاصی اساس بر سرعت در حل اختلاف با استماع اظهارات طرفین در جلسه دادرسی بود، هرچند اصحاب دعوا امکان تقدیم دفاعیات به صورت کتبی را نیز داشته اند.460449//117316//منشاء دادرسی اختصاری از روم بوده و در مجموعه احکام روم که در زمان سلطنت ژوستینین امپراتور روم شرقی تدوین شده که در آن از دادرسی شفاهی و بدون هزینه یاد شده است و سپس قانون فرانسه پس از انقلاب کبیر فرانسه از آن اقتباس کرده و دادرسی اختصاری وارد قانون فرانسه گردیده است ، قوانین ایران که عموما برگرفته از قوانین فرانسه می باشد نیز در قانون قدیم از دادرسی اقتباسی یاد کرده است . که به علت سهولت و محاسن این سبک دادرسی در قانون جدید دادرسی عادی و دادرسی اختصاری ترکیب شده و قوانین جدید تدوین شده است .566020
نکات توضیحی و تفسیری دکترین
با توجه به ماده 93 دادگاه نمی تواند اصحاب دعوا را مکلف کند تا در جلسه دادرسی حضور یابند یا لزوما لایحه تقدیم کنند ،142542 اصحاب دعوا هر یک حق آزادی در دفاع از خود را دارند و هیچ مقامی نمی تواند الزام یا مانع برای این حق ایجاد نماید.1270946//142540
در مورد وکلای اصحاب دعوا همواره حضور در جلسه دادرسی الزامی است و جز در موارد قانونی ارسال لایحه از طرف آنان تخلف انتظامی محسوب می شود.404701
مستندات فقهی
شکل تبادل لوایح به گونه امروز در فقه وجو نداشته اما پایه فکری آن در هزار سال پیش مسلمانان وجود داشته به گونه ای که الماوردی می نویسد : مدعی می تواند دعوی خود را نوشته و به دادگاه بدهد و بگوید خواسته من همان است که در این نامه نوشتم.534669
انتقادات
در ماده 93 جلسه دادرسی تعریف نشده ولی می توان گفت جلسه دادرسی جلسه ای است که دادگاه برای بررسی دلایل و خواسته خواهان و استماع اظهارات خوانده تشکیل می دهد.404705
مصادیق و نمونه ها
ممکن است زوجین هر دو نفر آمادگی حضور در دادگاه و طی مراحل دادرسی را داشته باشند در این صورت هر دو نفر ذیل دادخواست تقدیمی را امضا می نمایند و در همه جلسات از بدو تا ختم رسیدگی و نیز اجرای رای ، حضور می یابند.394951