ماده ۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی

خواهان باید اصل اسنادی که رونوشت آنها را ضمیمه دادخواست کرده است در جلسه دادرسی حاضر نماید. خوانده نیز باید اصل و رونوشت اسنادی را که می خواهد به آنها استناد نماید در جلسه دادرسی حاضر نماید. رونوشت اسناد خوانده باید به تعداد خواهانها به علاوه یک نسخه باشد. یک نسخه از رونوشتهای یادشده در پرونده بایگانی و نسخه دیگر به طرف تسلیم می شود.

درمورد این ماده هرگاه یکی از اصحاب دعوا نخواهد یا نتواند در دادگاه حاضر شود، چنانچه خواهان است باید اصل اسناد خود را، و اگر خوانده است اصل و رونوشت اسناد را

به وکیل یا نماینده خود برای ارایه در دادگاه و ملاحظه طرف بفرستد و الا در صورتی که آن سند عادی باشد ومورد تردید و انکار واقع شود، اگر خوانده باشد از عداد دلایل او خارج می شود و اگر خواهان باشد و دادخواست وی مستند به ادله دیگری نباشد در آن خصوص ابطال می گردد. درصورتی که خوانده به واسطه کمی مدت یا دلایل دیگر نتواند اسناد خود را حاضر کند حق دارد تأخیر جلسه را درخواست نماید، چنانچه دادگاه درخواست او را مقرون به صحت دانست با تعیین جلسه خارج از نوبت ، نسبت به موضوع رسیدگی می نماید.

توضیح واژگان

اولین جلسه دادرسی : آنچنان جلسه ای است که موجبات قانونی طرح و استماع دعوی طرفین فراهم باشد.117276

پیشینه

در قانون قدیم ضمانت اجرای عدم ابراز سند چه از طرف خواهان چه از طرف خوانده خروج آن از اعداد دلایل بود اما در قانون جدید در فرض عدم ابراز توسط خواهان ،  ابطال دادخواست جایگزین آن شده است. 142330

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در مورد جلسه خارج از نوبت ضابطه خاصی در قانون وجود ندارد اما به عنوان یک قاعده کلی در این موارد ملاک و معیار همان حد عرفی موضوع و تصمیم قاضی است که چه وقتی را در بین اوقات پنج ماهه به عنوان وقت خارج از نوبت تعیین و دستور ابلاغ آن را صادر نماید. 739455

ابطال دادخواست در قانون جدید در صورت عدم ابراز اصل اسناد توسط خواهان، در صورت نبود ادله دیگر، منطقی به نظر می رسد چرا که در صورت ادامه رسیدگی بدون ادله خواهان و صدور حکم قطعی ، امکان طرح مجدد دعوی وجود نداشته و حقوق وی تضییع می گردد.116070در هر حال ضمانت اجرای ماده 96 در صورتی محقق می شود که نسبت به سند ، تردید و انکار صورت گیرد و ظاهرا اگر دادگاه چنین درخواستی نماید و صاحب سند از ارائه اصل آن خودداری نماید ضمانت اجرایی ندارد.138649

استمهال از خواهان پذیرفته نیست زیرا خواهان می تواند مجدد طرح دعوا نماید.571953

مصادیق و نمونه ها

در دعوی بانک به طرفیت فرد وام گیرنده در صورتی که فرد اصل قرار داد وام را از خواهان ( بانک) بخواهد باید بانک آن را ارائه کند ، و طرف قرارداد نیز  در صورت درخواست خواهان باید مدارک و فیش های واریزی را تحویل دهد.438869