ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی

خوانده می تواند به عوض مالی که دادگاه می خواهد توقیف کند و یا توقیف کرده است، وجه نقد یا اوراق بهادار به میزان همان مال در صندوق دادگستری یا یکی از بانکها ودیعه بگذارد. همچنین می تواند درخواست تبدیل مالی را که توقیف شده است به مال دیگر بنماید مشروط به این که مال پیشنهادشده از نظر قیمت و سهولت فروش از مالی که قبلا" توقیف شده است کمتر نباشد. در مواردی که عین خواسته توقیف شده باشد تبدیل مال منوط به رضایت خواهان است.

توضیح واژگان

اوراق بهادار : عبارتند از اسناد مالی که از آن ها در داد و ستدهای مربوط به بورس و دادو ستدهای مربوط به نقل و انتقال بانک ها صورت می گیرد و دارای نرخ می باشند .116826و شامل چک . سفته و برات از سوی اشخاص حقیقی نمی باشد.142634

درخواست : مصدر مرخم درخواستن می باشد و به معنای استدعا کردن و خواهش کردن می باشد.335841

تبدیل تامین : هرگونه مال یا تعهد ضامن ، که به عنوان وثیقه ، داده شود و به موجب آن وثیقه کنونی به وثیقه دیگر مبدل شود.1055522//757798

عین معین : عین معین که به نام هایی دیگری شامل عین خارجی و عین شخصی نیز شناخته می شود چیزی است که در خارج موجود و می توان به آن اشاره کرد.113845

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در این ماده وثیقه گذاشتن وجه نقد یا اوراق بهادار در یکی از بانک ها ( اعم از دولتی و غیر دولتی) مجوز رفع توقیف از مال توقیف شده یا مجوز عدم توقیف مال مورد نظر دانسته شده است .113857

مقصود از ودیعه در این ماده عقد ودیعه جایز به معنای دقیبق کلمه نبوده و ودیعه گذار حق استرداد وجوهی را که نزد بانک ودیعه گذاشته ندارد.اما مسولیت بانک همان مسولیت امین است.311894/// و در صورت دستور دادگاه بانک بدون هیچ عذری مکلف به پرداخت و یا تسلیم وجوه و یا اوراق بهادار می باشد.335489

به قرینه ماده می توان گفت  درخواست خواهان مبنی بر تبدیل تامین نیز مجاز می باشد.311897در هر حال تبدیل تامین به درخواست خوانده و یا خواهان مستنبط از ماده 53 قانون اجرای احکام مدنی منحصر به یک بار و مهلت آن نیز تا قبل از فروش مال توقیف شده می باشد.404792

از ظاهر این ماده و ماده قبل چنین برداشت می شود که این قرار فقط نسبت به اموال خوانده صادر می شود و اگر ثالثی توافق کند که اموال وی به جای خوانده تامین شود ، مورد قبول قرار نمی گیرد، اما چنین تفسیری منطقی به نظر نمی رسد و با ملاک ماده 267 قانون مدنی نیز سازگاری ندارد.898473

مصادیق و نمونه ها

سپردن وجه نقد در یکی از صندوق های قرض الحسنه ثبت شده یا صندوق اجرای ثبت موجب رفع توقیف مال نمی شودچرا که صندوق قرض الحسنه بانک محسوب نمی شود و در ماده 124 از اجرای ثبت نیز نامی برده نشده است.113857 سهولت فروش و تقویم اموال از طریق ارجاع امر به کارشناس صورت می گیرد و قاضی نیز می تواند با توجه به اوضاع و احوال شرایط آن مال مال دیگری را در نظر بگیرد ، مثلا تبدیل تامین در فرضی که ملکی توقیف شده  و قرار است با وجه نقد جایگزین شود به علت سهولت فروش قابل اجرا می باشد اما در فرض عکس آن یعنی تبدیل وجه نقد به ملک ممکن نمی باشد.1329324