ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی

در صورتی که تعیین طرف مقابل برای درخواست کننده تأمین دلیل ممکن نباشد، درخواست تأمین دلیل بدون تعیین طرف پذیرفته وبه جریان گذاشته خواهدشد.

توضیح واژگان

تامین دلیل : در قانون تامین دلیل تعریف نشده است اما می توان گفت شیوه است برای حفاظت از حالات و وضعیت هایی که امکان تغییر آنها وجود داشته و درخواست کننده آن قصد دارد به منظور اثبات ادعای خویش در آینده به آن وضعیت ، استناد نماید. به بیان دیگر تامین دلیل به معنای در امنیت قراردادن ادله می باشد.28094

این ماده در قانون سال 1290 مشابهی نداشته 699336 و در قانون سال 1318 در ماده 321 ق.آ.د.م  بیان شده بود.139147

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده استثنایی بر ماده 151 ق.آ.د.م است312084 که با توجه به ماده 154 درخواست تامین دلیل در صورت ناتوانی خواهان از تعیین طرف مقابل ، بدون مشخص کردن خوانده قبول می شود ، تشخیص ناتوانی در تعیین طرف مقابل توسط متقاضی درخواست تامین دلیل با مرجع صالح بوده و (درخواست بدون تعیین طرف مقابل )در صورتی رد می شود که امکان تعیین طرف از مفاد درخواست یا پیوست های احتمالی آن قاب تشخیص باشد.335515//335507 در هر حال لازم نیست متقاضی تامین دلیل ثابت کند که تعیین طرف مقابل برای او ممکن نیست.117694/902676/312081که البته خلاف این نظر هم وجود دارد.114108

مصادیق و نمونه ها

1)ممکن است خواهان نتواند طرف مقابل خود را مشخص کند مثلا اتومبیل خواهان در کوچه پارک شده و شخص ناشناسی با آن تصادف کرده و موجب خسارت گردیده در اینصورت خواهان می خواهد از خسارت اتومبیل خود تامین دلیل کرده تا در زمان پیدا کردن عامل ضرر ، برای مطالبه به وی رجوع نماید.571888 2) ممکن است ضرورتی برای تعیین طرف مقابل نباشد به عنوان مثال شخصی بدون اینکه ادعایی علیه شخص خاصی داشته باشد تصمیم می گیرد تصرفات خود را نسبت به یک خانه یا یک زمین یا یک مغازه را صورت مجلس کند .114106