ماده ۳۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی

مهلت واخواهی از احکام غیابی برای کسانی که مقیم کشورند بیست روز و برای کسانی که خارج از کشور اقامت دارند دوماه از تاریخ ابلاغ واقعی خواهد بود مگر اینکه معترض به حکم ثابت نماید عدم اقدام به واخواهی در این مهلت به دلیل عذر موجه بوده است. دراین صورت باید دلایل موجه بودن عذر خود را ضمن دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده رأی اعلام نماید. اگر دادگاه ادعا را موجه تشخیص داد قرار قبول دادخواست واخواهی را صادر و اجرای حکم نیز متوقف می شود. جهات زیر عذر موجه محسوب می گردد:

1 - مرضی که مانع از حرکت است.

2 - فوت یکی از والدین یا همسر یا اولاد.

3 - حوادث قهریه از قبیل سیل، زلزله و حریق که بر اثر آن تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت مقرر ممکن نباشد.

4 - توقیف یا حبس بودن به نحوی که نتوان در مهلت مقرر دادخواست واخواهی تقدیم کرد.

تبصره 1 - چنانچه ابلاغ واقعی به شخص محکوم علیه میسر نباشد و ابلاغ قانونی

به عمل آید، آن ابلاغ معتبر بوده و حکم غیابی پس از انقضاء مهلت قانونی و قطعی شدن به موقع اجراء گذارده خواهد شد.

درصورتی که حکم ابلاغ واقعی نشده باشد و محکوم علیه مدعی عدم اطلاع از مفاد رأی می باشد.

توضیح واژگان

محکوم له : فردی که در دعوی ، حکم به نفع او صادر می شود را محکوم له گویند.85355

پیشینه

مطابق ماده 572 قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه واخواهی نیز مانند تجدیدنظر خواهی اثر انتقالی و تعلیقی دارد یعنی موجب انتقال اختلاف از مقطع قبلی به مقطع جدید می شود و با شروع واخواهی دادگاه فقط به مواردی رسیدگی می کند که واخواه درخواست کرده است. و همچنین واخواهی اجرای حکم را نیز معلق می سازد اما اثر تعلیقی آن دارای احکام خاص می باشد.140418

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

حق اعتراض به حکم غیابی یا همان واخواهی به دلیل رعایت حقوق فردی که در دادرسی حاضر نشده و امکان دفاع از حقوق خود را نداشته در قانون بیان شده است.869207

مطابق ماده 572 قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه واخواهی نیز مانند تجدیدنظر خواهی اثر انتقالی و تعلیقی دارد یعنی موجب انتقال اختلاف از مقطع قبلی به مقطع جدید می شود و با شروع واخواهی دادگاه فقط به مواردی رسیدگی می کند که واخواه درخواست کرده است. و همچنین واخواهی اجرای حکم را نیز معلق می سازد اما اثر تعلیقی آن دارای احکام خاص می باشد.140418

«در صورت حجر ، ورشکستگی و یا فوت محکوم علیه غایب و یا در صورت زوال سمت شخصی که به آن سمت در دادرسی دخالت داشته است ، وفق مقررات مواد 337 به بعد قانون آیین دادرسی مدنی در مورد تجدید نظر خواهی ، عمل می شود.»312686

با توجه به رویه عملی دادگاه ها محکوم علیه می تواند در مهلت واخواهی درخواست تجدید نظر نموده و منتظر اتمام مهلت واخواهی نماند چرا که واخواهی حقی است که در اینجا به طور ضمنی اسقاط گردیده است.140435

«چنانچه عذر استنادی محکوم علیه غایب در واخواهی وی ، به تشخیص دادگاه موجه تلقی شود ، دادگاه قرار قبول دادخواست واخواهی را صادر و اجرای حکم نیز متوقف خواهد شد.»1141532 اجرای حکم غیابی با اخذ تامین مناسب و یا معرفی ضامن از طرف محکوم له ممکن می باشد ، مرجع اخذ تامین و تعیین میزان و مشخصات آن منوط به نظر دادگاه بدوی می باشد.143389