درآمدی بر نقشِ دولت در فرآیند مشارکت¬پذیری مردم

درآمدی بر نقشِ دولت در فرآیند مشارکت¬پذیری مردم نام مقاله ای از حسین رحمت اللهی و احسان آقا محمد آقایی بوده که در شماره سوم دوره پنجم (زمستان 1392) مجله علمی مطالعاات حقوقی منتشر شده است.

چکیده

انگارة مشارکت مردم در ادارة امور کشور، قدمتی به دیرینگی نخستین نمودهای زیستِ گروهی بشر دارد.صرف­ نظر از تبارشناسی ایدة مشارکت، برداشت خاص آن (مشارکت سیاسی)،محصول زایش فکر دموکراسی در دوران جدید و به رسمیت شناختن حق حاکمیت یکایک انسا­ن­ها در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش است. امروزه این حقیقتِ تاریخی گویای آن است که شهروندان حق دارند آزادانه یا به واسطة میثاقی که با دولت دارند، در تصمیم­گیری­ها و مدیریت سیاسی جامعه­ مشارکت نمایند. اهمیت موضوع تا جایی است که اکثر نظام­های حاکمیتی برای پرهیز از بحران مشارکت، به بومی­سازی و سازمان­دهی حقوقی مشارکت در عرصة داخلی و بین­المللی روی آورده و دریافته­اند که هرچه به حضور مردم در تعیین سرنوشت خویش بها دهند، چهرة مطلوبی از خود ظاهر می­کنند و هرچه نسبت به پذیرش حق مشارکت مردم سخت­گیری و تحریم روا دارند، سیمایی مشارکت­ ناپذیر از خویش، به نمایش گذارده­اند. از این رو، اتخاذ رفتار مناسب دولت در قبال مشارکت شهروندان با باور به انتقال­ پذیری قدرت، می­تواند معیاری مهم در درجة مشروعیت دولت­ها تلقی شود. بر این اساس، دولت نقشی اثربخش در فرآیند مشارکت­پذیری مردم و ایجاد جامعة مشارکتی دارد که بر بنیاد هنجارینِ بند هشتم اصل سوم قانون اساسی، در ساحت­های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی­- اجتماعی، بدان فعلیت می­بخشد.

کلید واژه ها

• حق مشارکت همگانی شهروندان
• مفهوم و پیشینه مشارکت
• مبانی مشارکت پذیری
• نقش های دولت
• فرهنگ سازی
• مشارکت پذیری اقتصادی
• تشکل سازی