ماده ۱۰۱۲ قانون مدنی

اگر غایب مفقودالاثر برای اداره‌ی اموال خود تکلیفی معین نکرده باشد و کسی هم نباشد که قانوناً حق تصدی امور او را داشته باشد محکمه برای اداره اموال او یک نفر امین معین می‌کند و تقاضای تعیین امین فقط از طرف مدعی‌العموم و اشخاص ذی‌نفع در این امر قبول می‌شود.

توضیح واژگان

مال الضمار یعنی، مالی که در تصرف مالک آن نبوده؛ و دسترسی به صاحب مال، چندان ممکن نباشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

نصب امین برای اداره اموال غایب مفقودالاثر، به منظور حفاظت از اموال غایب، و جلوگیری از مصرف بی رویه و تلف آن است. چراکه در این مرحله، هنوز احتمال حیات غایب، زیاد است.

در مورد تسلیم اموال به امین یا ورثه، دادگاه به درخواست یکی از ورثه یا امین، صورتی از اموال و اسناد غائب تنظیم می‌نماید؛ و این‌صورت در دفتر دادگاه، بایگانی می‌شود؛ و اشخاص ذی‌نفع می‌توانند از آن، رونوشت بگیرند.

ممکن است غایب، برای اداره اموال خود، وکیل تعیین نموده باشد.

علاوه بر وراث و موصی له و طلبکاران غایب، سایر اشخاصی که به نحوی، در اموال او دارای نفع یا حقی هستند؛ می توانند درخواست نصب امین نمایند.

نگهداری و نظارت بر اموال غایب، تا زمان تعیین امین، برعهده دادستان است.

اشخاص ذینفع مذکور در این ماده عبارتند از: اشخاص واجب النفقه غایب، موصی له، ورثه، و طلبکاران وی.

رویه های قضایی

به موجب رأی شماره 3513 مورخه 30/8/1322 دادگاه عالی انتظامی قضات، امتناع دادستان از نصب امین برای غایب مفقودالاثر، تخلف محسوب می گردد.

به موجب نظریه شماره 5076/7 مورخه 17/10/1362 اداره حقوقی قوه قضاییه، درمواردی که قبلاً غایب، تکلیفی درباره اداره اموال خود، معین ننموده باشد؛ و از نظر قانون، کسی برای اداره امور او، وجود نداشته باشد؛ دادگاه برای اداره اموال وی، امین تعیین خواهدنمود.