ماده ۵۴ قانون دریایی ایران مصوب ۱۳۴۳
وظایف متصدی باربری
1 ) متصدی باربری مکلف است قبل از هر سفر و در شروع آن مراقبت های لازم را بشرح ذیل بعمل آورد
الف - کشتی را برای دربانوردی [ دریانوردی ] آماده کند
ب - کارکنان و تجهیزات و تدارکات کشتی را بطور شایسته تهیه و فراهم آورد
ج - انبارها و سردخانه ها و کلیه قسمتهای دیگر کشتی را که برای حمل کالا مورد استفاده قرار می گیرد مرتب و آماده کند .
2 ) با توجه بمفاد ماده 55 متصدی باربری موظف است با کمال دقت و بنحو مطلوب محمولات را بارگیری - جابجا - حمل - محافظت - مواظبت و تخلیه نماید
3 ) پس از وصول و قبول مسئولیت کالا متصدی باربری یا فرمانده کشتی و یا عامل متصدی باربری برحسب تقاضای فرستنده بار موظف است بارنامه دریائیکه در آن مشخصات ذیل درج شده است صادر نماید
الف - علائم مشخصه ایکه جهت شناسائی بار ضروری است همان علائمی استکه توسط فرستنده بار قبل از شروع بارگیری کتباً تسلیم شده است مشروط بر اینکه در مورد بار بدون روپوش علائم مذکور بر روی بار نقش شده و یا بطور وضوح نشان داده شده باشد اگر بار در صندوق قرار گرفته و یا دارای پوشش باشد علائم باید بطوری نقش شود که تا پایان سفر خوانا بماند
ب - تعداد بسته ها یا قطعات یا مقدار یا وزن برحسب مورد بنحویکه کتباً از طرف فرستنده بار تعیین و تسلیم شده است
ج - متصدی باربری یا فرمانده یا عامل متصدی باربری ملزم نیست که در بارنامه دریائی علائم ـ تعداد مقدار یا وزنی را قید نماید که صحت آنها بجهات موجه مشکوک باشد و یا وسیله مناسب برای رسیدگی بصحت آنها را در اختیار نداشته باشد .
4 ) بارنامه دریائی صادر شده بشرح فوق مدرک دریافت کالا بوسیله متصدی باربری بشرح مندرج در بند 3 الف - ب - ج اینماده خواهد بود .
5 ) فرستنده بار نسبت بصحت علائم - تعداد - مقدار و وزن بار بنحویکه هنگام حمل اظهار داشته است در مقابل متصدی باربری مسئول شناخته می شود و موظف است غرامت متصدی باربری را در مقابل هرگونه فقدان - خسارت و هزینه های ناشی از عدم صحت اظهارات مذکور بپردازد .
حق متصدی باربری بدریافت چنین غرامتی مسئولیت و تعهدات نامبرده را که ناشی از قرارداد باربری است نسبت بهیچ کس غیر از فرستنده بار محدود نخواهد کرد
6 ) در صورتیکه همزمان یا قبل از نقل مکان بار و تسلیم آن بتحویل گیرنده اخطاریه ای حاکی از فقدان یا خسارت وارده به بار با شرح و کیفیت آن کتبا بمتصدی باربری یا نماینده او در بندر تخلیه تسلیم نگردد نقل مکان بار و دادن آن بکسی که بر طبق قرارداد حمل باید بار باو تسلیم شود بمنزله تحویل بار مندرج در بارنامه دریائی از طرف متصدی باربری خواهد بود مگر آنکه خلاف آن ثابت شود
چنانچه فقدان یا خسارت وارده ببار آشکار نباشد اخطار مذکور باید ظرف سه روز پس از تحویل بار تسلیم شود
در صورتیکه در موقع دریافت وضع و حالت کالا مورد رسیدگی و بازدید طرفین قرار گرفته باشد تسلیم اخطار کتبی ضروری نخواهد بود
ادعای فقدان یا خسارت نسبت بمتصدی باربری و کشتی پس از گذشتن یکسال از تاریخ تحویل و در صورت عدم تحویل از تاریخی که بار بایستی تحویل داده شده باشد مسموع نخواهد بود
متصدی باربری و تحویل گیرنده بار باید همه گونه تسهیلات معقول جهت رسیدگی و تشخیص فقدان و خسارات واقعی و یا خساراتی که تصور میرود ببار وارد آمده فراهم کند
7 - بعد از بارگیری بتقاضای فرستنده محموله باید روی بارنامه ایکه برای او توسط متصدی باربری فرمانده کشتی و یا عامل متصدی باربری صادر شود جمله بارگیری شده قید گردد مشروط بر اینکه اگر فرستنده بار قبلا سند یا مدرکی دال بر تحویل بار دریافت داشته است آنرا مسترد دارد ولی به اختیار متصدی بار ممکن است در سند مذکور نام بندر بارگیری و نام کشتی یا کشتیهای حامل بار و تاریخ یا تواریخ حمل بار توسط متصدی باربری و عامل او و یا فرمانده کشتی ذکر شود در این صورت سند مزبور که حاوی این مشخصات است و مفاد بند 3 این ماده در آن رعایت شده است « بارنامه دریائی بار بارگیری شده » محسوب میگردد
8 - قید هرگونه شرط یا توافق در قرارداد باربری بمنظور سلب مسئولیت متصدی باربری یا کشتی یا محدود کردن مسئولیت مزبور در مورد فقدان بار یا خسارات وارد بآن ناشی از غفلت و تقصیر و یا تسامح در انجام وظائف و تعهدات مصرحه در این فصل باطل و بلااثر خواهد بود
مزایای بیمه یا شروط مشابه آن که به نفع متصدی باربری منظور گردد نیز تابع حکم فوق خواهد بود
مقالات مرتبط
- رژیم حقوقی دریای خزر، گذشته، حال و آینده: از طرح جانشینی دولت تا وضع کنوانسیون آکتائو (2018) (قسمت دوم- وضع کنوانسیون آکتائو)
- اعتبار شرط انتخاب دادگاه در بارنامه های دریایی
- نمایندگی ظاهری فرمانده کشتی
- مداخله دولت در شروط غیرمنصفانه با تکیه بر تحلیل اقتصادی قراردادها
- سازوکارهای حقوقی حمایت از طرف ضعیف در عقود تحمیلی
- مطالعه تطبیقی حملونقل کالاهای خطرناک از منظر حقوق ایران و کنوانسیون حملونقل کالاهای خطرناک
- مسئولیت متصدی حمل و نقل دریایی در قبال مسافر در حقوق ایران (با مطالعه تطبیقی اجمالی)
- مسئولیت مدنی متصدی حمل و نقل دریایی مواد خطرناک
- مسئولیت متصدی حمل و نقل دریایی در قبال مسافر