ماده ۹۸۴ قانون مدنی

زن و اولاد صغیر کسانی که بر طبق این قانون تحصیل تابعیت ایران می‌نمایند تبعه‌ی دولت ایران شناخته می‌شوند ولی زن در ظرف یک سال از تاریخ صدور سند تابعیت شوهر و اولاد صغیر در ظرف یک سال از تاریخ رسیدن به سن هجده سال تمام می‌توانند اظهاریه‌ی کتبی به وزارت امور خارجه داده و تابعیت مملکت سابق شوهر و یا پدر را قبول کند لیکن به اظهاریه‌ی اولاد اعم از ذکور و اناث باید تصدیق مذکور در ۹۷۷ ضمیمه شود.

توضیح واژگان

تابعیت از تبع گرفته شده؛ تبع، در لغت یعنی پیروی و دنباله روی  و تابعیت یعنی رابطه ای سیاسی که اشخاص حقیقی و حقوقی را به دولتی منتسب نموده و حقوق و وظایفی را برای آن شخص به وجود می آورد. و تابعیت، رابطه ای است که یک شخص حقیقی یا حقوقی را، به دولتی وصل می نماید.

پیشینه

ماده 6 قرارداد لاهه درمورد تابعیت، به اشخاصی که دارای دو تابعیت هستند؛ اجازه داده تا با کسب اجازه از دولتی که، قصد ترک تابعیت آن را دارند؛ بر مشکل تابعیت مضاعف، فائق آیند. قانون مدنی نیز، چنین حکمی را انشاء نموده است.

کنوانسیون زنان ازدواج کرده، از عدم تابعیت قهری زن، در هنگام طلاق یا ازدواج یا تغییر تابعیت همسران آنها، حمایت نموده است.

اولاد کمتر از 18 سال اشخاصی که، تابعیت پرتغال را تحصیل می نمایند؛ می توانند جهت کسب تابعیت پرتغال، اقدام کنند. (

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانون مدنی ، به هنگام تحصیل تابعیت ایران، اصل وحدت تابعیت را پذیرفته؛ ولی دررابطه با ترک تابعیت، اصل استقلال را مدنظر قرارداده است.

مفاد این ماده، دلالت بر تحصیل تابعیت تبعی و غیراختیاری اشخاصی دارد؛ که شوهر یا پدر آنها، تابعیت ایران را، به دست آورده است.

مفاد این ماده، نسب پدری را، در تحصیل تابعیت، ملاک قرارداده است.

امکان عدول از تابعیت ایرانی، توسط زن یا فرزند اشخاصی که، تابعیت این کشور را تحصیل می نمایند؛ دلالت بر ارادی بودن تابعیت دارد.

امکان عدول از تابعیت ایرانی، توسط زن یا فرزند اشخاصی که، تابعیت این کشور را تحصیل می نمایند؛ دلالت بر شناسایی حق انتخاب تابعیت دارد.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 1898/7 مورخه 17/10/1359 اداره حقوقی قوه قضاییه، اطفال شخصی که به تابعیت ایرانی خود بازمی گردد نیز، تابعیت پدر را تحصیل می نمایند.